24هزار میلیارد تومان وام اشتغالزایی پوچ شد / وام های کلان ازدواج فرصتی برای زندگی یا طلاق؟

به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی رکنا، چندی پیش محمد مهدی تندگویان، معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان اعلام کرد: «در پرداخت وام ازدواج به موضوع سن متقاضیان توجهی نشده است. ۲ هزار و ۲۰۰ نفر بالای ۶۰ سال در نیمه اول سال ۹۸، وام ازدواج دریافت کرده اند.

بر اساس گزارش ها در نیمه اول امسال، ۴ هزار و ۴۶۰ دختر زیر ۱۵ سال نیز وام ازدواج دریافت کردند. بازپرداخت وام ۵۰ میلیونی حداقل به ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان در ماه می رسد و دختران زیر ۱۵ سال امکان بازپرداخت آن را ندارند.»

 در پرداخت وام ازدواج  به سن ازدواج متقاضی توجهی نمی شود؟ چند درصد افراد بالای 60سال با توجه به مشکلات اقتصادی و صرفا برای دریافت این وام ازدواج می کنند؟ آیا این وام می تواند کودک همسری را افزایش دهد؟

هدف وام ازدواج جوانان بودند که کهنسالان

حسین راغفر، اقتصاد دان در پاسخ به این سوالات و آسیب هایی که وام های ازدواج بدون برنامه به بستر جامعه می زنند و آسیب هایی که ایجاد می کنند   به خبرنگار گروه اجتماعی رکنا گفت: قطعا مشکلات اقتصادی یکی از عوامل اصلی ازدواج ها برای دریافت وام است. اما مهم تر از آن داشتن یک برنامه روشن است. هدف یک فرد 60ساله از ازدواج چیست؟ هدف ارائه این وام ازدواج جوان ها بوده و اگر ضابطه های و مقررات مربوط به وام ازدواج روشن بود فرصت جوانان را آدم هایی که سن ازدواج شان گذشته نمی ربودند. البته این مشکل ازدواج نیست ولی آماری که ارائه می دهند تکان دهنده است.

نامشخص بودن ضوابط دریافت وام بخاطر ایجاد فرصت برای دوستان

او با اشاره به این که این رویه در مورد بسیاری از موارد دیگر نیز صادق است، افزود: به عنوان مثال هر وقت قرار است به بنگاه های بخش خصوصی وام دهند، تعداد زیادی از این وام ها به دوستان، رفقا و کسانی که واجد شرایط نیستند و عمده وام ها به این افراد داده می شود. ضوابط و مقررات وام ها تعمدا روشن نیست تا امکان استفاده فرصت دوستان برخی فراهم گردد. 100میلیون تومان رقم قابل توجهی نیست اما برای خیلی از جوانان می تواند راهگشای شروع یک زندگی باشد. اما به دلیل محدودیت های مالی، جوانان مشکلات جدی روبرو می شوند. عده ای نیز روی ضعف های وام ازدواج دست می گذارند و نشان می دهند که این راهکار نیز به نتیجه مطلوب نرسید. اگر مقررات گذاری درست و دقیقی در مورد این طرح وضع می شد، این طرح حتی به تولید در کشور کمک می کرد. وضع قوانینی همچون خرید کالای ایرانی باعث کمک به تولید داخل می شد. از سوی دیگر یکی از مشکلات وام ازدواج نداشتن سقف سنی است.

اجرای طرح های ناقص با اجراهای ناقص تر

راغفر با بیان این که این طرح ها عناوین جذاب و هدف های خیری هم پشت سر خود دارند، گفت: به دلیل این که این طرح ها ناقص طراحی و ناقص تر اجرا می شود، طرح ها از بین می روند و خاصیت خود را از دست می دهند. وام ازدواج تنها طرحی که نیست که با این شیوه اجرا می شود، صدها مورد دیگر هم اینطوری ارزیابی می شود.

