تهران در غبار فراموشی نوروز؛ شهری که بهار را نمی‌شناسد!/ نوروز 1404 زیر چرخ‌های بی‌برنامگی مدیریت شهری و وزارت ارشاد

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، وقتی خیابان‌ها رنگ ندارند، وقتی شهرداری نوروز را فراموش کرده و وزارت ارشاد در سکوت فرو رفته، آیا تهران هنوز برای سال نو آماده است؟

نوروز همیشه فرصتی برای تازه شدن روح و روان مردم ایران بوده است، اما این روزها تهران بیش از هر زمان دیگری از حال و هوای عید فاصله گرفته است. در حالی که در گذشته شهر با گل‌کاری‌های گسترده، آذین‌بندی خیابان‌ها و اجرای برنامه‌های فرهنگی پذیرای بهار می‌شد، امسال خبری از این جلوه‌های نوروزی نیست. درختان نه با طراوت هرس شده‌اند و نه گل‌آرایی‌های چشم‌نواز خیابان‌ها را زنده کرده‌اند. گویی شهر، هم‌پای مردمانش، درگیر رکود و خستگی است.

در این میان، شهرداری که همیشه یکی از متولیان اصلی ایجاد نشاط شهری بوده، امسال کمترین تحرکی در این زمینه نشان داده است. خیابان‌های تهران همچنان درگیر زباله‌های انباشته، جدول‌های رنگ‌ورو‌رفته و ساختمان‌هایی بی‌روح هستند که هیچ نشانی از سال نو ندارند. در سوی دیگر، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که می‌توانست با برگزاری برنامه‌های موسیقی، نمایش‌های خیابانی و آیین‌های سنتی، فضای شهر را نوروزی کند، در سکوتی عمیق فرو رفته است.

این وضعیت در حالی است که نوروز، حتی در سخت‌ترین شرایط اقتصادی، می‌تواند امید را در جامعه زنده کند. اما وقتی خیابان‌ها بی‌رنگ و صدا، مراکز فرهنگی خاموش و مردم درگیر دغدغه‌های معیشتی هستند، نوروز دیگر تنها یک تاریخ در تقویم است. آیا مسئولان، جشن ملی ایرانیان را از یاد برده‌اند یا این رکود تنها بازتابی از حال ناخوش جامعه است؟

سال نو، نه فقط تغییر یک عدد در تقویم، بلکه فرصتی برای تازه شدن روح و روان مردم ایران است. نوروز، با ریشه‌های عمیقش در تاریخ و فرهنگ ایرانی، همواره نقطه‌ای برای تجدید قوا، افزایش امید و تحکیم پیوندهای اجتماعی بوده است. اما در دنیای پرشتاب امروز، این جشن کهن چه تأثیری بر روان جمعی مردم دارد و نقش شهرداری‌ها و نهادهای فرهنگی در حفظ و تقویت این اثر چیست؟

نوروز؛ فرصتی برای روان جامعه

از نظر روان‌شناسی اجتماعی، برگزاری آیین‌های جمعی مانند نوروز، احساس تعلق، همبستگی و سرزندگی را در جامعه تقویت می‌کند. در روزهایی که مردم درگیر چالش‌های اقتصادی و فشارهای روزمره‌اند، نوروز حکم استراحتگاهی برای ذهن و روان آنها را دارد. خرید لباس نو، خانه‌تکانی، دید و بازدید، سفرهای نوروزی و حتی چیدن هفت‌سین، هرکدام به نوعی بر کاهش استرس، افزایش تعاملات اجتماعی و تقویت حس امید تأثیر می‌گذارند.

دکتر محمدرضا علوی، روان‌شناس اجتماعی، در این باره می‌گوید:

"نوروز فرصتی است که مردم ایران، بدون درگیر شدن در مرزهای اجتماعی و اقتصادی، به یکدیگر نزدیک شوند. تعاملات خانوادگی و جمعی در این ایام، احساس تنهایی را کاهش داده و نوعی حمایت روانی برای افراد ایجاد می‌کند."

نقش شهرداری‌ها و مراکز فرهنگی در نشاط نوروزی

اگرچه نوروز خود جریانی از شادی و همبستگی را در جامعه به راه می‌اندازد، اما تحقق کامل این اثر نیازمند برنامه‌ریزی و مدیریت شهری و فرهنگی است. خیابان‌های تزئین‌شده، اجرای جشن‌های خیابانی، نمایش‌های نوروزی و موسیقی محلی، همگی می‌توانند انرژی مثبت این روزها را دوچندان کنند.

شهرداری‌ها و مراکز فرهنگی، به عنوان متولیان فضاهای شهری، مسئولیت سنگینی در این زمینه دارند. برگزاری رویدادهای نوروزی در پارک‌ها، حمایت از کسب‌وکارهای کوچک با ایجاد بازارچه‌های بهاره، ارائه تخفیف در حمل‌ونقل عمومی و تسهیل سفرهای نوروزی از جمله اقداماتی است که می‌تواند تجربه‌ای لذت‌بخش‌تر برای شهروندان رقم بزند.

حمیدرضا مرادی، مدیر یک مرکز فرهنگی در تهران، معتقد است:

"ایجاد فضاهای شهری شاد، برگزاری نمایش‌های خیابانی و موسیقی‌های محلی، مردم را از فضای روزمرگی و استرس‌های اقتصادی دور کرده و باعث ایجاد حس همبستگی می‌شود. نباید فراموش کنیم که نشاط جمعی، بخشی از سرمایه اجتماعی ماست."

 نوروز، تنها یک جشن نیست

برگزاری نوروز، تنها محدود به آداب سنتی آن نیست، بلکه فرصتی است برای تقویت هویت ملی، افزایش نشاط اجتماعی و کاهش تنش‌های روانی. در این میان، شهرداری‌ها و مراکز فرهنگی می‌توانند با برنامه‌ریزی مناسب، این جشن را به تجربه‌ای فراگیرتر و لذت‌بخش‌تر برای مردم تبدیل کنند. چرا که نوروز، نه فقط آغاز سال نو، بلکه نو شدن روح یک ملت است.