کشور دچار ناترازی آموزشی شده است/ آیه نازل نشده که شروع سال تحصیلی از مهر باشد/ضعف جدی دانش آموزان در فارسی و ریاضی + صوت

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، تعطیلی‌های مکرر مدارس در سال‌های اخیر به بحرانی جدی در نظام آموزشی کشور تبدیل شده است. از سال ۱۳۹۷، به‌ویژه در فصول سرد، به دلیل آلودگی هوا، برودت و ناترازی انرژی، مدارس به طور مداوم تعطیل می‌شوند. در سه ماه اخیر، دانش‌آموزان ۲۴ روز از ۶۰ روز آموزشی را بدون حضور در کلاس‌ها گذرانده‌اند.

این تعطیلی‌ها به ویژه در مقاطع ابتدایی، پایه‌های سواد را به شدت آسیب زده است. تعطیلی‌ها موجب عقب‌ماندگی در یادگیری مفاهیم پایه‌ای مانند خواندن و نوشتن شده و این مشکل در سال‌های بعد ادامه خواهد یافت.

آموزش آنلاین نیز در بسیاری از مناطق با مشکلات جدی روبه‌رو است. کیفیت پایین اینترنت و نبود زیرساخت‌های مناسب، عملاً این روش را ناکارآمد کرده است. در بسیاری از مناطق، حتی دانش‌آموزان شهری از این امکانات محروم‌اند.

بحران تعطیلی‌ها از سال‌ها پیش در حال گسترش است و مسئولان باید به‌طور جدی برای بهبود زیرساخت‌های آموزشی، به ویژه در زمینه فناوری و اینترنت، اقدام کنند. در غیر این صورت، این بحران نه تنها کیفیت آموزش را پایین می‌آورد، بلکه نسل‌های آینده را با چالش‌های جدی آموزشی مواجه خواهد کرد.

ساماندهی وضعیت سواد دانش آموزان کشور نیاز به شهامت وزیر دارد

ناصر کوهستانی، معاون پیشین هماهنگی و نظارت مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی رکنا در این خصوص اینگونه گفت:به نظر می‌توانیم این مبحث را به دو بخش تقسیم کنیم. اولین بخش، مسئله‌ای است که باید به آینده نظام آموزشی کشور توجه ویژه‌ای داشته باشیم. با توجه به وضعیت انرژی و محیط‌زیست، که سال به سال شرایط دشوارتر و آلودگی افزایش می‌یابد، باید زیرساخت‌های آموزش غیرحضوری را به طور جدی و اصولی توسعه دهیم. در دوران کرونا اقدامات خوبی در این زمینه صورت گرفت و زیرساخت‌های آموزشی در فضای مجازی شکل گرفت، اما متاسفانه پس از پایان دوران کرونا این اقدامات رها شد و برنامه‌ریزی بلندمدت در این زمینه وجود نداشت. وزارت آموزش و پرورش و شورای عالی باید برنامه‌ای میان‌مدت و کوتاه‌مدت برای این موضوع داشته باشند.

لزوم تغییر اساسی در زمان بندی آموزش کشور

معاون پیشین هماهنگی و نظارت مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور با بیان اینکه دومین مسئله، تغییرات اساسی در زمان‌بندی آموزش است گفت: در سال‌های اخیر، علیرغم اهمیت این تغییرات، هیچ شهامتی از سوی مسئولان آموزش و پرورش برای اصلاح تقویم آموزشی مشاهده نشده است. به‌طور خاص، زمان شروع و پایان سال تحصیلی باید از سیستم سنتی و قدیمی خارج شود. آیه نازل نشده است که زمان آغاز مدارس مهرماه باشد یا امتحانات در خرداد برگزار شوند. این تقویم آموزشی باید به گونه‌ای تغییر کند که با شرایط جوی و آب‌وهوایی مناطق مختلف کشور همخوانی داشته باشد. در بسیاری از مناطق، مدارس در نیمه آذر به دلیل برودت هوا یا آلودگی هوا تعطیل می‌شوند و این امر بر کیفیت آموزش تاثیر منفی می‌گذارد.  بسیاری از دانش‌آموزان قادر به جبران مطالب از دست رفته نخواهند بود. در این شرایط، طبیعی است که ناترازی‌های آموزشی به‌وجود آید. برای مثال، در برخی مناطق، تعطیلات به دلیل شرایط جوی و آب و هوا از نیمه آذر آغاز می‌شود و در دی‌ماه هم ادامه دارد. این تعطیلی‌ها برای دانش‌آموزان ابتدایی که در مراحل حساس تحصیلی قرار دارند، مشکلات جدی ایجاد می‌کند.

