باغات تهران در معرض انقراض

به گزارش رکنا، سید آرش حسینی میلانی صبح امروز در جلسه شورای شهر در نطق پیش از دستور خود با اشاره به سرنوشت چنار عظیم امام‌زاده صالح در طول دهه‌های گذشته با بیان اینکه هم‌اکنون‌ از گستره ۷۳۰ کیلومتر مربعی تهران، تنها دو درصد آن را باغات و اراضی مشجر تشکیل می‌دهند. گفت: شهری که زمانی به چنارستان شهرت داشته است حالا سطح وسیعی از سرسبزی‌هایش حذف و تعدادی بی‌شماری از درختان کهنسالش قطع شده است.

‫

وی با بیان اینکه اکنون آن باغات زیبا و ارزشمند، جای خود را به تعدادی ساختمان با مناظر بتنی، سنگی و شیشه‌ای داده‌ است که آمار متفاوتی از تخریب باغات در چندین دهه که به نام نسل" توسعه سیمان‌محور" گذاشته شده، نقل شده است گفت: اما شکی نیست این تخریب باغات را تنها با فاجعه‌ای چون زلزله می‌توان مقایسه کرد. زلزله‌ای که ظرفیت تاب‌آوری شهرمان را در برابر تغییرات اقلیمی در آینده‌ای نزدیک کاهش داده است.

این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه علیرغم این واقعیت تلخ همانطور که بسیاری از شهرهای زلزله‌زده به همت مردمان‌شان آوارها را کنار زده و زندگی را از سر گرفته‌اند، ما نیز می‌توانیم با تعریفی جدید از فعالیت سازگار با طبیعت، میراث سبز خود را مجدداً احیا کنیم گفت: ما در مقطع حساسی برای تصمیم‌گیری درباره آینده شهر تهران از منظر حفاظت میراث مشترک طبیعی قرار داریم و آن، تعیین و تکلیف جایگزین مصوبه برج‌باغ است که از منظر دوستداران محیط‌زیست ایده‌آل آن است که مجوز هیچ گونه ساخت و سازی در باغات داده نشود و شهرداری باغات را خریداری کند و از سوی دیگر، صاحبان ساخت و ساز با اتکا به مصوبه "برج ـ باغ" اصرار بر تداوم مجوز بلندمرتبه‌سازی در این اراضی را دارند.

عضو کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران در تشریح آثار مصوبه برج‌باغ با بیان اینکه مصوبه‌ برج‌باغ در قالب ۴۹۳ پروانه صادر شد و منجر به نابودی ۱۲۸ هکتار از باغات در سال‌های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۶ شده است گفت: از آن ۴۹۳ پروانه ساختمانی، ۷۰ درصد دارای زیرزمین بیش از سه طبقه بوده‌اند که در این میان در ۳۰ ملک، بیش از هفت طبقه گودبرداری شده است. این مسئله، به معنای تخصیص ۷۰ تا ۸۰ درصد از سطح باغ به ساخت و ساز با هدف تامین پارکینگ برای تعداد پرشمار واحدهای مسکونی برج‌ها بوده و موجب خشکاندن ریشه درختان و نابودی خاک حاصل‌خیز باغات شده است.

حسینی میلانی با بیان اینکه اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست گونه‌هایی را که جمعیت‌شان به حدی کاهش یافته که طی سه نسل آینده به زیر ۸۰ درصد جمعیت کنونی برسد، «در معرض انقراض» می‌نامد،گفت: اکنون باید از خود پرسید که آیا باغ‌های تهران در شرایط انقراض قرار دارند؟ که با نگاهی به روند تخریب باغات در تصاویر ماهواره‌ای، متاسفانه بیم آن می‌رود نسل‌های آینده از این میراث گرانبها محروم شوند و دقت داشته باشید که باغات صرفا میراثی برای آیندگان نیستند بلکه به لحاظ خدمات اکوسیستمی که به شهر عرضه می‌دارند، جزو عناصر زیرساختی نیز محسوب می‌شوند.

وی با بیان اینکه اراضی که موجب تامین مطلوبیت سکونت شده‌اند، خود فدای سکونت می‌شوند، گفت: مطابق اصل ۵۰ قانون اساسی، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل‌های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می‌شود. از این رو فعالیت‌های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیرقابل جبران آن ملازمه پیدا کند، ممنوع است.

