بحران سالمندی در ایران نزدیک است/روش های خودمراقبتی در دستور کار قرار گیرد؟

به گزارش رکنا، سازمان ملل در سال ۱۹۸۲ میلادی شورای جهانی سالمندی را تشکیل داد و در همان سال، طرحی را برای تعیین یک روز جهانی برای سالمندان ارائه داد تا اینکه در سال ۱۹۹۰ این شورا اول اکتبر را روز جهانی سالمندان تعیین کرد. باتوجه به اهمیت موضوع؛ همه ساله در ایران هفته‌ای با عنوان هفته ملی سالمند تعیین و برنامه‌های متنوعی به همین مناسبت برگزار می‌شود. امسال با شعار « سالمندی فعال، فردایی برای همه » در سراسر جهان برگزار شده است.

در این ارتباط معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی روز جهانی و هفته ملی سالمند را فرصتی برای تکریم مقام سالمندان و پیوند بین نسل‌ها عنوان کرد و گفت: سالمندی حاصل بقای بهتر و کیفیت زندگی بالاتر است.

دکتر محمدرضا سهرابی با اشاره به افزایش جمعیت سالمندان جهان گفت: توجه به دانش و مهارت تعامل با سالمندان، توانمندسازی این گروه و پیشگیری از انزوای آنها باید جزو چشم‌اندازهای آینده هر کشوری باشد به طوری که جوامعی که با نگاه دقیق به تجریه و تحلیل مقوله سالمندی پرداخته و به موقع اقدام کنند، از مزایای سالمندی سالم و فعال بهره‌مند می‌شوند.

وی با اشاره به اینکه سرعت رشد جمعیت سالمندی در جهان و ایران در حال افزایش است، گفت: بحران سالمندی اتفاق غیرمترقبه‌ای نیست و می‌دانیم در آینده نه چندان دارای جمعیت سالمندی قابل توجهی در ایران خواهیم بود.

معاون بهداشت دانشگاه حضور سالمندان را یک فرصت برشمرد و بر ضرورت فرهنگ‌سازی و تامین زیرساخت‌ها برای دستیابی سالمندان به سالمندی سالم، پویا، موثر و نقش‌آفرین و نیز ضرورت بازنگری در برنامه‌های فعلی برای ارایه خدمات به جمعیت سالمندان تاکید کرد.

سهرابی آشنا کردن جامعه و خانواده های سالمندان با تغییرات طبیعی و ناشی از بیماری های دوران سالمندی را ضروری دانست و یادآور شد: با افزایش سن ممکن است سرعت پردازش، حافظه، عملکرد و توجه سالمندان کاهش یابد، البته روند پیشرفت این تغییرات در افراد متفاوت است.

به گزارش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، وی تاکید کرد: باید این تغییرات را به جامعه آموزش داد تا بدانند که همه تغییرات دوران سالمندی ناشی از افزایش سن نیست و گاهی نیازمند بررسی‌های دقیق‌تر هستیم.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی فشارهای روحی و روانی و استرس ها را بخش جدانشدنی از ویژگی های زندگی شهرنشینی عنوان کرد و گفت: در دوران سالمندی به دلیل تغییر شرایط زندگی نظیر بازنشستگی، از دست دادن شریک زندگی و نزدیکان، کاهش توانایی‌های جسمی فشار روانی بیشتر خواهد بود.

به گفته سهرابی، آموزش مهارت‌های زندگی به سالمندان و مراقبان آن‌ها می‌تواند باعث تغییر واکنش افراد شده و از تاثیر مخرب فشارهای روانی و استرس ها بکاهد.

وی توجه به سلامت معنوی را از طریق تاثیر بر عواطف و هیجانات مثبت از عوامل موثر بر افزایش قدرت سالمندان در رویارویی با استرس‌ها عنوان کرد.

وی خاطر نشان کرد: بر اساس مطالعات انجام شده سالمندانی که دارای سیستم پشتیبان قوی هستند، از سلامت جسمی بهتری برخوردارند، کمتر احساس انزوا می کنند و علائم اضطراب و افسردگی را کمتر بروز می‌دهند.

