سندرم نفروتیک و بحران سلامت کلیه‌ها در ایران / درمان یا دیالیز؟

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، سندرم نفروتیک یک اختلال کلیوی است که با افزایش پروتئین در ادرار، کاهش پروتئین در خون، افزایش چربی‌های خون و تورم (ادم) در بدن مشخص می‌شود. این سندرم می‌تواند در هر سنی رخ دهد اما در کودکان بین 2 تا 6 سال شایع‌تر است.

سندرم نفروتیک به دلایل مختلفی ممکن است به وجود بیاید. به عنوان مثال بیماری‌های کلیوی اولیه مانند گلومرولونفریت غشایی و بیماری مینیمال چنج می توانند از جمله علل بروز این سندرم باشند. بیماری‌های سیستمیک مانند دیابت، لوپوس اریتماتوس سیستمیک، و آمیلوئیدوز یکی دیگر از علل شایع این سندرم است. عفونت‌هایی مانند هپاتیت B و C، HIV، و مالاریا هم در بروز این سندرم تاثیر گذار است. برخی داروهای ضد التهابی و غیر استروئیدی (NSAIDs) و آنتی‌بیوتیک‌ها هم می توانند به ایجاد این سندرم کمک کنند. نقص‌های ژنتیکی هم باعث اختلال در عملکرد کلیه‌ها می‌شوند.

سندرم نفروتیک عوارض جدی و متعددی ایجاد می کند. خطر بروز عفونت‌ها به دلیل از دست دادن پروتئین‌های ایمنی از طریق ادرار افزایش می یابد. همچنین ترومبوز یا خطر لخته شدن خون به دلیل از دست دادن پروتئین‌های تنظیم‌کننده انعقاد خون می تواند از جمله عوارض این سندرم باشد. علاوه بر این ها، فشار خون افراد به علت افزایش حجم مایعات بدن بالا می رود. با ابتلا به این سندرم نارسایی کلیوی حاد یا مزمن برای افراد به وجود می آید. این نارسایی های کلیوی به علت آسیب به گلومرول‌ها که می‌تواند به کاهش عملکرد کلیه‌ها منجر شود، ایجاد می شوند. چربی خون نیز از جمله عوارض این سندرم است که می‌تواند منجر به بیماری‌های قلبی و عروقی شود.

برای پیشگیری از ابتلا به سندرم نفروتیک راه هایی وجود دارد. کنترل دیابت، فشار خون بالا و بیماری‌های خودایمنی و هر بیماری زمینه ای دیگری از جمله اقدامات پیشگیرانه ی موثر در این حوزه است. سبک زندگی سالم با رژیم غذایی متعادل، فعالیت بدنی منظم، و پرهیز از مصرف داروهای مضر برای کلیه در پیشگیری از بروز این سندرم تاثیرگذار است.

جهت درمان سندرم نفروتیک راهکارهای مختلفی وجود دارد. استفاده از کورتیکواستروئیدها، داروهای مهارکننده سیستم رنین-آنژیوتانسین، و داروهای کاهنده چربی برای درمان این سندرم حائز اهمیت است. مراقبت‌های تغذیه‌ای مثل کاهش مصرف نمک و مدیریت مصرف پروتئین و چربی از جمله درمان های سندرم نفروتیک است. در موارد شدید نارسایی کلیوی، دیالیز و در نهایت پیوند کلیه برای درمان سندرم نفروتیک امری ضروری است.

سندرم نفروتیک به خودی خود معمولاً منجر به مرگ نمی‌شود، اما عوارض جدی آن، مانند عفونت‌ها، ترومبوز، و نارسایی کلیوی می‌توانند تهدیدکننده زندگی باشند. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌تواند به طور قابل توجهی از عوارض و مرگ و میر جلوگیری کند.

وزارت بهداشت ایران در این خصوص در حال پیگیری اقداماتی است. آموزش و اطلاع‌رسانی درباره علائم و عوارض سندرم نفروتیک و اهمیت مراجعه به پزشک، غربالگری و تشخیص زودهنگام، توسعه خدمات درمانی و ارائه درمان‌های مدرن، حمایت از پژوهش و تحقیقات و تامین دارو و تجهیزات پزشکی از جمله اقدامات موثر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این زمینه بوده است. این اقدامات به منظور کاهش بار بیماری، بهبود کیفیت زندگی بیماران و کاهش عوارض جدی ناشی از سندرم نفروتیک طراحی شده‌اند.