وی با اشاره به رویکرد شورای پنجم و کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران با بیان اینکه شورای پنجم، اعتقاد راسخ دارد که اراضی مشجر و باغات موجود هر تهران اعم از پیوسته و ناپیوسته، به عنوان آخرین بازماندگان باغ‌های این منطقه از دامنه و دشت‌های جنوبی رشته‌کوه‌های البرز، بخشی از میراث طبیعی کلانشهر تهران هستند و به عنوان زیرساخت طبیعی - تاریخی باید تثبیت شده و حفاظت شوند تا به آیندگان برسند.گفت: با توجه به شرایط محیطی و مسئله فرونشست زمین در کلانشهری به وسعت تهران با نوع فعالیت‌های عمرانی رایج و انواع ساخت و سازها و اراضی نفوذپذیر، واجد ارزش عالی اکولوژیک هستند و از قضا، این اراضی شامل همین سطح باقیمانده از باغات و اراضی مشجر شهر تهران است.

حسینی میلانی با بیان اینکه می‌دانیم که در سرزمین ما، خاک حاصلخیز، کیمیا است و منطقه تهران از معدود مناطق کشور بوده و هست که امکان کشت و زرع و باغداری دارد، گفت: این باقیمانده اراضی مشجر و باغات تهران، آخرین سطوح از حجم خاک حاصلخیزی را می‌نمایانند که هزاران سال طول کشیده تا شکل بگیرد و اگر رو و زیر آن ساختمان‌سازی انجام شود، دیگر نمی‌توان این خاک حاصلخیز را احیاء کرد.

‫ ‬

وی افزود: کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر، تأکید می‌کند که اراضی مشجر و باغات موجود کلانشهر تهران در اراضی بالای ۵۰۰۰ مترمربع حتما تثبیت شوند. همچنین کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری، تهیه نقشه جانمایی درختان و نقشه آب‌های زیرزمینی و لایه‌های خاک را پیشنهاد کرده و بر حضور متخصصانی از رشته‌های بوم‌شناسی و میراث فرهنگی در کمیته فنی باغ تاکید می‌کند.

‫ ‬

عضوکمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران با بیان اینکه بدون شک فرصت‌ها برای حفاظت و احیای باغات همیشگی نیست، به نقل از مطبوعات اظهار کرد: در سال ۱۳۹۱ ریاست سابق شورای شهر تهران، از عزم شهردار وقت برای تملک باغات کن برای ایجاد فضای سبز شهری خبر داد و حتی عنوان کرد که این موضوع در کمیسیون ماده پنج نیز به تصویب رسیده است و در سال ۱۳۹۵ معاون وقت شهردار تهران نیز از اختصاص بودجه ۱۱۵ میلیارد تومانی برای خرید باغ کن گفت، اما با وجود منابع مالی فراوان در آن ایام، این مهم محقق نشد.

وی با بیان اینکه امروز با تنگناهای بودجه‌ای پیش‌رو، شورای پنجم تلاش می‌کند در بودجه سال ۱۳۹۸ همانند سال جاری از محل عوارض قطع درختان مبلغی را به خرید باغات در مناطق کم‌برخوردار اختصاص دهد، تصریح کرد: همگی می‌دانیم که شهرداری تهران به تنهایی قادر به تملک باغات باقی مانده نیست و شورای شهر پنجم در نخستین مصوبه خود، مجوز برج‌باغ را لغو کرد و شهرداری نیز با توجه به ملاحظات متعدد فنی، اجرایی، حقوقی و زیست‌محیطی پیشنهاد "خانه باغ" را به جای برج‌باغ تهیه و ارائه کرده است.

حسینی میلانی با بیان اینکه راهکار جدیدی که در لایحه اخیر بر آن تاکید شده، حفاظت از طریق تشویق کاربری‌های سازگار با طبیعت است که اتفاقا می‌تواند اقتصاد، فرهنگ و اقتصاد سلامت را در شهر شکوفا کند و در آینده نه‌چندان دور، ظرفیت‌های ارزشمندی برای حمایت و نگهداری از سالمندان و گسترش عرصه‌های عمومی فراغت فراهم کند، ابراز کرد: راه دیگر، برگرفته از تجربه شهرهایی است که در حفظ باغات موفق بوده‌اند. این تجربه آن است که خیرین و دوستداران محیط زیست نقش برجسته‌ای در تامین مالی تملک میراث طبیعی و فرهنگی شهرهای خود ایفا می‌کنند و امید آنکه در آینده بتوانیم همانند طرح‌های بسیار موفق خیرین مدرسه‌ساز، از ظرفیت خیرین و مردم برای تثبیت میراث طبیعی شهرمان بهره جوییم.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.