راه اندازی کلینیک مجازی خودمراقبتی در دانشگاه

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر اهمیت خودمراقبتی در سالمندان از راه‌اندازی کلینیک مجازی خودمراقبتی در دانشگاه خبر داد و گفت: این کلینیک با استفاده از ربات پرسشگر، مشکلات شایع در گروه‌های مختلف سنی از جمله سالمندان را در اختیار شهروندان قرار می‌دهد و با استفاده از تفاسیر ارایه شده کمک می‌کند تصمیمات صحیح برای سلامت اتخاذ شود.

سهرابی به سالمندان و خانواده‌های آن‌ها توصیه کرد که برای بهره‌مندی از مراقبت‌های دوران سالمندی به مراکز خدمات جامع سلامت مراجعه کنند و ابراز امیدواری کرد با برنامه‌ریزی بهتر، شعار «سالمندی فعال، فردایی بهتر برای همه» در عمل تحقق یابد.

ثبت ۶۵۰ هزار سالمند در سامانه ثبت الکترونیک دانشگاه

مهشید غنچه کارشناس برنامه های سلامت سالمندان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز جمعیت سالمندان مناطق تحت پوشش دانشگاه را بیش از ۱۲ درصد عنوان کرد و گفت نزدیک به ۶۵۰ هزار سالمند در سامانه ثبت الکترونیک دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ثبت شده اند.

وی دسترسی عادلانه به خدمات در دوران سالمندی را به عنوان یک مسئله مهم اجتماعی برشمرد و از اجرایی شدن طرح دوستدار سالمند مراکز خدمات جامع سلامت خبر داد.

غنچه یادآور شد که این طرح همزمان با هفته ملی سالمند ۱۴۰۳ توسط معاونت بهداشت دانشگاه به منظور ارتقای سطح سلامت سالمندان اجرایی شده است و در هر شبکه‌ و مرکز بهداشت تابعه تا پایان مهر ماه یک مرکز خدمات جامع سلامت به عنوان دوستدار سالمند ارتقا خواهد یافت.

کارشناس سلامت سالمندان معاونت بهداشت تاکید کرد: پیام مهم مراکز دوستدار سالمند این است که درحوزه بهداشت تمام گروهای سنی موردتوجه قرار می‌گیرند و برای ارتقای کیفیت زندگی و سطح سلامت آن‌ها برنامه‌ریزی می‌شود.

وی با اشاره به آموزش شیوه زندگی سالم در دوره سالمندی گفت: مدرسان کارگاه های تربیت بدنی و فعالیت فیزیکی طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته به آموزش مراقبان سلامت، ماماها و بهورزان در خصوص فعالیت فیزیکی دوران سالمندی می‌پردازند.

وی آموزش تغذیه و سلامت روان به سالمندان و خانواده های آنان، آموزش و مشاوره های سلامت روان ،کلاس‌های آموزش مهارت‌های زندگی و جلسات مشاوره را از دیگر خدمات مراکز خدمات جامع سلامت برشمرد.

کارشناس سلامت سالمندان با اشاره به تداوم اجرای برنامه مراقبت‌های ادغام یافته سالمندان گفت در این برنامه عوامل خطر بیماری های غیرواگیر و مشکلات سلامتی مورد توجه قرار می‌گیرد و شناسایی سالمندان مبتلا به فشارخون و دیابت مورد توجه ویژه قرار دارند.

وی بررسی عدم تعادل سالمندان با انجام تست‌های تشخیصی را از دیگر خدمات مراکز خدمات جامع سلامت عنوان کرد که به سالمندان و خانواده‌هایشان کمک می‌کند قبل از زمین خوردن و شکستگی های ناشی از آن برای پیشگیری برنامه‌ریزی کنند.

به گفته غنچه توجه به سرطان های دوران سالمندی نیز از خدمات حوزه بهداشت است و با انجام این خدمت تاکنون تعداد قابل توجهی بیمار مبتلا به سرطان روده بزرگ و پستان در مراحل ابتدایی تشخیص داده شده و برای اقدامات درمانی ارجاع شدند.

کارشناس برنامه های سلامت سالمندان تاکید کرد: خدمات مراقبت و آموزش برای سالمندان به صورت رایگان ارایه می شود و سالمندان و خانواده‌های آن‌ها می‌توانند برای دریافت مراقبت ها و آموزش شیوه زندگی سالم در دوره سالمندی به مراکز خدمات جامع سلامت مراجعه کنند./ایرنا