موج گرما و توصیه‌های وزارت بهداشت / افزایش مرگ‌های ناشی از گرما در دنیا

دکتر عباس شاهسونی، با بیان اینکه آسیب‌پذیری در برابر گرما تحت تاثر عوامل متعددی است، اظهار کرد: فاکتورهایی مانند سن، وضعیت سلامت، شغل، شرایط اقتصادی و شرایط اجتماعی می‌تواند بر آسیب‌پذیری افراد از گرما اثرگذار باشد. همچنین افراد و کارگرانی که در فضای باز و دمای بسیار زیاد فعالیت می‌کنند، افرادی که از منظر اقتصادی وضعیت مناسبی ندارند، ورزشکاران، حضور در تجمعات فضای باز سبب می‌شود که افراد در معرض گرمازدگی قرار گیرند. به طور کلی می‌توان گفت، افزایش دما یک خطر محیطی است و می‌تواند برای شاغلان نیز خطرناک باشد.

وی ادامه داد: زنان باردار، نوزدان، کودکان و افرادی که از داروهای خاص استفاده می‌کنند نسبت به گرما بسیار حساس هستند.  

شاهسونی با اشاره به تغییرات اقلیمی در سطح جهان اظهار کرد: تغیرات آب‌وهوایی در تمام دنیا اتفاق افتاده و روند این موضوع ادامه دارد. بررسی‌ها بیانگر این است تعداد افرادی که در معرض گرمای شدید قرار می‌گیرند به صورت تصاعدی در حال افزایش است.

افزایش مرگ و میر ناشی از گرما در دنیا

وی با بیان اینکه گرمازدگی یک فوریت پزشکی است و گاهی سبب مرگ افراد می‌شود، اظهار کرد: نتایج مطالعاتی که طی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ انجام شده بیانگر این است ۴۸۹ هزار نفر در دنیا به دلیل گرما در هر سال جان خود را از دست می‌دهند که ۴۵ درصد این موارد در کشورهای آسیایی و ۳۶ درصد در کشورهای اروپایی اتفاق می‌افتد. همچنین بنابر اعلام سازمان جهانی بهداشت، میزان مرگ و میر افراد بالای ۶۰ سال به دلیل افزایش دما، طی سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ نسبت به بازه زمانی ۴ ساله یعنی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۴ حدود ۸۵ درصد افزایش یافته است.  

گرمازدگی؛ فوریتی پزشکی

رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با بیان اینکه افزایش دما یک خطر محیطی محسوب می‌شود، خاطرنشان کرد: استرس گرمایی می‌تواند سبب تشدید بیماری‌های زمینه‌ای، دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی، مشکلات سلامت روان، تشدید آسم و در برخی موارد نیز منجر به انتقال بیماری‌های عفونی شود. بازهم تاکید می‌کنم،  گرمازدگی یک فوریت پزشکی است و می‌تواند سبب افزایش مرگ شود.

گرما و فشار بر قلب و کلیه‌ها

شاهسونی درباره گرمازدگی به ایسنا گفت: عدم کنترل بدن برای تنظیم دمای داخلی سبب گرمازدگی می‌شود و این موضوع سبب افزایش فشار بر بدن، قلب‌وعروق و کلیه‌ها می‌شود. بازهم تاکید می‌کنم گرمازدگی می‌تواند بیماری‌های قلبی‌عروقی، دیابت و آسم را تشدید کند.  

هشدار موج گرما و توصیه‌های وزارت بهداشت

اوج گرما از ساعت ۱۲ تا ۱۶

وی با اشاره به افزایش دمای هوا بیان کرد: هنگامی که سازمان هواشناسی برای افزایش دما هشدار صادر می‌کند با انجام برخی مداخلات می‌توان از بستری شدن در بیمارستان‌ به دلیل گرمازدگی جلوگیری کرد. اجتناب از حضور در فضای باز به ویژه در ساعات اوج گرما توصیه می‌شود. اوج گرما از ساعت ۱۲ آغاز می‌شود ساعت ۱۶ به پایان می‌رسد. اگرچه ساعات اوج گرما به محل سکونت افراد بستگی دارد و می‌تواند مدت زمان گرما افزایش یا کاهش یابد، اما به طور کلی می‌توان گفت ساعات اوج گرما از ساعت ۱۲ تا ۱۶ است.  

توصیه به کارگران شاغل در هوای باز

رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت ادامه داد: اجتناب از فعالیت شدید بدنی نیز به افراد توصیه می‌شود. همچنین حضور در سایه به افراد توصیه می‌شود؛ چرا که بدن دمایی که در زیر سایه نسبت به دمای زیر نور آفتاب احساس می‌کند حدود ۱۰ تا ۱۵ درجه کمتر است. کارگرانی که در فضای باز اشتغال دارند باید برای فعالیت خود برنامه‌ریزی کنند؛ به نحوی که پس از ۲ تا ۳ ساعت  فعالیت در گرما، یک تا ۲ ساعت در فضای خنک حضور داشته باشند که فرصت بازیابی مهیا شود.

شاهسونی در ادامه صحبت‌هایش با بیان اینکه زیرساخت‌های برق و آب در گرما با بحران روبرو می‌شود، افزود: صرفه‌جویی در مصرف برق نیز توصیه می‌شود. بستن پنجره‌ها طی روز و پوشاندن آن با پرده یا کرکره می‌تواند از تابش مستقیم نور خورشید و در نتیجه گرم شدن محل کار یا محل سکونت جلوگیری کند. هنگامی که پنجره‌های محل سکونت یا کار با پرده پوشانده شود از تابش مستقیم نور خروشید و گرم شدن محیط جلوگیری می‌کند و در نتیجه نیازی به کاهش دمای اسپیلت یا استفاده از دور تند کولرهای آبی نیست.  

وی درباره چگونگی  پوشش در روزهای گرم نیز گفت: پوشیدن لباس‌های سبک و اجتناب از لباس‌های تنگ توصیه می‌شود. همچنین دوش آب سرد، نوشیدن حداقل ۲ تا ۳ لیتر آب نیز جزو مواردی است که طی روزهای گرم توصیه می‌شود. استفاده از کلاه لبه‌دار، عینک آفتلابی استاندارد و کرم ضد آفتاب نیز توصیه می‌شود؛ چرا که چشم و پوست کمتر در برابر نور خورشید قرار می‌گیرد.  

چگونگی مواجهه با فرد گرمازده

وی درباره علائم گرمازدگی خاطرنشان کرد: اگر فردی دارای علائم گرمازدگی مانند سرگیجه، ضعف، حالت تهوع، توقف تعریق و از دست دادن هوشیاری باشد باید به مراکز درمانی یا پزشک مراجعه کند. همچنین در صورت نیاز باید با اورژانس تماس بگیرد. اطرافیان یک فرد گرمازده باید لباس‌های غیر ضروری او را خارج کنند و فرد گرمازده را به سایه یا یک مکان با تهویه مناسب منتقل کنند.  

شاهسونی بیان کرد: استفاده از کسیه یخ و کشیدن حوله خیس به بدن فرد گرمازده تا زمان رسیدن یا انتقال وی به مراکز درمانی توصیه می‌شود. بازهم تاکید می‌کنم فرد گرمازده باید در یک مکان سرد قرار گیرد.