‌دستفروشی کلافی سردر گم

به گزارش رکنا، شاید برای هر یک از شما قطعا بارها پیش آمده که هنگام عبور در مسیر پیاده‌رو به دلیل وجود موانعی (سد معبر) به ‌ناچار مدتی صبر کرده یا این ‌که مسیرتان را به سمت خیابان تغییر داده‌ و مشکلاتی را هم برای خود و هم برای وسایل نقلیه به ‌وجود آورده‌ و در واقع از حقوق شهروندی خود گذشته‌اید و گاهی هم شاید برخی از شما مثل من به صاحب مغازه و یا دستفروشی که اقدام به این کار کرده تذکر داده باشید اما ‌به جای شنیدن عذر خواهی و یا رفتار مناسب از سوی متخطی مورد خشم و غضب قرار گرفته اید.

باید بپذیریم که سد معبر یکی از معضلات امروز شهرهای بزرگ است و در ایران کمتر شهری وجود دارد که خیابان‌هایش از دستفروشان و سدکنندگان معابر، عاری باشد. سد معبر انواع مختلفی دارد؛ از بساط کردن خرده‌ دستفروش‌ها گرفته تا مسدود شدن پیاده‌روها و خیابان توسط صاحبان مغازه‌ها و همچنین گاری‌ها و وانتی‌های حاشیه خیابان که متاسفانه همه این موارد نقض حقوق شهروندی محسوب می ‌شود.

هر چند که قانون Law شهرداری به صراحت عنوان کرده است، سد معابر عمومی و اشغال پیاده‌روها، میادین، پارک‌ ها و باغ‌های عمومی برای کسب و کار، انبار کردن مصالح ساختمانی یا هر عنوان دیگر ممنوع است و شهرداری باید با کسانی که به ایجاد سد معبر اقدام می‌کنند،از طریق قانون برخورد کند اما تجربه دنیا نشان می‌دهد روش سلبی و پاک کردن صورت مساله نمی‌تواند اثری بر فعالیت دستفروشان داشته باشد. زیرا فعالیت آنها ناشی از فقر و نیاز اقتصادی است و بسیاری از آنها دستفروشی می‌کنند تا درآمد کسب کنند و بتواند چرخ زندگی خود را بچرخانند و دستفروشی برای بسیاری شغل محسوب می ‌شود و با توجه به این نمی‌توان آنها را از این فعالیت دور کرد زیرا گرفتن شغل دستفروشی از آن‌ها به منزله گرفتن زندگی‌شان است.

اگر نگاهی علمی و جامعه شناختی به این پدیده داشته باشیم می‌توانیم به مقوله دستفروشی به عنوان یک فرصت نگاه کنیم، قطعا دستفروشی یک معضل نیست،بلکه راهکاری کاملا طبیعی است که جوامع در حال گذار پیش پای شهروندان کم بضاعت قرار می دهند تا بتوانند معاش روزانه خود را تامین کنند. بدیهی است که حذف دستفروشی به عنوان یک شغل، یعنی سوق دادن شهروندان کم بضاعت به سوی انحرافات بزرگ اقتصادی، اجتماعی و اخلاقی که نتیجه آن بالا بردن آمار اعمال خلاف قانون در یک شهر یا جامعه است.

در شهر رشت که مرکز استان است دستفروشی بیش از سایر شهرها رواج دارد و در برخی از خیابانهای مرکزی شهر دستفروشان دارای جای ثابت بوده و هیچ کس جرأت ندارد در آن مکان بساط پهن کند و برخی از مغازه داران نیز فضای بیرونی مغازه خود را به دستفروشان اجاره می ‌دهند. به همین منظور جهت جلوگیری از ترافیک شهری و رفاه حال عموم و رعایت حقوق شهروندی در سطح شهر رشت روزانه اقداماتی توسط واحد سد معبر با هماهنگی و نظارت مدیر خدمات شهری منطقه صورت می‌پذیرد تا شاهد کمترین معضلات در این زمینه باشیم‌.

مجتبی شهرستانی مدیر پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری رشت در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا گفت: در تمام دنیا حتی در غرب آمریکا هم دستفروشی وجود دارد که قطعا علت آن را می‌توان در مشکلات اشتغال جستجو کرد. دستفروشی نقش بسزایی در گردش مالی شهرها دارد البته باید بگوییم که همه دستفروشان افراد نیازمند نیستند و برخی از آنان به دنبال پرداخت نکردن مالیات و فرار Escape از پرداخت اجاره مغازه هستند.

وی ادامه داد: در شهر رشت عده‌ای از دستفروشان هستند که در بافت مرکزی درآمد آنها از بسیاری از مغازه داران نیز بیشتر است و ما نمی‌توانیم به راحتی از کنار آنها عبور کنیم.

