عفونت عاملی اصلی تولد نوزادان نارس/ وظیفه بخش دولتی و وزارت بهداشت برای کاهش تولد نوزادان نارس

به گزارش رکنا،  ۱۷ نوامبر روز جهانی نوزاد نارس، اولین بار از سال ۲۰۱۱ در کشورهای مختلف جشن گرفته شد. این ایده اولین بار سال ۲۰۰۸ توسط European parent organization مطرح شد و هدف آن افزایش آگاهی و هشدار به عموم مردم درباره نوزادان نارس است. هر ساله حدود ۱۵ میلیون نوزاد نارس در دنیا متولد میشوند که چیزی معادل یک نوزاد در هر ده تولد است. از این میزان یک میلیون نوزاد سالانه به دنبال عوارض نارسی فوت میکنند و شمار زیادی از نجات یافتگان مدت زیادی از زندگی خود را با عوارض نارسی دست به گریبان هستند. عوارضی چون فلج مغزی، مشکلات بینایی و شنوایی و…

انقباضات منظم که موجب باز شدن دهانه رحم و زایمان قبل از هفته 37 بارداری می‌شود را «زایمان زودرس» می‌گویند و نوزاد به دنیا آمده را «نوزاد نارس» می‌نامند. بروز درد زایمان زودرس، به معنی داشتن نوزاد نارس نیست. چرا که بیش از نیمی از خانم‌هایی که تجربه درد زایمان زودرس دارند، بعد از هفته 37 فارغ می‌شوند. حدود یک چهارم از تولد نوزادان نارس، توسط پزشک معالج قابل پیش‌بینی است.

زایمان زودرس چه زمانی اتفاق می افتد؟

دکتر لاله اسلامیان، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی رکنا، در خصوص تولد نوزادان نارس اظهار کرد: طول دوران حاملگی 40 هفته است. وقتی تولد زیر هفته 37 اتفاق می افتد زایمان زودرس به وجود می آید. هر چه سن بارداری کمتر باشد عوارضی که برای جنین دارد بیشتر خواهد بود و به تبع آن توجه و مراقبت های بعد از به دنیا آمدن برای نوزاد باید بیشتر باشد.

چه عواملی باعث تولد نوزادان زودرس است؟

وی با بیان اینکه علی رغم ریشه یابی و علت یابی های زیاد در زمینه زایمان زودرس و تولد نوزادان نارس، مطالعات زیادی صورت گرفته اما در برخی موارد علت مشخص نمی شود، گفت: از نظر علت و معلولی شانس اینکه عفونت های رحمی در زایمان زودرس و تولد نوزادان نارس دخیل باشند وجود دارد. در اکثر بانوانی که زایمان زودرس انجام می دهند عفونت مشاهده می شود اما علت و چگونگی آن مشخص نیست. یکی از عوامل زایمان زودرس باز شدن کیسه آب است که ما معتقدیم وقتی کیسه آب باز می شود پس یک عفونتی وجود دارد.

این متخصص زنان و زایمان افزود: در برخی موارد نارسایی دهانه رحم وجود دارد و ممکن است دهانه رحم شل شود، و چون دهانه رحم وزن بچه را نمی تواند تحمل کند زایمان زودرس اتفاق می افتد. در بعضی موارد نیز بیماری و ناهنجاری هایی که جنین دارد باعث درد زایمان و تولد زودرس نوزاد می شود. در بعضی موارد مادر دچار فشارخون  و یا دیابت است.

اسلامیان در پاسخ به این سوال که آیا نمی توان از روی عفونت واژن مادر و سیکل پریودی در رابطه با احتمال بروز زایمان زودرس اطلاعاتی کسب کرد یا نه گفت: بر روی این مسئله که آیا عفونت های واژن ، می تواند بر روی زایمان زودرس تاثیر داشته باشد یا نه مطالعات و تحقیقات زیادی صورت گرفته است اما نتایجی کسب نشده است اما فشار خون و دیابت هایی که درمان نشوند ممکن است باعث زایمان زودرس شوند.

