وزرای قبلی «آگاهانه» سعی کردند مدارس دولتی را تضعیف کنند / آموزش و پرورش 25 درصد کسری بودجه دارد

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، سرمایه گذاری بلندمدت بر وزارت آموزش و پرورش ، یکی از مهم ترین اقداماتی است که رئیس دولت چهاردهم، می تواند در پیش بگیرد و جانی تازه به وزارتخانه ای که با نزدیک به 17 میلیون دانش آموز و یک میلیون معلم و میلیون ها والدین در ارتباط است، ببخشد. در خصوص اینکه رئیس جمهوری آینده، باید چه برنامه ای برای بزرگترین و مهم ترین وزارتخانه ایران داشته باشد با ابراهیم سحرخیز ، معاون اسبق وزارت آموزش و پرورش به گفت و گو نشستیم.

او در گفت و گو با رکنا گفت: نگاه دولت چهاردهم به آموزش و پرورش باید به گونه ای باشد که مشکلاتی که در ادامه به آنها اشاره می کنم را مرتفع کند. یکی از مهم ترین نکاتی که باید به آن توجه شود، کرامت و منزلت معلمان است. این مهم، می بایست در معیشت معلمان و به روزکردن توانمندسازی آنها خود را نشان دهد. توانمندسازی معلمان می بایست شامل آموزش های بدو و حین خدمت صورت گیرد. همچنین پایش سنجش صلاحیت های حرفه ای معلمی نیز می بایست به طور مستمر انجام شود. 

سحرخیز در ادامه افزود: طبق برنامه هفتم توسعه، جذب معلمان می بایست از دو مسیر معین یعنی فارغ التحصیلان دانشگاه های فرهنگیان و شهید رجایی انجام شود. حتی اگر ناچار به برگزاری آزمون و جذب معلم از سایر دانشگاه ها می شوند، باز می بایست دانش آموختگان سایر دانشگها ها، حداقل یک سال در دانشگاه فرهنگیان تحصیل کنند تا به شایستگی های لازم دست پیدا کنند.

نکته دوم این است که ما می بایست مسئله کمبود معلم را برای مدارس دولتی جدی بگیریم. درست است که دولت سیزدهم برای استخدام معلمان کارهای خوبی انجام داد و آمار استخدام ها بالا رفت ولی در این استخدام ها بین 200 تا 250 هزار معلم کم داشتیم و اگر این ها را در نظر بگیریم که همین امسال هر ساله بیش از 70 هزار معلم بازنشسته داشتیم پس هرچقدر استخدام داشتیم مربوط به کمبودهای سال گذشته و امسال است و 250 هزار نفر کمبود هنوز به قوت خودش باقی است و برای اینکه این کمبود را به ظاهر بپوشانیم، تعداد دانش آموزان در کلاس ها را افزایش دادیم و به 50 نفر رسانده ایم یا مدارسی که می بایست یک نوبته باشد را دو شیفته کرده ایم یا به معلمان اضافه کار دادیم و نتیجه پایین آمدن کیفیت آموزش در مدارس دولتی شده است که به بحران تبدیل شده است و موجب بی عدالتی شده است. عدالت آموزشی در سایه تقویت مدارس عادی دولتی برقرار می شود. 

معاون اسبق وزارت آموزش و پرورش تاکید کرد: در دولت سیزدهم شروع خوبی برای انجام رتبه بندی انجام شد. رقمی حدود 58 هزار میلیارد تومان بودجه برای رتبه بندی معلمان اختصاص پیدا کرد؛ اما به شکل نامناسبی اجرا شد. دلیل آن هم این است بر اساس مستندات، گاهی بین 50 تا 70 درصد معلمان مشمول به نحوه اجرا معترض بودند. رتبه بندی می بایست موجب تقویت شایستگی معلم و ایجاد انگیزه در آنها و رقابت های علمی باشد، به نتیجه نرسید و زیر افزایش تورم، اهدافش گم شد. می بایست در رتبه بندی معلمان بازنگری شود و عیوب آن برطرف شود تا رضایتمندی در آموزش و پرورش اجرا شود.

