متخصص روان شناسی کودکان استثنایی در گفت و گو با رکنا مطرح کرد؛
فریاد کودکان اوتیسم در آپارتمان های شهر/ الزام تشکیل اورژانس اوتیسم در دوره کرونا
رکنا: در اوضاع کرونایی که بسیاری از کودکان و نوجوانان به دلیل محدودیت های کرونایی و قرنطینه و... از نظر اجتماعی، تحصیلی و خانوادگی با مشکلاتی دست و پنجه نرم می کنند، کودکان استثنایی و علی الخصوص کودکان مبتلا به طیف اوتیسم نسبتاً دردسرها و گرفتاری های بیشتری دارند، این در حالی است که توجه به خانواده های این مبتلایان نیز حائز اهمیت است.
به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، دکتر کاوه مقدم، متخصص روان شناسی کودکان استثنایی و هنردرمانگر در حوزه کودکان طیف اوتیسم در این رابطه توضیحاتی ارائه داد.
کاوه مقدم، استادیار دانشگاه و متخصص روان شناسی کودکان استثنایی در رابطه با مشکلات و شرایط کودکان اوتیسم در دوران کرونا به خبرنگار اجتماعی رکنا اظهار داشت: در حال حاضر در همه جوامع یکی از مشکلاتی که مورد بحث است، نیاز های کودکان طیف اوتیسم و سایر کودکان با نیازهای ویژه است. در ده ماه اخیر شرایط خیلی سختی برای خانواده های کودکان اوتیسم ایجاد شده است، اکنون هم در مورد خود کودکان و نوجوانان استثنایی و هم با والدین آن ها با مضوعات و مصائبی درگیر هستیم. اکنون باید بدانیم که به هم ریختگی این کودکان موجب به هم ریختگی و آشفتگی خانواده هایشان می شود. در این شرایط با توجه به نیازهای کودکان اوتیسم و استثنایی، شرایط به گونه ای پیش می رود که کودکان واقعاً خانواده شان را آسی می کنند، به خصوص در اختلالاتی مثل اختلال طیف اوتیسم که با یک فشار روانی، هیجانی و رفتاری این کودکان دچار آشفتگی در ارتباط بین فردی و نقص در تعاملات اجتماعی ولو با اطرافیان شان می شوند. اکنون اگر یک کودک مبتلا به طیف اوتیسم در یک آپارتمان 80 متری زندگی کند، با توجه به اینکه هوا نیز رو به سردی می رود و بارندگی هایی در پیش است، خانواده این کودکان نمی توانند کودک را برای گردش و دید وبازدید به خانه مادربزرگ ببرند. بنابراین به هم ریختگی ها و فریادها و دگر آزاری ها و خودآزاری ها موجب تنش هایی در زندگی این کودکان با خانواده شان خواهد شد، این در حالی است که کودک به جز خانواده اش مامن و پناهگاهی ندارد.
لزوم توجه به بهداشت روانی کودکان اوتیسم با چاره اندیشی های اساسی و زیرساختی
کاوه مقدم با تاکید بر وجود یکسری نشانه ها در کودکان مبتلا به طیف اوتیسم اشاره کرد و افزود: برخی نشانه های این کودکان از جمله ناتوانی در ارتباط با محیط اجتماعی به شدت خانواده شان را درگیر خواهد کرد. اکنون بحث آموزشی و توانبخشی کلاس های این کودکان تعطیل شده است، کودکان در این کلاس ها با هدف بهبود ارتباط بین فردی و تعامل اجتماعی شرکت می کردند ولی با آنلاین کردن این آموزش ها برخی از این کودکان توان ارتباط با دیگران و اثربخشی که در کلاس های حضوری داشتند را از دست داده اند. متاسفانه در چند ماه گذشته به دلیل شرایط روانی و فشارهای مختلف در خانواده ها، شاهد نزاع ها و تنش هایی بین خانواده این کودکان نیز بوده ایم که خود جای بحث دارد. خانواده های این کودکان بیشتر از خانواده کودکان دیگر تحت فشار هستند و در برخی موارد نیز شاهد مراجعه به اورژانس اجتماعی در این خانواده ها بوده ایم. اکنون زمان آن رسیده تا در بحث بهداشت روانی کودکان و نوجوانان استثنایی به یک چاره اندیشی اساسی و زیرساختی برسیم، در برخی گروه های استثنایی که شامل نابینایان، ناشنوایان و... می باشند، مشکلات شان نسبت به کودکان اتیسم کمتر است، زیرا چارچوب توانبخشی، آموزش و درمان در حوزه کودکان استثنایی و کسانی که مشکلات عصبی حرکتی، هوشی و... دارند مشخص است ولی این موضوع برای کودکان اتیسم مبهم است.