برای جلوگیری از زایمان زودرس چه کار کنیم؟

وی در رابطه با اینکه احتمال زایمان زودرس در چه خانم هایی بالا است عنوان کرد: خانم هایی که زیر یا بالای وزن متعارف هستند و نسبت به نمایه ای که دارند وزن کم و یا بالایی دارند، زایمان زودرس برایشان اتفاق می افتد. بنابراین خانم هایی که چاق یا لاغر اند یا بانوانی که طولانی مدت در طول بارداری می ایستند و همچنین آنهایی که سیگار و مشروبات الکلی مصرف می کنند، زایمان زودرس دارند و نوزادان کم وزنی به دنیا می آورند.

این فوق تخصص طب مادر و جنین افزود: در خانم هایی که زایمان زودرس قبلی داشتند در زایمان های بعدی نیز احتمال زایمان زودرس بیشتری وجود دارد. برای همه بانوان چه آنهایی که زایمان زودرس قبلی داشتند چه آنهایی که نداشتند، در زیر ماه 4 ، 5 ماهگی، دهانه رحمشان اندازه گیری می شود که اگر کوتاه باشد با دارو درمان کنیم یا در بعضی موارد که نیاز به جراحی پیدا می کند جراحی می شوند. بعضی مواد هم در داخل واژن وجود دارد که با بررسی این مواد می توانیم شانس اینکه مادر به سمت زایمان زودرس می رود یا نه را بررسی کنیم که طبق آن با دارو یا جراجی پیشگیری انجام شود.

برای پیشگیری از زایمان زودرس چه اقداماتی انجام می دهیم؟

اسلامیان در رابطه با راه حل های لازم برای پیشگیری از زایمان زودرس گفت: با اندازه گیری طول دهانه رحم می توانیم بررسی کنیم که آیا این خانم در معرض زایمان زودرس است یا نه. اگر در خطر است روش های درمانی دارودرمانی یا جراحی اتخاذ می شود، تا شانس زایمان زودرس کمتر شود. اگر بیماری زمینه ای وجود دارد باید پیش از اقدام به بارداری آن را درمان کرد. تیروئید پرکار، کم کار ، دیابت فشار خون، پلیپ، لوپووس وبیماری های کلیوی همه این ها در حدی درمان شود که باعث شعله ور شدن بیماری در دوران بارداری نشود.

چه زمانی زایمان زودرس خطرآفرین است؟

وی در رابطه با خطرآفرین بودن زایمان های زودرس گفت: اگر زایمان زیر 34 هفته باشد، شانس نگهداری نوزاد کمتر است ، و این آمار در زیر 30 هفته بیشتر است. بچه هایی که بین هفته های 24 تا 29 به دنیا بیایند و زنده بمانند، احتمال کری، کوری و اختلال ذهنی شان بیشتر خواهد بود. اما از هفته 30 به بعد عوارض در نوزاد کمتر خواهد بود. از 34 هفته به بعد هم نوزادان نارس را راحت می توان نگهداری کرد.

وظیفه بخش دولتی و وزارت بهداشت برای کاهش تولد نوزادان نارس

این فوق تخصص طب مادر و جنین بیان کرد: باید آموزش های لازم در زمینه بارداری به مادران داده شود. در طول بارداری نباید کاهش وزن وجود داشته باشد، پرخوری و کم تحرکی ممنوع است. مادران باید در دوران بارداری تغذیه مناسب و استراحت کافی داشته باشند.

وی گفت: باید از سابقه بیماران اطلاعات کامل در دسترس باشد تا اگر بیماری زمینه ای وجود دارد کشف و درمان شود. برای همه خانم ها چه زایمان اول چه پنجم، باید طول دهانه رحم اندازه گیری شود، تا اگر طول دهانه رحم کوتاه است درمان های مدنظر صورت پذیرد. همچنین غربالگری های مناسب برای دیابت های بارداری انجام شود چون اگر دیابت بارداری وجود داشته باشد و درمان هم نشود شانس زایمان زودرس افرایش خواهد یافت.