منقرض نشدن یوزپلنگ آسیایی وابسته به یک شرط بسیار مهم

به گزارش رکنا به نقل از روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست، حمید ظهرابی در تشریح اقدامات سال گذشته و برنامه های سال جدید به تهیه برنامه جامع ۵ ساله حفاظت موثر و احیای گونه یوزپلنگ آسیایی و زیستگاه های آن در ماه های اخیر خبر داد و افزود: این برنامه با مشارکت متخصصین امر تهیه و عملیات اجرایی آن نیز آغاز شده است اما اعتبارات تخصیصی فعلی قادر به پاسخگویی نیازها نیست.

وی با تاکید بر اینکه سرعت تخریب زیستگاه‌ها از سرعت اقدامات دولت بسیار بیشتر است گفت: اگر برنامه نجات یوزپلنگ‌ تامین اعتبار و اجرا نشود انقراض این گونه قطعی است و این امر شکست بزرگی برای محیط زیست کشور خواهد بود، متاسفانه کاملا روشن است که ابعاد این عدم توفیق فقط به محیط زیست محدود نخواهد بود و به عنوان نمونه بارزی از مدیریت در کشور تحلیل می شود، در عوض در صورت توفیق می تواند ارایه دهنده یک موفقیت بزرگ و مورد استقبال جهانی قلمداد شود و بیانگر توان علمی متخصصان محیط زیست کشور باشد و به عنوان نشانه حمایت دولت و حاکمیت از محیط زیست در سطح جهان بدرخشد.

از عملکرد وزارت راه در مسیر میامی عباس آباد راضی نیستیم

ظهرابی افزود: استانداردسازی سایت تکثیر در اسارت یوزپلنگ نیز در حال اتمام است و دارای پیشرفت فیزیکی بالای ۹۰ درصد است اما به علت شروع فصل جفت گیری یوزپلنگ ها بخشی از کار را متوقف کردیم و این پروژه تا پایان بهار امسال به اتمام می‌رسد.

معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع‌زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به نصب «چیتاران» در سایت تکثیر در اسارت یوزپلنگ آسیایی، تاکید کرد: این سایت برای اولین بار در حال استانداردسازی است و فضای مناسب برای برآورده کردن تمامی نیازهای گونه در این سایت در نظر گرفته شده است.

ظهرابی بیان داشت: همچنین طرح های انتقال طعمه و ایمن‌سازی مسیر تردد یوز در جاده میامی - عباس آباد نیز در حال انجام است، در این راستا وزارت راه نیز اقداماتی را برای فنس‌کشی در این مسیر آغاز کرده اما در واقع از عملکرد وزارت راه در این زمینه رضایت نداریم چرا که این طرح با کندی محسوسی پیش می رود و به نظر می رسد در اولویت وزارت راه نیست.

وی با اشاره به روشن‌سازی مسیر و نصب تابلو در بخش اعظم جاده عباس‌آباد- میامی، گفت: سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز برای پروژه ایمن سازی جاده بودجه ای نزدیک به ۲۵ میلیارد تومان تامین اعتبار کرده و به زودی عملیات اجرایی فنی کشی توسط سازمان آغاز خواهد شد.

وی گفت: همچنین سرعت مجاز در این منطقه نیز بعد از انجام آزمایشی و با پیگیری‌های سازمان محیط‌زیست به تصویب کمیته های تخصصی مربوطه رسیده و با توجه به نتایج امید بخش این طرح در کاهش تلفات جاده ای انسان و حیات وحش انتظار می رود به صورت قطعی به تصویب مراجع ذیربط برسد.

تهیه برنامه حفاظت از میش مرغ/ معرفی گوزن زرد به زیستگاه طبیعی

این مقام سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: علاوه بر گونه در معرض خطر انقراض یوزپلنگ آسیایی، برنامه جامع حفاظت از گونه میش مرغ نیز تهیه و تدوین شده است و حفاظت و احیای این گونه در معرض خطر انقراض در حال انجام است.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست خبر داد: همچنین برنامه ریزی برای معرفی مجدد گونه گوزن زرد به زیستگاه های طبیعی آن در حال انجام است و بعد از قریب به نیم قرن حداقل در ۳ سایت دیگر رهاسازی گوزن انجام خواهد گرفت.

