نرخ فرسایش خاک در ایران حدود 16.4 تن در هکتار در سال/ سالانه 10 هزار هکتار زمین زراعی بر اثر فرسایش از چرخه خارج می شوند

به گزارش اجتماعی رکنا، محمود یزدانی، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس درباره اهمیت خاک در محیط زیست  به خبرنگار اجتماعی رکنا گفت:خاک، به عنوان یکی از منابع طبیعی و حیاتی برای بقای بشر و سایر موجودات زنده، در معرض تهدیدات مختلفی قرار دارد. در ایران، وضعیت خاک به دلایل مختلف دچار بحران‌هایی شده است که می‌تواند اثرات منفی طولانی‌مدتی بر محیط‌زیست و اقتصاد کشور داشته باشد. برخی از خطراتی که خاک‌های ایران را تهدید می‌کنند.

او با اشاره به فرسایش خاک در ایران  گفت:یکی از معضلات جدی زیست‌محیطی است. ایران به دلیل شرایط خاص جغرافیایی، اقلیمی و مدیریت ناپایدار منابع طبیعی، نرخ فرسایش خاک بالایی دارد. بر اساس برخی گزارش‌ها:نرخ فرسایش خاک در ایران حدود 16.4 تن در هکتار در سال برآورد می‌شود، که بسیار بالاتر از میانگین جهانی (حدود 2 تا 3 تن در هکتار) است.

او افزود: سالانه بیش از 2 میلیارد تن خاک در ایران فرسایش می‌یابد،طبق برآوردها، فرسایش خاک باعث می‌شود حدود 10 هزار هکتار زمین زراعی از چرخه تولید خارج شود.

استادیار دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست گفت: فرسایش خاک یکی از مهم‌ترین مشکلات خاک‌های ایران، فرسایش شدید آن‌هاست. عوامل طبیعی مانند باد و باران و همچنین فعالیت‌های انسانی همچون کشاورزی نادرست، از بین رفتن پوشش گیاهی و جنگل‌زدایی، باعث افزایش فرسایش خاک و از دست رفتن لایه‌های حاصلخیز می‌شود.

او با اشاره به رشد بیابان‌زایی در کشور ادامه داد: بسیاری از مناطق ایران به خصوص در بخش‌های مرکزی و شرقی، دچار بیابان‌زایی شده‌اند. تغییرات اقلیمی، برداشت بی‌رویه آب از منابع زیرزمینی و عدم مدیریت صحیح اراضی، موجب تبدیل زمین‌های کشاورزی به بیابان شده است.

این استاد دانشگاه درباره آلودگی خاک می گوید:  استفاده بیش از حد از کودهای شیمیایی و سموم کشاورزی، آلودگی خاک را افزایش داده و کیفیت خاک را کاهش می‌دهد. این موضوع نه تنها سلامت خاک را تهدید می‌کند بلکه سلامت انسان‌ها و حیات وحش را نیز به خطر می‌اندازد.

 این پژوهشگر در ادامه با اشاره به تغییرات اقلیمی و نقش آن در حفاظت از خاک می افزاید: تغییرات اقلیمی و افزایش دما باعث کاهش رطوبت خاک و تشدید خشکسالی‌ها می‌شود که تأثیر مستقیمی بر کشاورزی و منابع آبی دارد. کاهش بارش‌ها و افزایش تبخیر از دلایل مهم این مشکل است.

او تخریب پوشش گیاهی را یکی از تهدیدات فرسایش خاک دانست گفت: از دست دادن پوشش گیاهی که نقش محافظتی در برابر فرسایش خاک دارد، باعث می‌شود که خاک‌های حاصلخیز در معرض آسیب‌های بیشتری قرار گیرند.برای مقابله با این تهدیدات، نیاز به سیاست‌گذاری‌های صحیح، آموزش کشاورزان در زمینه‌های محیط‌زیستی و اجرای برنامه‌های حفاظت از خاک از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند وضعیت خاک‌های ایران را بهبود بخشند.