شهرستانی، جمع آوری و ساماندهی این موضوع را گام اساسی در مقابله با این پدیده عنوان کرد و گفت: با توجه به اینکه مطابق تبصره ذیل بند ۲ ماده ۵۵ قانون شهرداریها وظیفه شهرداری جمع آوری و رفع انسداد است بر همین اساس حوزه معاونت خدمات شهری رشت اقدام به جمع آوری دستفروشان در شوارع عام می‌کند.

مدیر پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری رشت تاکید کرد: در شهر رشت به فراخور اینکه توزیع دستفروشان متفاوت است در مناطق پنج گانه با انواع دستفروشی مواجه هستیم، ستاد رفع سد معبر به صورت منطقه ‌ای تشکیل و ساماندهی شده است.

وی اضافه کرد: ماموران سد معبر بر اساس وظیفه ذاتی که بر عهده دارند موظف به جمع آوری سد معبر هستند و گاها این امر سبب درگیری و آسیب دیدن این ماموران می شود و ما در این راستا آموزش های لازم را به ماموران داده ایم و از آنها خواسته ایم به هیچ عنوان با افراد متخطی درگیر نشوند و با آرامش به اعمال قانون بپردازند.

ایجاد بازارچه‌های بخش خصوصی نقش مؤثری در رفع بیکاری دارد

فاطمه شیرزاد رئیس کمیسیون بهداشت و محیط‌ زیست شورای اسلامی شهر رشت نیز در ادامه این گفت و گو اظهار کرد: دست‌فروشی یک معضل فرهنگی، اجتماعی است که به علت بیکاری روزبه‌روز در حال افزایش است.

وی ادامه داد:باید به معضل دست‌فروشی واقع‌بینانه نگاه کرد و یقینا در رفع این مشکل تنها شهرداری مسئول نیست و دیگر دستگاه‌ها نیز باید همراهی داشته باشند.

شیرزاد گفت: شهرداری رشت طی چند سال اخیر با ایجاد بازارچه‌های خصوصی در این راستا گام‌های مؤثری برداشته و بازارچه‌های زیادی ایجاد کرده است و باید در 15 ناحیه شهر رشت این بازارچه ها گسترش یابد.

وی بابیان اینکه بازارچه‌های بخش خصوصی نقش مؤثری در رفع بیکاری دارد بیان کرد: با توجه به مشکلات بیکاری و روی آوردن افراد به دست‌فروشی، ایجاد بازارچه‌ها می‌تواند راهگشای این معضل باشد.

برخی از ماموران سد معبر مانند مجرم با دستفروشان برخورد می‌کنند

اگر پای درد دل دست فروشان شهر باران بنشینیم از بیکاری می‌نالند و می‌گویند،برای گذران زندگی مجبورند با اندک سرمایه ای که دارند، اقلامی بخرند و با سود کمی بفروشند و روزگار بگذرانند. تعدادی از آنان هم از برخورد بد ماموران مقابله با سد معبر شهرداری رشت، گله مندند و می‌گویند هفته ای نیست که سر جمع کردن بساط و توقیف اجناس مان توسط ماموران سد معبر، دعوا راه نیفتد. این دست فروشان می‌گویند: برخی از ماموران مانند مجرم با آنان رفتار می کنند و حتی گاهی کتک کاری راه می افتد.

اما ماموران مقابله با سد معبر شهرداری رشت چیز دیگری می گویند. عیسی نظری یکی از این ماموران سد معبر که بیش از 20 سال کارش رفع و مقابله با سد معبر است می‌گوید: پیاده رو و حاشیه خیابان حق همه شهروندان و محل تردد است و ما هم مسئول و موظف به حفظ حقوق شهروندی هستیم.

وی می گوید: متاسفانه نام مامور مقابله با سد معبر، بد در رفته و برخی ها با انتشار فقط بخشی از تصاویر درگیری ماموران و دستفروشان در فضاهای مجازی، ماموران مقابله با سد معبر را مقصر جلوه می دهند و مردم را یک طرفه به قاضی Judge می برند، درحالی که شروع کننده دعوا، عمدتا دستفروشان هستند.

در این بین اما، مغازه داران رشت، بیشتر از همه از حضور دستفروشان در پیاده روها و حاشیه خیابان‌های این شهر گله مند هستند و می گویند: اگرچه سال‌هاست که مغازه‌ دار هستند و مردم شهر آنها را می‌شناسند و ما هم سعی می‌کنیم اجناس با کیفیت عرضه کنیم، اما حال و روز کسب مان، خوب نیست. چرا که دستفروشان، مشتریان را با اجناسی که کیفیت چندانی ندارند و ارزان هستند، به سمت خرید ترغیب می‌کنند و بیشتر از ما فروش دارند البته این دست فروشان مالیات و عوارض هم پرداخت نمی‌کنند.