پاداش برای شناسایی مبتلایان جدید ایدز

متخصصان معتقدند هرچند این بیماری هنوز درمان قطعی ندارد اما امکان کنترل ویروس و حتی خاموش نگه داشتن آن وجود دارد. حقیقت این است که اگر درمان ضدویروسی بموقع آغاز شود نه کسی از ایدز HIV می‌میرد و نه کسی ویروس را به دیگری منتقل می‌کند. از این‌رو سیاستگذاری دولت‌ها بر محور سلامت و تلاش برای آموزش و آگاهی مردم می‌تواند راه رهایی و نجات از ابتلا به این بیماری باشد.

دکتر علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت نیز با تأکید براهمیت آموزش و اطلاع رسانی، به‌عنوان مهم‌ترین عامل پیشگیری از بیماری‌های عفونی از جمله HIV می‌گوید: در حال حاضر از ۳۶ میلیون بیمار مبتلا به HIV حدود ۷۵ درصد از ابتلا به این بیماری آگاهند و حدود ۲۲ میلیون نفر هم تحت درمان قرار دارند. هرچند از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۷ میزان ابتلا به HIV، ۳۶ درصد کاهش یافته و به‌دنبال آن مرگ و میر ناشی از این بیماری هم کم شده است، اما این آمار در همه جا صدق نمی‌کند. این اتفاق تنها در بخش‌هایی از جهان افتاده که درباره این بیماری اطلاع‌رسانی کردند و انگ زدایی از HIV انجام شده است و متأسفانه منطقه خاورمیانه، شمال آفریقا، آسیای میانه و اروپای شرقی نه تنها دچار کاهش موارد ابتلا نشده‌اند، بلکه بیماری با سرعت بیشتری در این مناطق در حال افزایش است و در برخی جاها به مرز هشدار رسیده است.معاون وزیر بهداشت با بیان اینکه در عالم طبابت مهم‌ترین کار تشخیص و در حوزه سلامت مهم‌ترین کار پیشگیری است، می‌افزاید: ۴۷ درصد از این مبتلایان زنان تن فروش، معتادان تزریقی، زندانیان و مردان هم‌جنس‌باز بودند. بنابراین این یک آلارم است و ما باید برای پیشگیری از ابتلا به HIV این گروه‌ها را تحت پوشش قرار دهیم. اگر این آسیب‌ها در جوامع کمتر شود میزان ابتلا به HIV هم کاهش می‌یابد.

رئیسی با بیان اینکه تخمین می‌زنیم حدود ۶۰ هزار نفر مبتلا به HIV در کشور داشته باشیم، خاطرنشان می‌کند: در حال حاضر کمتر از نیمی از این افراد شناسایی شده‌اند و حدود 14 تا 15 هزار نفر تحت پوشش درمان قرار گرفته‌اند.

فعالیت ۸۲۰۰ مرکز تشخیص سریع ایدز در کشور

وی ادامه می‌دهد: خوشبختانه مراکز تشخیص سریع HIV از ۲۰۰۰ مرکز در سال ۹۶ به ۸۲۰۰ مرکز در سال ۹۷ توسعه یافته‌است. همچنین استفاده از سلف تست (تست‌های خود ارزیابی) و رپید تست (تست سریع HIV ) در شناسایی بموقع بیماری بسیار مؤثر است. در این راستا باید تحت یک پروتکل خاص و شرایط کنترل شده، «سلف تست» و «رپید تست» را در داروخانه‌های سراسر کشور عرضه کنیم که این اقدام را انجام خواهیم داد. بر این اساس داروخانه‌ها تحت آموزش قرار می‌گیرند تا بتوانند این تست را انجام دهند.

رئیسی همچنین با تأکید بر کیفیت تست‌ها می‌گوید: اجازه ورود تست بی‌کیفیت را نداده‌ایم و این مدل تست با سخت‌گیری زیادی وارد شده و حساسیت و اختصاصیت بالایی دارد. در عین حال کار کردن با آن بسیار راحت است. امیدواریم در ماه‌های آینده این تست‌ها در داروخانه‌های سراسر کشور توزیع شوند. فکر می‌کنم تا دو ماه آینده این اتفاق بیفتد.

وی درباره قیمت این تست‌ها نیز توضیح می‌دهد: این تست‌ها را کمیته فنی تعیین کرده و قیمت‌گذاری آن در اختیار سازمان غذا و دارو است. البته این تست‌ها در برخی از قسمت‌های دنیا بسیار گران بوده و بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان هستند، اما گمان می‌کنم تستی که وارد کشور خواهد شد بین ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان قیمت داشته باشد.