ابراهیم سحرخیز با تاکید بر اینکه سهم آموزش و پرورش از اعتبارات دولتی بر اساس گزارش مجلس به 9.8 درصد رسیده است که خود مرکز پژوهش های مجلس نسبت به آن ابراز نپرتانی کرده است. و هیچ وقت سابقه پایین آمدن تا این حد وجود نداشته است. کمترین درصد 10 و نیم تا 11 درصد بود . افول سهم آموزش و پرورش از بودجه عمومی دولت انتظار می رود رئیس جمهوری آینده سهم آموزش و پرورش از بودجه عمومی دولت را بالا ببردو این وزارتخانه هر ساله بین 23 تا 25 درصد کسری بودجه دارد و این باعث می شود این وزارتخانه از کیفیت بخشی بگذرد و فقط به پرداخت حقوق بسنده کند و دیگر اهدافش را فراموش کند. 

وی افزود: اعتبارات پرسنلی صرف هزینه های اجتناب ناپذیری مثل حقوق و دستمزد می شود. قائده این است که 80 درصد صرف حقوق شود و 20 درصد برای فعالیت های کیفیت بخشی از جمله پرورشی، ورزش، کلاس های جبرانی و... شود. این در حالی است که وقتی 25 درصد کسری بودجه دارد، دیگر پولی ندارد که به مدارس بابت کیفیت بخشی به مدارس پرداخت کند.

معاون اسبق وزارت آموزش و پرورش در ادامه با اشاره به اینکه خروجی این مهم این می شود، 33 تا 44 درصد از دانش آموزان حتی در اولین مهارت یعنی سواد خواندن و نوشتن ضعیف هستند. افول کیفیت در آموزش و پرورش معلول کم بودن اعتبارات غیر پرسنلی است، افزود: همچنین می بایست تعداد دانش آموزان در کلاس ها را کاهش دهیم. وجود مدارس دو نوبته توجیه ندارد. 

او همچنین افزود: از دولت چهاردهم انتظار می رود، رشته های مربوط به شاخه های مهارتی را توسعه دهند. این توسعه نیازمند اعتبار و اختصاص ردیف های ویژه برای تجهیز هنرستان هاست. تا زمانی که هنرستان ها تجهیز نشوند، مردم بچه هایشان را به این مدارس نمی فرستند.

سحرخیز تاکید کرد: الان در مناظره ها می بینیم که کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری ، بر موضوع کوچک کردن دولت و توجه به اینکه کسری بودجه دولت را جبران کنند، تاکید می کنند؛ ولی انتظار می رود این موضوع، سهم آموزش و پرورش از بودجه را کاهش ندهد. سرمایه گذاری روی آموزش و پرورش، یک سرمایه گذاری بلندمدت و پربازده است. اگر مسئولان، به آموزش و پرورش، نگاه هزینه ای داشته باشند، همان اتفاقی می افتد که در چند سال اخیر افتاده است؛ که منجر به استخدام برخی معلم های کارنابلد و توسعه مدارس غیر دولتی می رود. 

وی تاکید کرد: وقتی کلاس های درس، 40 الی 50 نفره است، وقتی مدارس عادی در رتبه های برتر کنکور سهمی ندارند، وقتی آسیب های اجتماعی زیادی در مدارس دولتی بیشتر دیده می شود متوجه این موضوع می شویم که وزرای قبلی «آگاهانه» سعی کردند مدارس دولتی را تضعیف کنند. با این وجود از وزیر آموزش و پرورش آینده انتظار داریم، یک سر و گردن بالاتر از همه وزرا باشد و رئیس جمهور آینده، وزیر آموزش و پرورش را هم تراز معاون اول بداند. 

ابراهیم سحرخیز با اشاره به اینکه وزیر آینده آموزش و پرورش می بایست مقبولیت و توان علمی بالا داشته باشد، گفت: با دارا بودن این ویژگی ها، مجلس هم به وجود چنین وزیری مباهات می کند و هر روز به خاطر جا به جا کردن فلان مدیر از فلان اداره، وزیر را استیضاح نمی کنند. از دهه 70 تاکنون چنین وزیر مقتدری نداشتیم و امیدوارم در این دوره به این مهم توجه شود.

وی با تاکید بر اینکه می بایست وزیری بر مسند بنشیند که علاوه بر سابقه علمی درخشان، برخاسته از جمع معلمان باشد، گفت: آموزش و پرورش جایی است که مردم ارزشمندترین سرمایه خود؛ یعنی فرزندانشان را به آن می سپارند و شایسته نیست اینها دست کسانی باشند که هیچ توانمندی و آشنایی با بدنه آموزش و پرورش ندارند.