۲۵ اختراع، ۲۱ مدال و ۹ میلیارد هزینه؛ بدون حتی یک ریال حمایت دولتی! / نابغه‌ای که کانادا و ترکیه خواستند؛ اما ایران را انتخاب کرد

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، مهران بختی، جوان 30 ساله‌ای از شهرستان بروجرد، نمونه‌ای از تلاش، خلاقیت و خودباوری است. او فارغ‌التحصیل رشته علوم آزمایشگاه پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی همدان است و به دلیل دستاوردهای علمی‌اش، موفق به دریافت دکترای افتخاری از دانشگاه تی‌آی‌تی‌یو ترکیه شده است.

بختی از کودکی علاقه‌مند به اکتشافات و ساخت وسایل مختلف بود. او در زیرزمین خانه‌شان با اشیاء قدیمی سرگرم می‌شد و همین بازی‌های کودکانه، سرآغاز مسیر اختراعاتش شد. با ورود به دانشگاه، علاقه‌اش را جدی‌تر دنبال کرد اما در مقطع کارشناسی به دلیل کمبود آگاهی نتوانست اختراعاتش را ثبت کند. در مقطع کارشناسی ارشد اما با افراد آگاه‌تری آشنا شد و مسیر ثبت اختراع را آموخت.

نخستین اختراع او، تیغ جراحی با سایزهای مختلف و قابلیت تنظیم عمق برش بود که به جشنواره خوارزمی راه یافت. پس از آن، مسیر اختراعاتش شتاب گرفت و تاکنون 25 اختراع به ثبت رسانده و حدود 100 پرونده در دست داوری دارد.

اختراعات بختی عمدتاً در حوزه پزشکی‌اند: از کیت تشخیص بیماری سالک به روش PCR گرفته تا باکس هوشمند انتقال اعضای بدن، نمونه آزمایشگاهی و داروهای حساس به دما. یکی دیگر از اختراعات مهم او، سردخانه‌ای برای نگهداری اجساد با آلارم علائم حیاتی است. او همچنین سرنگ‌هایی طراحی کرده که هم برای تزریق و هم برای خون‌گیری مناسب‌اند و با قابلیت‌هایی مانند استفاده با یک دست، کار را برای پرستاران آسان کرده‌اند.

در حوزه آرایشی-بهداشتی نیز ابتکاراتی دارد؛ از جمله تولید بالم لب طبیعی بدون مواد شیمیایی و پارابن. بختی اکنون به عرصه هوش مصنوعی نیز وارد شده و مشغول توسعه اختراعات نوین در این حوزه است.

او تاکنون ۲۱ مدال طلا، نقره و برنز از کشورهای مختلف در حوزه نوآوری و اختراعات کسب کرده که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به مدال طلای نیکولا تسلا و مدال طلا در جشنواره‌ای در آمریکا اشاره کرد. او عضو انجمن مخترعین ایران است.

زندگی بختی در خانواده‌ای معمولی و حتی رو به فقر گذشت. برای ساخت اختراعاتش، وسایل مورد نیاز را از میان زباله‌ها پیدا می‌کرد. با وجود همه سختی‌ها، امروز در بخش آزمایشگاه یکی از بیمارستان‌های کشور مشغول به کار است و هم‌زمان مشاور علمی یکی از دانشگاه‌های ترکیه و مشاور کارخانه‌های استان لرستان در حوزه دانش‌بنیان است. او همچنین صاحب یک شرکت دانش‌بنیان و مؤلف ۹ کتاب تخصصی است.

هزینه انجام این اختراعات را شخصاً تأمین کرده و تاکنون هیچ‌گونه وام یا حمایت مالی دریافت نکرده است. حتی شرکت دانش‌بنیانش نیز تاکنون منبع درآمدی برایش نداشته است.

یکی از مهم‌ترین اختراعات او کول باکس هوشمندی است که برای انتقال ایمن اعضای بدن، نمونه‌های آزمایشگاهی و داروها طراحی شده است. این کول باکس با قابلیت تنظیم دما از منفی ۵ تا مثبت ۶۰ درجه، GPS، قفل امنیتی، بدنه فلزی و سیستم ذخیره انرژی اضطراری، می‌تواند جایگزینی ایمن و مؤثر برای روش‌های سنتی انتقال با یخ خشک باشد. با وجود گرفتن مجوز تولید انبوه، همچنان درگیر مشکلات مالی برای اجرایی‌کردن آن است.

او می‌گوید برای حضور در جشنواره‌های بین‌المللی علمی، تاکنون حدود ۹ میلیارد تومان هزینه کرده و تمامی این مبالغ را شخصاً و بدون هیچ حمایتی پرداخت کرده است.

در سال ۱۴۰۱ مدال طلای جشنواره‌ای در کانادا را کسب کرد که یکی از جوایز آن، اقامت استارتاپی و دریافت وام برای توسعه طرح‌ها در آن کشور بود. با وجود این پیشنهادات، بختی ترجیح داده در ایران بماند و برای پیشرفت علمی کشورش تلاش کند.

او همچنین از تأثیر منفی فیلترینگ و سرعت پایین اینترنت بر روند پژوهش‌هایش گلایه دارد. در خانه‌ای قدیمی زندگی می‌کند که زیرساخت اینترنت مناسبی ندارد و همین موضوع دسترسی سریع به اطلاعات علمی را دشوار کرده است.

مهران بختی، با وجود همه موانع، همچنان ایستاده است؛ با امید، تلاش و آرزوی تحقق یک آینده علمی در وطن.