تهیه مدلی برای حفاظت از نقاط داغ تنوع‌زیستی

وی گفت: در حال تهیه مدلی برای حفاظت از نقاط داغ تنوع‌زیستی در کشور هستیم و در این رابطه سعی داریم از حفاظت صرف از گونه‌های شاخص عبور کنیم و رویکرد سازمان را به سمت حفاظت از زیستگاه‌ها و نقاط داغ تنوع‌زیستی ببریم.

وی افزود: دانش‌محوری، مشارکت‌پذیری، استفاده از تکنولوژی‌های نوین در حفاظت، توافق‌سازی و اقتصادی کردن حفاظت محورهای اصلی اقداماتی است که در سال گذشته انجام شد و در سال جدید نیز رویکرد ما بر مبنای این محورها خواهد بود.

وی با اشاره به تهیه برنامه اقدام برای ۴ سال آینده در معاونت محیط زیست طبیعی، افزود: این برنامه اقدام بر مبنای محورهای مذکور تهیه شده است و برای تحقق این امر تمرکز جدی بر تدوین برنامه ها، آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌هایی داشتیم که تحقق این سیاست‌ها را تسهیل می‌کند.

ظهرابی به دستورالعمل مشارکت اشخاص حقیقی و حقوقی در اجرای طرح های مدیریت مناطق چهارگانه و برنامه زیست بومی تالاب ها به عنوان یکی از این زیرساخت های جلب مشارکت مردم اشاره کرد و گفت: در این راستا چند آیین‌نامه اجرایی نیز برای تسهیل کسب و کارهای محیط‌زیستی جهت تصویب در دولت آماده شده است و این دستورالعمل ها در مرحله نظر خواهی از سمن های تخصصی است.

وی درباره استفاده از روش‌های روز و علمی در دنیا برای حفاظت از زیستگاه‌های طبیعی کشور گفت: با همکاری دانشگاه تهران در حال تهیه مدلی برای حفاظت از نقاط داغ تنوع‌زیستی در کشور هستیم و در این خصوص سعی داریم از حفاظت صرف از گونه‌های شاخص عبور کنیم و رویکرد سازمان را به سمت حفاظت از زیستگاه‌ها و نقاط داغ تنوع‌زیستی ببریم. این مساله باعث خواهد شد تا هم چتر حفاظتی و گستره حفاظتی بیشتری را تحت پوشش قرار دهیم و هم حفاظت به صورت علمی و مطابق مدل های روز دنیا انجام گیرد.

وی با اشاره به اینکه این طرح باعث خواهد شد تا شبکه تنوع زیستی در کشور حفظ شود، تصریح کرد: همچنین سعی خواهیم کرد تا ارتقا و افزایش سطح مناطق چهارگانه در کشور به گونه ای باشد که کریدورها و مناطق بینابینی با مشارکت مردم و از طریق برنامه‌های حفاظتی سازمان به بهترین شکل حفاظت شود و لکه‌های زیستگاهی را تبدیل به یک شبکه کنیم.

معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع‌زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست اضافه کرد: همچنین کار مشترکی با دانشگاه تهران و دانشگاه گرگان در حال انجام است تا انطباق مناطق چهارگانه سازمان با دسته بندی جدید IUCN انجام گیرد. هرچند تحقق این امر نیازمند اصلاح قانون است اما ارزیابی تطابق پذیری مناطق را سعی داریم نهایی کنیم.

وی یادآور شد: در بحث هوشمند سازی مناطق سعی داریم با استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان یک مرکز مانیتورینگ و پایش را در سازمان ایجاد کنیم که به صورت هوشمند و با استفاده از ظرفیت هوش مصنوعی تغییر کاربری‌ها را به سرعت شناسایی کنیم و ضمن پیش بینی وقوع حوادث برآورد دقیقی از خسارت آتش‌سوزی‌ها و خشکسالی را فراهم‌کنیم.

بهره گیری از فناوری های جدید در حفظ محیط زیست/ راه اندازی فن بازار

وی استفاده از فناوری های نوین را از جمله برنامه‌های اصلی این سازمان در سال جدید دانست و تصریح کرد: استفاده از این ابزارها در پایش‌های سال جدید ملموس و قابل توجه خواهد بود و ما برای توسعه این امر برنامه‌ریزی های مفصلی داریم.

