جامعه چطور در برابر جرائم از خود دفاع می کند
محمد آقازاده/ روزنامه نگار- دفاع اجتماعی در برابر جرائم یک بحث مدرن است که در میان ما کمتر به آن پرداخته شده و به همین دلیل از فرایندهای منتج به آن کمتر در سیستم قضایی و حتی از سوی وکلا و نهادهای مدنی استفاده می شود . از منظر طرفداران این نحله فکری بجای کیفر دادن باید به مجرمان با روش های آموزشی و حمایت گرانه دارای شخصیت اجتماعی کرد تا با خویش پایی از جرم کردن بپرهیزند.
در ماه گذشته تعداد زیادی زندانی در معرض عفو قرار گرفتند، خوب آنها بعد از آزادی چه خواهند کرد ، آیا به حال خود رها می شوند تا با زندگی روزمره کنار بیایند و یا مراکز مشاوره برای تطبیق پذیری با شرایط تازه به یاری شان می شتابند و در یافتن شغل و پرهیز از حضور در محیط جرم خیز از آنها حفاظت می کنند . احساس رها شده گی این عفو شدگان می تواند بدتر از احساس در زندان بودن باشد .
فیلم کندو در قبل از انقلاب سرنوشت یک زندانی آزاد شده را به حال خود رها شده را کاملا نشان می دهد و به ما می آموزد گاهی در زندان بودن برای آنها کانون امنی تری است . این وظیفه به تنهایی از قوه قضاییه بر نمی آید و یک وظیفه همگانی است
درکی که از مفهوم ترکیبی " دفاع اجتماعی " می فهمم چیزی فراتر از چگونگی برخورد با مجرمان است و نکته یی فراتری را به نمایش می گذارد ، پرسش اصلی من آنست یک جامعه چطور در برابر جرائم از خود دفاع می کند وتدبیری می اندیشد تا راه وقوع جرم را ببندد .
به صورت تاریخی و سنتی عرف ها و عادات فردی منبعث از تربیت خودبخود جامعه برآمده از ارزشهای مشترک تاریخی افراد را در برابر وسوسه تن دادن به جرم قوی می کرد و یا خانواده گسترده فرد را در دامن حمایت خود می گرفت ، شکل گیری یک شغل موروثی که امنیت معیشتی افراد را پیش از رسیدن به سن کار تضمین می کرد . بازارهای قدیمی پر از شبکه های خویشاوندی بودند .
به دلایلی که بعد خواهم نوشت عرف ها و شبکه های خویشاوندی از هم پاشید و تنها حمایت خانواده هسته یی باقی ماند که توان دفاع کامل از اعضای خود را ندارد . با فروپاشی این حمایت های سنتی افراد دچار از خود بیگانگی ، بی پناهی و تنهایی شده اند که همه این عوامل خود را عاصی و سرکش در برابر قوانین و دیگران می کند و جرم خیزی را رواج می دهد
این ارزشها از بین رفتن بدون آنکه ارزشهای مدرن تر جایگزین این عادتهای قدیمی شوند و این مسئله بر تراکم پرونده های قضایی و بحرانی کردن اقتصادی ، اجتماعی و حتی حفاظت از منافع ملی و دفاع استقلال تاثیر پر دامنه بر جا گذاشت که در نوشته های بعدی هم از نگاه پاتولوژیک و هم از منظر راه حلها به آن می پردازم
ارسال نظر