البته باید توجه کرد اگر تستی دقیق نباشد، امکان نتیجه منفی‌اش بالاست. بنابراین در کنار این تست‌ها حتماً باید کارشناس هم وجود داشته باشد. خوشبختانه هماهنگی بسیار خوبی با ستاد مبارزه با مواد مخدر Drugs انجام شده و بر اساس آن اتفاق بزرگی خواهد افتاد. ما ابتدا باید به سراغ افراد پرخطر رویم و از آنها تست بگیریم. بر همین اساس در اولین گام به سراغ مراکز MMT (مراکز درمان سوء مصرف مواد) می‌رویم. در حال حاضر بیش از ۷۰۰۰ مرکز MMT وجود دارد که می‌توانیم افراد تحت پوشش آنها را، تحت پوشش تست HIV قرار دهیم.رئیسی خاطرنشان کرد: اقدام دیگرمان این است که برای هر یک مورد بیماریابی جدید HIV پاداش قرار داده‌ایم؛ به طوری که کسانی که بتوانند یک مورد جدید را پیدا کنند به آنها پاداش تعلق خواهد گرفت. باید توجه کرد که برای بیش از یک میلیون نفر در کشور رپید تست انجام شده که ۵۲ درصد نسبت به سال ۹۵ افزایش داشته است. همچنین سهم زنان باردار از این تست‌ها ۴۲ درصد بوده است و مصرف‌کنندگان مواد مخدر نیز شش درصد از تست‌ها را به خود اختصاص داده‌اند که اصلاً قابل قبول نیست و باید میزان آن را افزایش دهیم. همچنین ۱۱ درصد تست‌ها در زندان‌ها انجام شد که تا حدودی قابل قبول است، اما جای ارتقای آن وجود دارد.

وی ادامه داد: امسال چند گروه هدف را در حوزه پیشگیری از HIV تعریف کرده‌ایم. اول افرادی که به‌صورت داوطلبانه مراجعه کرده و بر اساس مشاوره تست می‌دهند. دوم افراد تحت پوشش مراکز MMT. سوم مادران باردار و چهارم زندانیان. اگر بتوانیم به طور جدی این گروه‌ها را ارزیابی کنیم به احتمال زیاد درصد بیماریابی‌مان که در حال حاضر زیر ۵۰ درصد است، افزایش می‌یابد. باید توجه کرد که امروزه اگر داروها را بدرستی برای بیماران مبتلا به HIV استفاده کنیم، فرد می‌تواند به طور طبیعی زندگی کند و بیماری‌اش کنترل می‌شود و مهم‌تر از آن از انتقال بیماری نیز پیشگیری می‌شود.

راه‌اندازی آزمایشگاه مقاومت دارویی HIV در کشور

رئیسی با اشاره به امکانات آزمایشگاهی و تجهیزاتی در حوزه HIV می‌گوید: خوشبختانه آزمایشگاه مقاومت دارویی HIV را علی رغم وجود تحریم و با یک سال مذاکره در کشور راه‌اندازی کردیم و ۴۱ مرکز را به دستگاه CD۴ مجهز کردیم. از طرفی باید توجه کرد که یک سوم مبتلایان به HIV به‌دلیل بیماری سل از بین می‌روند و فرد مبتلا به HIV بسیار مستعد ابتلا به سل است. به همین دلیل ما هر بیمار HIV را به طور رایگان برای بیماری سل نیز ارزیابی می‌کنیم و به‌طور رایگان نیز تحت درمان قرار می‌دهیم.رئیسی از راه‌اندازی شش آزمایشگاه مولکولی HIV در کشور خبر داده و گفت:‌ در عین حال راه‌اندازی چهار موبایل کلینیک در کشور برای ارائه خدمت در مناطق محروم و افزایش شناسایی و جلوگیری از تولد موارد جدید HIV بسیار مؤثر است.

رئیسی با اشاره به برنامه غربالگری مادران باردار برای پیشگیری از ابتلای نوزادشان به HIV بیان می‌کند: ما یک برنامه پایلوت را از سال ۹۳ در ۱۶ دانشگاه کشور و در مناطق حاشیه‌ای شهرها آغاز کردیم و در حال حاضر قرار است در همه کشور برنامه پیشگیری از انتقال HIV از مادر به نوزاد را انجام دهیم. تا پایان سال ۹۶، ۵۷۶ هزار زن باردار را تحت نظر قرار دادیم و توانستیم ۱۱۳ مورد مثبت HIV پیدا کنیم که خوشبختانه در ۱۱۱ مورد تولد بدون HIV موفقیت‌آمیز بود. آن دو مورد هم به این دلیل دچار مشکل شدند که خیلی دیر به ما مراجعه کرده بودند. واقعیت این است که اگر اطلاع‌رسانی کنیم می‌توانیم جلوی این بیماری را بگیریم.وی تأکید می‌کند: اگر بتوانیم ظرف ۷۲ ساعت فرد تازه مبتلا شده را پیدا و ظرف ۲۸ روز درمان کنیم، بیماری کنترل می‌شود؛ در غیر این صورت فرد آلوده خواهد شد. در یکی از پاتوق‌ها با بیماریابی که انجام دادیم ۲۲ مورد مثبت پیدا کردیم. امیدوارم صدا و سیما هم در این حوزه کمک کند و بتوانیم در بحث اطلاع‌رسانی مردم را آگاه کنیم و از HIV انگ زدایی کنیم.

