خیابان فروشی شب عید؛ کسب‌وکار جدید ماموران شهرداری!/اجاره پیاده‌رو؛ شبی ۲.۵ میلیون تومان!

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در شب‌های پایانی سال، خیابان‌های تهران پر می‌شوند از دستفروشانی که می‌خواهند از تکاپوی خرید شب عید سهمی داشته باشند. اما آنچه امسال در برخی نقاط مرکزی شهر رخ داده، چیزی فراتر از یک حضور عادی دستفروشان بوده است. گزارشی که از میدان فردوسی، چهارراه استانبول و میدان امام خمینی به دست آمده، نشان می‌دهد که ماموران شهرداری، نه‌تنها با دستفروشان برخورد نکرده‌اند، بلکه زمین‌های پیاده‌رو را به آنها اجاره داده‌اند—آن‌هم با نرخ‌های میلیونی!

اجاره پیاده‌رو؛ شبی ۲.۵ میلیون تومان!

به گفته دستفروشان، ماموران شهرداری با خودروهای رسمی خود به آن‌ها مراجعه کرده و پیشنهاد عجیبی داده‌اند: هر دستفروش که بخواهد در چهار شب آخر سال—۲۷ تا ۳۰ اسفند—بساط کند، باید برای هر پنج متر مربع، ۱۰ میلیون تومان بپردازد. این مبلغ به‌صورت نقدی دریافت شده و در ازای آن، دستفروشان اجازه یافته‌اند تا بساط خود را در همان محل‌های مشخص‌شده پهن کنند.

اما ماجرا به همین جا ختم نشده است. در شب آخر، ماموران دوباره سراغشان آمده و از آنها مبلغی بین ۵۰۰ هزار تا یک میلیون تومان درخواست کرده‌اند، با این توجیه که پس از اتمام کار، معابر کثیف شده و این هزینه به رفتگران داده می‌شود!

دستفروشان یا مغازه‌داران؟

شاید تصور عمومی این باشد که دستفروشان خیابان‌های مرکزی تهران افرادی بیکار و بدون سرمایه اولیه هستند که چاره‌ای جز بساط‌گستری در خیابان ندارند. اما این گزارش نشان می‌دهد که بیشتر این دستفروشان، مغازه‌دارانی از همان منطقه بوده‌اند. برخی از آنها در طبقات بالای پاساژهایی قرار داشتند که مشتری کمتری به آنجا می‌رفت. برخی دیگر، انبارهای خود را برای پایان سال خالی می‌کردند و برخی نیز به دلیل چک‌هایی که باید پاس می‌کردند، ترجیح داده‌اند بساط خیابانی بزنند تا از فروش نقدی بهره ببرند.

کسب‌وکار جدید مدیریت شهری؟

به نظر می‌رسد که برای ماموران شهرداری تهران، برخورد با دستفروشی به شیوه سنتی دیگر به‌صرفه نیست. برخورد قهری و جمع‌کردن بساط‌ها، هم هزینه دارد و هم نارضایتی ایجاد می‌کند. اما دریافت پول در ازای اجازه فعالیت در معابر عمومی، درآمدی بدون دردسر به همراه دارد. در واقع، ماموران با دریافت این مبالغ، خیابان‌ها را به نوعی به "مغازه‌های موقت" تبدیل کرده‌اند، بدون آنکه این مبالغ به خزانه شهرداری واریز شود یا نظمی مشخص برای آن وجود داشته باشد.

این اتفاق، نه‌تنها نشانه‌ای از ضعف مدیریت شهری است، بلکه فساد  را نشان می‌دهد که در آن، فضاهای عمومی عملاً به حراج گذاشته می‌شوند. در چنین شرایطی، این سوال مطرح می‌شود که اگر مدیریت شهری قادر به کنترل این پدیده نیست، آیا بهتر نیست که ساماندهی دستفروشان به‌طور رسمی و شفاف انجام شود؟ یا شاید بهتر است بپرسیم که درآمد این شب‌های پررونق، دقیقاً به جیب چه کسانی می‌رود؟