وام های جدال آفرین در خانواده

او در پاسخ به این سوال که آیا بازپرداخت وام می تواند در زندگی جوانانی که توانایی بازپرداخت ندارند به آسیب ها منجر شود ؟ تاکید کرد: واقعیت این است که جدال ها افزایش می یابد و علت این است که برنامه های ما جامع و سیستمی نیست. به عنوان مثال اگر یارانه نقدی به صورت خدمات به خانواده ها ارائه می شد و جزو تعهدات دولت در خصوص آموزش و پرورش یا سلامت رایگان تخصیص پیدا می کرد، در ایجاد اشتغال، زندگی مردم و حتی افزایش قیمت ها تفاوت فاحشی صورت می گرفت. منتهی دولت ها برای از سرباز کردن مشکلات اجتماعی و عمدتا به ملاحظات سیاسی تصمیم می گیرند و به نتایج آن اهمیت نمی دهند. صدها مورد به جز وام ازدواج را در این مورد می توان شمرد. به عنوان مثال برخی بنگاه ها وام گرفتند و بنگاه ها آن را پس نداده اند.

تصمیم هایی که جامعه را می شکند

این اقتصاددان با تاکید بر این که دولت ها بعد از جنگ تا کنون تعهدات قانونی خود را کنار گذاشته اند، گفت: این پیامدهای خصوصی سازی آموزش و پرورش، خدمات سلامت و... است که به یکدیگر مرتبط با پیدایش گروه های فقیر در جامعه و گسترش فقر است. فقرا با مشکلات زیادی روبرو هستند آنهم به دلیل تصمیم اشتباه اولیه است و ما به پیامدهای آن می پردازیم نه تصمیم اشتباه اولیه. اگر به ریشه اصلی توجه کنیم قطعا راه حل مشکلات بروز پیدا می کند. تصمیم گیری های ما سیاسی است و به پیامدهای تصمیم آن توجه نمی شود. این پیامدها می توانند جامعه را در هم بشکند و آسیب های جدی به آن وارد.

ضامن هایی که زندگیشان قربانی وام ازدواج می شود

او با اشاره به این که خانواده ای که 100میلیون تومان وام می گیرد و شغل ندارد چطور وام را پس دهد؟ افزود: ضامن خانواده هایی که وام 100میلیونی می گیرند هم در اندازه خودشان دچار مشکل می شوند. برای خانواده های متوسط جامعه امکان پذیر نیست که بتوانند قسط های وام 100میلیون تومانی را پرداخت کنند و خشونت خانگی، درگیری های خانوادگی، ورود به فرآیندهای قضایی و... را در پی خواهد داشت. تصمیمات اولیه اشتباه مشکلاتی را ایجاد می کند که حل پیامدها مشکلات و پیامدهای دیگری در پی خواهند داشت.

بی هدفی در اشتغالزایی

راغفر بیان کرد: دولت نهم و دهم چیزی بالغ بر 24هزار میلیارد تومان را در قالب وام های 3 میلیون تومانی را به روستائیان پرداخت کرد و گفتند قرار است با آن شغل ایجاد کنند. بسیاری از این وام ها بازپرداخت نداشت. در حقیقت هیچ برنامه هدفمندی برای اشتغالزایی وجود نداشت و کسانی که این وام ها را گرفتند می دانستند که دولت نمی تواند این پول ها را از آنها پس بگیرد. این پخش پول برای رای گیری و ملاحظه سیاسی بود و هدف آن رشد تولید و اشتغال زایی نبود. امروزه 24هزار میلیارد تومان بدهی مردم به بانک ها می شود. عمده کسانی که این وام ها را گرفتند برای مصارف شخصی استفاده شده و به اشتغالزایی منجر نشد. این ظلم بزرگی در حق جامعه بود چرا که 24هزار میلیارد تومان می توانست برای 100هزار نفر شغل ایجاد کند اما اصراف شد و بانک ها را با مشکلات زیادی روبرو شدند. در این فرآیند دهها هزار نفر از دوستان و رفقا این پول ها را گرفته اند و فسادهایی شکل گرفته است. به دلیل نبود نگاه سیستمی به مسئله وام ها به ویژه وام ازدواج، دولت ها تصمیمات سیاسی و مقطعی اتخاذ می کنند که آسیب های اجتماعی بسیار پیام های آن است.

خبرنگار: پریسا هاشمی

برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.