بهمن آرمان، اقتصاددان در گفت و گو با رکنا:
تولید کنندگان توان پرداخت حقوق کارکنان خود را ندارند / حمله کرونا به جیب فقیر و غنی
رکنا: به زودی اتحادیه اروپا مبلغ 25 میلیارد یورو را از محل صندوق ویژه مواقع بحرانی برای دوران بحران ویروس کرونا و بعد از آن در اختیار تمام کشورهای عضو قرار می دهد.
به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی رکنا، کروناویروس اقتصاد جهان را در هم کوبیده و بسیاری از شغل های خرد و خدماتی را با مشکل جدی روبرو کرده است. معاملات بورس و فرابورس با افت قیمت روبرو شده اند و سیر نزولی را طی می کنند. در این میان اما برخی دولت ها به پشتیبانی و حمایت از مردم خود برآمده اند و برخی دیگر از دولت ها آنقدر سردرگم شده اند که در زمان حال مانده و برنامه ای برای پس از بحران ویروس کرونا ندارند.
در ایران از نظر اقتصاددان ها استفاده نمی شود
بهمن آرمان، اقتصاددان در گفتگو با خبرنگار اجتماعی رکنا با بیان این که بعد از این که تب و تاب ویروس کرونا صدمه های آن مشخص می شود، تاکید کرد: حتی کارشناسان اقتصادی بین المللی می گویند پس از بحران فعلی آسیب های اقتصادی بسیاری به وجود می آید. ولی در ایران دولت ها به نظر اقتصاددان ها توجه چندانی نمی کنند، بر عکس ایران، کشورهای پیشرفته صنعتی حتی در گروه مشاوران اقتصادی خود از برندگان جایزه نوبل اقتصادی استفاده می کنند.
هر 4 خانوار ایرانی ناچارند هزینه یک خانوار خرده فروش را تامین کنند
او با اشاره به این که آنچه در مورد بیماری کرونا در ایران اتفاق می افتد مانند کوه یخی است که تنها قله آن دیده می شود و بخش اصلی آن زیرآب است، افزود: در ایران نیز مانند سایر کشورها شغل های خرد با مشکل روبرو می شوند. متاسفانه سهم بخش خدمات که خرده فروشی نیز جزئی از آن است در اقتصاد ایران بسیار بالاست و بیش از 50درصد تولید ناخالص داخلی کشور متاثر از این گونه فعالیت هاست. از بخش خرده فروشی که بیشترین زیان را از این بیماری دیده است، به عنوان اشتغال کاذب یاد می شود. طبق استانداردهای موجود که قبل از انقلاب نیز در ایران اعمال می شد تعداد مغازه های خرده فروشی متناسب با جمعیت و شعاع جغرافیایی محله تعیین می شد. اما پس از انقلاب دولت ها این مسئله را رها کرده و اجازه دادند که مردم برای خودشان اشتغال ایجاد کنند. طبق برآوردهای انجام شده هر 4 خانوار ایرانی ناچارند هزینه یک خانوار خرده فروش را تامین کنند. در حالی که کشورهای پیشرفته کالا را به شکل صنعتی توزیع کرده و هزینه خرده فروشی 2 تا 3 درصد است. در ایران اما هزینه خرده فروشی 23 تا 25درصد است. بنابراین طبیعی است در چنین شرایطی اقتصاد کشور آسیب ببیند و پیامدهای بیماری کرونا در آینده نه چندان دور پدیدار شود.
