افزایش آمار کودک همسری برای دریافت وام ازدواج / تندگویان خبر داد

محمد مهدی تندگویان، معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان از افزایش آمار کودک همسری برای دریافت وام ازدواج خبر داد. کودک همسری نوعی ازدواج رسمی یا غیررسمی است که در آن فرد پیش از رسیدن به 18 سالگی وارد پیمان زناشویی می‌شود. حداقل سن ازدواج تعیین شده در قانون در بسیاری از کشورها برای جلوگیری از کودک همسری، 18 سال است، اما در قانون ایران هیچ سن مشخصی برای سن ازدواج تعیین نشده است و همین مساله به کودک همسری دامن زده است. البته معمولا عبارت کودک همسری در مورد کودکان دختری به‌کار می‌رود که با مردان بزرگسال به خاطر اجبار حاصل از سنت‌های قومی یا مشکلات اقتصادی خانواده، ازدواج می‌کنند.

به گزارش رکنا، محمد مهدی تندگویان، معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش درباره فوت یک زن جوان پس از زایمان در سیستان و بلوچستان و همچنین ازدواج اجباری گفت: خواسته ما جلوگیری از ازدواج اجباری است. به هر حال علما و برخی از نهادها معتقدند دختران وقتی به یک سنی رسیدند و آمادگی ازدواج داشته باشند باید این اتفاق بیفتد. ما هم نمی‌خواهیم وارد بحث‌های شرعی و فقهی این موضوع شویم. اما واقعیت این است که خیلی از اتفاقات تلخ از جمله در معرض تهدید قرار گرفتن سلامت کودک بعد از زایمان حاصل انجام ازدواج اجباری است.

وی ادامه داد: نگرانی ما این است که با بی‌توجهی به حقوق دختران زیر ۱۸ سال به آن‌ها ظلم شود. ما این موارد را در بحث‌هایی مانند وام ازدواج و موضوعات دیگر بارها مطرح کردیم تا بتوانیم حقوق این جامعه را حفظ کنیم. در طول این چند سالی که مباحث مربوط به ازدواج را رصد می‌کنیم، در سنین پایین به ویژه در دختران زیر ۱۳ هر سال یک آمار افزایشی داریم که دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد و شاید هم یکی از دلایل آن تسهیلاتی است که برای ازدواج در نظر گرفته می‌شود و هر سال افزایش پیدا می‌کند.

معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش تصریح کرد: ما معترض به افزایش تسهیلات نیستیم، اما نگرانیم که این تسهیلات اتفاقا به دخترخانم اختصاص پیدا نکند و اصلا برای ازدواج آن دختر هزینه نشود و صرفا توسط اولیا و طرفین دریافت و برای کمک به اقتصاد خانواده هزینه شود. البته ما هشدارهایی در این خصوص داده‌ایم.

او تصریح کرد: ما پیشنهاد دادیم تسهیلات یا هر امتیاز دیگری که برای ازدواج دختران در نظر گرفته می‌شود، به دخترانی که زیر سن ۱۸ سال هم ازدواج می‌کنند تعلق بگیرد، اما این تسهیلات برای او ذخیره شود تا آن دختر به سن قانونی برسد و بتواند خودش با مدیریت خود از آن بهره‌برداری کند. یعنی اگر حتی در آن زمان خواست این تسهیلات را به خانواده و یا همسرش ببخشد، بدانیم که این دختر این امکان را داشته که این موضوع را انتخاب کند.

تندگویان تصریح کرد: وقتی دختری که در سنین کمتر از ۱۸ سال است امکان افتتاح حساب برایش وجود ندارد، امکان ورود به بازار اشتغال را ندارد و نمی‌تواند اموال و دارایی‌های خود را به صورت شخصی حفظ کند. پس حقوقش کجا باید حفظ شود؟ بحث ما این نیست که دختران ازدواج نکنند. بلکه اگر می‌خواهند ازدواج کنند، ما حق و حقوق دختر را به عنوان دولت حفظ کنیم و دختر بداند می‌تواند برای حقوقش در زمانی که وارد سن قانونی شد، تصمیم‌ بگیرد. شاید یک تغییری در آمار این مدل ازدواج‌ها ایجاد شود و از سوی دیگر نیز حق و حقوق دختران نیز حفظ شد.

معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان اظهار کرد: من به مجلس پیشنهاد دادم که اگر دختری در سنین کمتر از ۱۸ سال ازدواج می‌کند هر زمانی که به سن قانونی رسید، علاوه بر اینکه حق و حقوقش را دریافت کند، ضریب افزایش سنواتی هم به آن دختر تعلق بگیرد. یعنی اگر امسال وام ازدواج ۱۰۰ میلیون تومان بوده و ۵ سال بعد ممکن است این وام به ۵۰۰ میلیون افزایش پیدا کند، در آن زمان به دختر ۵۰۰ میلیون تومان پرداخت شود. در چنین شرایطی هم حق و حقوق دختر حفظ می‌شود و هم دیگر نگران بحث تورم و آینده نیست. فکر می‌کنم از این طریق بتوانیم بزرگترین خدمت را به این دختران ارائه کنیم.

او با بیان اینکه آمار ازدواج پسران زیر ۱۸ سال بالا نیست، خاطرنشان کرد: دغدغه ما در این موضوع بیشتر دخترها هستند و اختلاف سنی دختران و همسران‌شان در این ازدواج‌ها نشان می‌دهد که عمدتا این دختران با افرادی ازدواج می‌کنند که فاصله سنی زیادی با هم دارند. این موضوع خودش می‌تواند آسیب ایجاد کند. براساس همه نظرات روانشناسی و پزشکی حداقل فاصله سنی مطلوب و اختلاف سنی بین زوجین را ۵ سال مطرح کرده‌اند. بنابراین وقتی ما شاهد این هستیم که یک دختری با اختلاف سنی بیش از ۱۰ سال ازدواج می‌کند، به نظر ما خود این موضوع یک آسیب است.

تندگویان بیان کرد: وقتی از نظر جسمی فردی آماده ازدواج می‌شود با اینکه از نظر روحی، روانی و تربیتی برای مادر بودن و همچنین کنترل مدیریت یک خانه و ارتباط متقابل با همسر چقدر آموزش دیده، کاملا متفاوت است و این موضوع از دغدغه‌های جدی ما است. چراکه آموزش‌های قبل از ازدواج عمدتا برای افراد بیش از ۱۸ سال ارائه می‌شود و آن‌ها هستند که به دفاتر مشاوره مراجعه می‌کنند و این موضوع هم برای ما یک معضل است.

تندگویان با بیان اینکه در مدارس هم در حد مقدمات یک سری آموزش‌ها به بچه‌ها داده می‌شود، اما آموزش‌هایی که افراد را برای زندگی آماده کند، ارائه نمی‌شود، تصریح کرد: ما مهارت‌های لازم را به این دختران آموزش نمی‌دهیم و همچنین حق و حقوقشان را برای آن‌ها نگهداری نمی‌کنیم. بحث ما نگرانی از ازدواج‌های اجباری است و بعد به وجود آمدن آسیب‌های اجتماعی در پی آن است. پیشنهادهایمان را صورت کامل و مشخص داده‌ایم و فکر می‌کنم بتوانیم بخشی از این مشکلات را با استفاده از این پیشنهادها برطرف کنیم.

معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش خاطرنشان کرد: در آموزش و پرورش باید حداقل ۴۰ درصد از وقت کلاس به بحث آموزش‌های مهارتی پرداخته شود، به جای این همه علومی که هیچ خروجی ندارد مهارت‌های زندگی و اجتماعی مانند برقراری ارتباط با مردم، سواد رسانه‌ای و آشنایی با فضای مجازی و حتی مهارت‌های اشتغال باید به دانش‌آموزان آموزش داده شود.

او تاکید کرد: معتقدم باید در مدارس خارج از فضای دروس جاری حداقل ۴۰ یا ۵۰ درصد زمان را برای آموزش‌های مورد نیاز زندگی، اجتماع و اشتغال اختصاص دهیم اگر این اقدامات را انجام دادیم به نظرم این آسیب‌ها در حوزه ازدواج اجباری کنترل می‌شود. همچنین اگر در سنین کمتر از ۱۸ سال هم دختری ازدواج کند معتقدم آمار آسیب آن بسیار کاهش پیدا می‌کند. وقتی این زیرساخت‌ها وجود ندارد و آموزش‌های لازم ارائه نمی‌شود نتیجه‌اش می‌شود این مشکلاتی که امروز با آن مواجه هستیم.