فیلم محو شدن خیره کننده‌ ملکه زیبایی از صحنه جهانی/ «جهان تغییر کرده و ما هم باید تغییر کنیم»

هلند پس از سال‌ها انتقاد نسبت به تأثیرات منفی مسابقه « دختر شایسته » بر سلامت روان و ترویج استانداردهای زیبایی غیرواقعی ملکه زیبایی ، این مسابقات را به طور کامل لغو کرد.

«نیکی پیرهام»، یکی از شرکت‌کنندگان مسابقات «دختر شایسته» هلند، در سن 27 سالگی پس از حضور در این رقابت‌ها به زندگی خود پایان داد. حالا پس از 35 سال برگزاری مسابقات انتخاب دخترشایسته در هلند به‌طور کامل لغو شد. برگزار کنندگان به تازگی با صدور بیانیه‌ای اعلام کردند: «جهان در حال تغییر است و ما نیز باید تغییر کنیم.»

در سال‌های اخیر، تأثیرات منفی مسابقات زیبایی بر سلامت روانی و اجتماعی بیشتر از گذشته آشکار شده و این فشارهای اجتماعی و فرهنگی باعث انتقاد بسیاری از افراد و گروه‌ها از این نوع رقابت‌ها شده است.

به‌جای این مسابقات، یک پلتفرم آنلاین با نام «نه دیگر برای این زمان» راه‌اندازی شده است. این پلتفرم به موضوعاتی مانند سلامت روان، رسانه‌های اجتماعی، تنوع و خودبیان‌گری پرداخته و به‌جای ترویج استانداردهای غیرواقعی زیبایی، داستان‌هایی از زندگی واقعی به اشتراک می‌گذارد. برگزارکنندگان اعلام کردند که «اینجا ما جوانان را تشویق می‌کنیم تا خودشان باشند...»

یکی از اصلی‌ترین انتقادات نسبت به مسابقات زیبایی این است که این رقابت‌ها استانداردهای غیرواقعی و دست‌نیافتنی از زیبایی را ترویج می‌کنند که می‌تواند به تصویر بدنی منفی و مشکلات روانی در زنان منجر شود.

رزا نورانی، فعال حقوق زنان، بر این باور است که «مسابقات زیبایی می‌توانند به زنان فرصت بدهند تا خود را به عنوان فردی مستقل و توانمند در سطح جهانی معرفی کنند». اما در مقابل حسین کچویان، استاد جامعه‌شناسی، این نوع رقابت‌ها را نمادی از «فرهنگ مصرفی و شیءسازی» زنان می‌داند که به کاهش ارزش اجتماعی آنان منتهی می‌شود، چراکه «فرهنگ غربی در برگزاری چنین مسابقاتی، ارزش‌های انسانی و معنوی زنان را نادیده می‌گیرد».

روانشناس اجتماعی و عضو انجمن روان‌شناسی ایران دکتر فریده سلیمی بر این باور است که مسابقات زیبایی باید به جای تمرکز صرف بر ظاهر، به جنبه‌های مختلف توانمندی‌های فردی و اجتماعی زنان توجه بیشتری داشته باشند. همچنین برای مقابله با اثرات منفی زیبایی‌های مصنوعی، باید از سنین پایین آموزش‌های روانشناختی و عاطفی به دختران داده شود. این آموزش‌ها می‌تواند شامل تقویت اعتماد به نفس و خودآگاهی باشد «تا دختران به جای تمرکز بر ظاهر، به ویژگی‌های درونی مانند خلاقیت، هوش و مهارت‌های اجتماعی توجه کنند».