کاهش سن ابتلا به ایدز در کشور

دکتر مسعود مردانی عضو کمیته کشوری مبارزه با ایدز می‌گوید: در مورد این بیماری در ایران خبر‌های خوبی داریم و آن این است که با کوشش‌های انجام شده در راستای اطلاع رسانی، آگاهی مردم افزایش یافته است اما متأسفانه خبر‌های بدی نیز در راه است و آن تغییر الگوی ابتلابه بیماری ایدز در ایران است. به این معنا که الگوی ابتلا از استفاده از سرنگ مشترک در معتادان مواد مخدر تزریقی به سمت ارتباطات جنسی پرخطر سوق پیدا کرده است. آمار‌ها نشان می‌دهد در سالهای اخیر این تغییر الگو به کاهش سن ابتلا به ایدز در ایران منجر شده است. این فوق تخصص بیماری‌های عفونی می‌افزاید: شیوع این بیماری در گذشته در میان مردان بیشتر بوده یعنی مردان مبتلا حدود 90 درصد بیماران را تشکیل می‌دادند و زنان حدود 10 درصد اما متأسفانه امروزه تعداد زنان مبتلا به تعداد مردان نزدیک شده است. این موضوع بیانگر این حقیقت است که باید کودکان تحت آمورش‌های لازم قرار بگیرند تا آگاهی کافی برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری را به‌دست بیاورند. کودکان و نوجوانان باید بیاموزند در مقابل اعتیاد نه بگویند و از رفتار جنسی پرخطر پرهیز کنند.

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تأکید بر اینکه تمهیدات درمانی انجام شده در کشور مناسب است می‌افزاید: علی رغم تلاش‌های انجام شده موارد جدید ابتلا به این بیماری همچنان رو به افزایش است، به گونه‌ای که در حدود 66900نفر مبتلا به این بیماری در کشور وجود دارند که از این تعداد حدود 60 درصد ناشناخته هستند یعنی یا می‌دانند که مبتلا به بیماری هستند و آن را کتمان می‌کنند یا از ابتلا به بیماری آگاهی ندارند.

وی ادامه می‌دهد: همه کشور‌های جهان بر اساس برنامه استراتژیک کنترل نهایی بیماری ایدز ( برنامه ۹۰-۹۰- ۹۰) متعهد شده‌اند تدابیری بیندیشند تا این بیماری تا سال 2030 کنترل شود. کشور ما هم متعهد به اعمال این برنامه در کشور است از این‌رو باید ۹۰ درصد افراد مبتلا را شناسایی کنیم و ۹۰ درصد افراد شناسایی شده را تحت پوشش درمانی قرار دهیم. از میان آن دسته از افرادی که تحت درمان قرار گرفته‌اند باید سطح ویروس خون ۹۰ درصد‌شان را به گونه‌ای کنترل کنیم که به حدی برسد که به دیگران قابل انتقال نباشد.

از اهدافمان فاصله داریم

دکتر مردانی خاطرنشان می‌کند: با درمان توانسته‌ایم بار ویروسی خون بسیاری از مبتلایان به ایدز را به عدد صفر برسانیم یعنی شرایطی را برای بیمار فراهم کنیم که بتواند مانند یک انسان سالم زندگی کند در حالی که ویروس را به کسی منتقل نمی‌کند، چنین بیمارانی می‌توانند ازدواج کنند و بچه سالم به دنیا بیاورند. عضو کمیته کشوری مبارزه با ایدز در پایان می‌گوید: کلیه داروهای این بیماری در کشور توسط مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری که در کلیه دانشگاه‌های علوم پزشکی در سطح کشور وجود دارد به رایگان در اختیار مبتلایان قرار می‌گیرد.کلیه آزمایش‌های تشخیص این بیماری نیز در ایران به رایگان توسط مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری وزارت بهداشت انجام می‌شود.

نگرانی وزیر رفاه از موج چهارم انتقال ایدز

محمد شریعتمداری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت که موج چهارم انتقال ایدز نگران‌کننده است.محمد شریعتمداری در پیامی توئیتری به مناسبت روز جهانی مبارزه با ایدز نوشت: موج چهارم انتقال ایدز نگران‌کننده است. به عزم ملی برای کنترل اچ‌ای وی نیاز داریم.وی همچنین تأکید کرد که متعهد به حمایت از فعالان مدنی، همدلی با مبتلایان و مقابله با انگ زنی و نظارت بر اجرای دقیق مسئولیت‌های محوله در چارچوب برنامه استراتژیک ملی اچ‌ای وی هستم.اخبار 24 ساعت گذشته رکنا را از دست ندهید

پرستو رفیعی