ایران منابع درآمدی کافی در اختیار ندارد
این اقتصاددان در پاسخ به این سوال که دولت در این شرایط باید چه اقدامی انجام دهد؟ تاکید کرد: اقدامات دولت ها متناسب با منابع درآمدی آنهاست. توجه داشته باشید که آلوده ترین کشور اروپا ایتالیاست. ایتالیا رده سوم یا چهارم کشور اروپایی در حوزه گردشگری را به خود اختصاص می دهد و درآمد ارزی آن از این حوزه است. بنابراین با کاهش رفت و آمد میزان درآمد خرده فروشی ها در این کشور به خطر می افتد. با وجود این که ایتالیا باید استانداردهای اتحادیه اروپا را رعایت کند، اما دولت تاکنون برنامه ای برای پس از بیماری کرونا تدوین و معرفی نکرده است. ولی برپایه آخرین اطلاعات منتشره اتحادیه اروپا از صندوق ویژه ای که برای مواقع بحرانی در نظر گرفته است مبلغ 25میلیارد یورو را در دوران ویروس کرونا و پس از آن در اختیار تمام کشورهای عضو این اتحادیه قرار می دهد. در حال حاضر دولت ایتالیا توان دادن وعده و قولی به صاحبان مشاغل را ندارد زیرا کشوری مانند ایتالیا به تنهایی چنین توانی ندارد که قولی به صاحبان مشاغل خرد دهد. از سوی دیگر آمریکا به عنوان بزرگترین اقتصاد جهان در راستای رویارویی با بحران ناشی از ویروس کرونا تصمیم تصمیم گرفت مالیات های مشاغل خرد و حتی شرکت های بزرگ که در معرض خطر قرار دارند را کاهش دهد. البته جزئیات این برنامه قرار است توسط رئیس جمهوری این کشور به زودی اعلام شود. دولت ایران نیز به دلیل اعمال تحریم و کاهش قیمت جهانی نفت منابع درآمدی کافی در اختیار ندارد و به حدی توانایی مالی ندارد که نمی تواند حتی وعده یا شعار کاهش مالیات ها را بدهد. به همین دلیل تصور می کنم شرایط تنش زا پس فروکش کردن وضعیت فعلی بسیار جدی است و از دولت هم نمی توان انتظار خاصی داشت چرا که منابع مالی کافی در اختیار ندارد.
افراد نخبه در فضای مدیریت بحران کشور جایی ندارند
آرمان با اشاره به این که ضعف و سوء مدیریت شدید و فساد در کشور نهادینه شده است، گفت: با وجود فقر در یک جامعه، آسیب های اجتماعی غیرقابل گریز می شوند. فقر آسیب های اجتماعی، بزهکاری و سرقت های خرد را در پی دارد. ضمن این که ساختار مدیریتی کشور به گونه ای است که گزینش افراد نخبه و توانا برای حضور در مراکز تصمیم گیری و در دست گرفتن مدیریت در شرایط بحرانی عملا فراهم نیست.
افزایش رانت بعد از رفتن کرونا
او افزود: در نظام اقتصادی و اجتماعی که فساد در آن نهادینه شده است، بدون شک افزایش رانت دور از انتظار نیست و پس از فروکش کردن بیماری ویروس کرونا رانت نیز به وجود خواهد آمد اما بیشترین رانت اقتصاد ایران در حوزه کالاهای وارداتی و اقلام اساسی است که در نهادهای وارد کننده روی می دهد. نیروی انتظامی رسما اعلام کرده که سرقت های خرد افزایش یافته است.
آرمان با تاکید بر تاثیر ویروس کرونا در اقشار مختلف جامعه، گفت: ویروس کرونا را نمی توان به قشر خاصی محدود کرد چرا که فقیر و غنی را با هم می سوزاند. توجه داشته باشید کارخانه دارها دارای شرایط خوبی نیستند. چرا که شرایط تولید در ایران مساعد نیست و اکثر تولید کنندگان با انواع بدهی ها و پرداخت هزینه های تحمیل شده توسط سیستم اقتصادی دست به گریبانند. به طوری که در حال حاضر بسیاری از تولید کنندگان حتی توان پرداخت حقوق کارکنان خود را ندارند. بنابراین تولید کننده و کارگر تفاوتی ندارند و با ورود بیماری کرونا سطوح مختلف جامعه با مشکل روبرو می شوند.
برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.
ارسال نظر