ظهرابی ادامه داد: برای توسعه پایش‌های مناطق تحت حفاظت با استفاده از فناوری های نوین با شرکت‌های دانش بنیان مذاکراتی انجام شده و قصد داریم در این خصوص حداکثر تا خرداد ماه فن بازاری راه‌اندازی کنیم تا ضمن دعوت از شرکت‌هایی که در این زمینه تجربیاتی دارند با ارایه دستاوردهای این شرکت ها و اطلاع یافتن آن ها از نیازهای سازمان زمینه ارتباط دوسویه ای بین متخصصان و شرکت ها با مدیران وکارشناسان سازمان حفاظت محیط زیست فراهم شود و بتوانیم حداکثر بهره را از این ظرفیت ها داشته باشیم .

توسعه سایت های طبیعت گردی با افزایش سطح مشارکت مردم و جوامع محلی

وی یادآور شد: در برخی از مناطق تحت مدیریت فراخوان سرمایه گذاری برای توسعه سایت طبیعت‌گردی در مناطق تحت حفاظت برای افزایش سطح مشارکت مردم و جوامع محلی را نهایی کردیم و در حال عقد قرارداد هستیم و در این راستا طرح های اجرایی پارک ملی گلستان نیز به اتمام رسیده است.

وی اظهار کرد: طرح های اجرایی سایر مناطق نیز در دست تهیه است که شامل طراحی امکانات مورد نیاز و حتی طراحی مبلمان متناسب با طبیعت منطقه و تعیین مدل مالی مشارکت خواهد بود که در این راستا مشاوری به کار گرفته خواهد شد تا سرعت و دقت امور افزایش پیدا کند.

وی گفت: سازمان در خصوص سرمایه گذاری و مدل های مرتبط تجربه چندانی ندارد لذا این امر باید با دقت و حساسیت زیادی پیش برود و حتما حضور مشاوران ذیصلاح و مجرب اهمیت زیادی پیدا می کند.

ظهرابی به‌روزرسانی و اصلاح دستورالعمل مربوط به سرمایه‌گذاری افراد حقیقی و حقوقی در بهره‌برداری تفرجی از مناطق تحت مدیریت را از جمله اقدامات مهم و تاثیرگذار این معاونت در سال گذشته عنوان کرد و افزود: این اقدام می‌تواند به جلب مشارکت، توافق‌سازی و اقتصادی کردن مشارکت بیانجامد که باید با روش های علمی روز بتوانیم این امر را در کشور توسعه دهیم.

تهیه شناسنامه ژنتیکی گونه‌های در معرض خطر تهدید

معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع‌زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست بیان کرد: تهیه شناسنامه ژنتیکی گونه‌های در معرض خطر تهدید نیز در حال انجام است و پایگاه داده تنوع زیستی کشور نیز از جمله موضوعات مهم و در دست اقدام معاونت طبیعی است که تمامی اطلاعات در سه سطح اکوسیستم، گونه و ژن در آن بارگذاری خواهد شد.

ظهرابی تصریح کرد: بخش‌هایی از این پایگاه در دسترس عمومی قرار خواهد گرفت، بخش هایی در دسترس پژوهشگران و دانشگاهیان و بخش های دیگری نیز در دسترس کارشناسان سازمان خواهد بود.

وی گفت: در این راستا با تعدادی از موسسات مردم نهاد که داده‌های مرتبط با گونه های مختلف پستانداران، پرندگان و خرندگان را ثبت می‌کنند، جلساتی داشتیم و از آنها خواستیم تا اطلاعات خود را در این سامانه بارگذاری کنند.

وی افزود: در مورد تامین امکانات و تجهیزات حفاظتی نیز برنامه‌ریزی لازم انجام گرفته است و این با همکاری معاونت توسعه و یگان حفاظت انجام شده و تجهیزاتی را برای به کارگیری فناوری های نوین در برخی از مناطق کشور در نظر گرفته ایم که خرید آنها در حال انجام است.

تامین اعتبار برای خرید ۷۵ دستگاه خودروی با کیفیت

وی گفت: یکی از اساسی ترین مشکلات حفاظت در کشور نبود خودروی عملیاتی مناسب است که در این زمینه با اولویت دهی تخصیص از طریق طرح های معاونت طبیعی و تنوع زیستی تامین اعتبار برای خرید ۷۵ دستگاه خودروی خارجی مناسب انجام شده که امیدوارم سازمان بتواند به موقع خرید این خودروها را نهایی کند.