سامانه ای مثل سامانه 4030 برای کودکان اوتیسم ایجاد شود
این متخصص روان شناسی کودکان استثنایی در مورد ایام قرنطینه و تاثیر آن بر روی کودکان اوتیسم ابراز داشت: ایام قرنطینه حقیقتاً تاثیرات جدی بر روی این کودکان گذاشته است ولی این گونه نیست که این مسئله قابل کنترل نباشد. کودکان اوتیسم به دلیل ماهیت، کیفیت و علائم اختلال شان آسیب های بیشتری دیده اند. اکنون خانواده های دارای کودک اوتیسم وقتی می خواهند به بیرون از خانه بروند باید ماسک بزنند، این در حالی است که این کودکان ممکن است در برخی موارد فقط از راه بویایی و چشایی با محیط ارتباط برقرار کنند، همه این عوامل از آسیب های کرونا در کودکان مبتلا به طیف اوتیسم است. این کودکان همچنین ممکن است در وضعیت کنونی از مکانیزم های دفاعی مختلف مثل انکار، خشم و فرافکنی استفاده کنند. باید همانطور که دولت سامانه 4030 را طراحی کرده است، سامانه ای از طریق انجمن ها و یا سایر سیستم های دیگر در اختیار خانواده های اوتیسم قرار بدهد، می توان حتی سازوکاری مثل اورژانس اجتماعی ساخت تا جواب گو و حامی کودکان اوتیسم و خانواده هایشان باشد. همانطور که فردی دچار ناراحتی قلبی می شود سریعاً با اورژانس تماس می گیرد، باید امکانی برای کودکان اوتیسم فراهم کرد تا در صورت مشکلات خانوادگی با آن بتوانند مشکل شان را حل کنند. من شاهد بودم که کودکی که پدرش بیماری روانی بود، مورد کودک آزاری قرار گرفت اما وقتی مادر آن کودک با اورژانس اجتماعی تماس گرفت، اورژانس اجتماعی 3 روز بعد به خانه شان مراجعه کرد! متاسفانه اورژانس اجتماعی در مواردی پرونده را مختومه می کند و متوجه نیست که ممکن است کودک اوتیسم یا خانواده او باز هم در هفته های آینده از نظر خانوادگی و اجتماعی به مشکل و تنش برخورد کنند.
خبری خوش برای خانواده های دارای کودک اوتیستیک
مقدم در ادامه به لزوم توجه به خانواده های اوتیسم توسط ارگان هایی مثل وزارت بهداشت و درمان، آموزش و پرورش استثنایی و سازمان بهزیستی اشاره کرد و افزود: این 3 ارگان موظف اند در کنار بیماران کرونایی به خانواده های کودکان اوتیسم که با این بیماری دست و پنجه نرم می کنند خدمات ارائه دهند. به عنوان مثال این ارگان ها می توانند برای این کودکان یکسری هتل آپارتمان فراهم کنند تا همراه با خانواده هایشان و تعدادی روان شناس، توانبخش و مددکار اجتماعی بتوانند در آن جا امور خود را اداره کنند. اکنون سلامت روان و بهداشت روانی کودکان و خانواده های کودکان اوتیسم به خطر افتاده و لازم است همه مشاوران و روان شناسان با حمایت همه جانبه دولت به کمک این عزیزان بشتابند. با این حال ناگفته نماند که چندی قبل اوتیسم به عنوان بیماری خاص شناخته شد. در پایان نیز لازم است تاکید کنیم که اوتیسم یک بیماری نیست و یک اختلال نوروسایکولوژی می باشد و شناخته شدن اوتیسم به عنوان یک بیماری خاص می تواند خبری خوب برای این کودکان و خانواده هایشان به شمار رود.
خبرنگار: مهدی برازنده
برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.
ارسال نظر