زمان بندی شروع مدارس در اختیار استان ها قرار بگیرد

ناصر کوهستانی با اشاره به اینکه به نظر می‌رسد که بهتر است اختیار تعطیلات مدارس به استان‌ها واگذار شود تا با توجه به شرایط خاص هر منطقه، زمان‌بندی مدرسه‌ها تعیین شود گفت:  این کار هم به هماهنگی‌ها و مشکلات جغرافیایی و هم به شرایط اقلیمی کمک می‌کند. در همین راستا، پیشنهاد می‌کنم که حداقل یک تعطیلی پاییزه تعریف شود و یا شروع مدارس به شهریور منتقل شده و امتحانات خرداد به تیرماه منتقل شود. این تغییرات نه تنها نیاز به پیگیری خاصی ندارد بلکه می‌تواند مشکلاتی مانند کمبود معلم را نیز کاهش دهد. در صورتی که این اصلاحات در تقویم آموزشی انجام شود، به‌طور قطع بهره‌وری آموزشی افزایش خواهد یافت.

ساماندهی وضعیت سواد دانش آموزان کشور نیاز به شهامت وزیر دارد

وی با تاکید بر اینکه البته اجرای این تغییرات نیازمند شهامت و اراده از سوی مسئولین شورای عالی آموزش و پرورش است که متاسفانه تاکنون در این زمینه اقدام قابل توجهی صورت نگرفته است افزود: ما در شرایطی زندگی می‌کنیم که دیگر زمان تغییرات مقطعی و کوتاه‌مدت نیست. مسئولان باید اراده جدی برای اجرای این اصلاحات داشته باشند.در شرایطی که بسیاری از کشورهای دیگر، مانند برخی از کشورهای همسایه، مدارس را زودتر از ما شروع کرده و امتحانات خود را برگزار می‌کنند، اگر همین روند فعلی ادامه یابد، قطعاً سطح سواد و توسعه آموزشی کشور با مشکلات جدی روبه‌رو خواهد شد. این وضعیت نه تنها به کیفیت آموزش آسیب می‌زند بلکه موجب نابرابری‌های آموزشی نیز می‌شود. در این صورت، ما نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که در سطح جهانی پیشرفت داشته باشیم.

ضعف جدی دانش آموزان در دروس پایه‌ای مانند فارسی و ریاضی

ناصر کوهستانی، معاون پیشین هماهنگی و نظارت مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور اطلاع داد: آسیب‌های وارد شده به سیستم آموزشی کشور به وضوح قابل مشاهده است.  به‌عنوان مثال، نتایج امتحانات نهایی در دوران کرونا نشان‌دهنده ضعف جدی در سطح آموزشی است. در برخی دروس، میانگین نمرات حتی به ۷ و ۸ رسید و بهترین میانگین‌ها نیز ۱۰ و ۱۱ بوده است. این وضعیت، سطح سواد پایین دانش‌آموزان کشور را به وضوح نشان می‌دهد. همین حالا، نتایج آزمون تیمز نیز نشان می‌دهد که ایران در رده‌های پایینی از نظر سطح سواد عمومی دانش‌آموزان قرار دارد. در پایه چهارم، که نمونه‌ای از وضعیت کلی سیستم آموزشی کشور است، مشکلات آشکاری وجود دارد.وضعیت آموزشی کشور در حال حاضر به هیچ عنوان مطلوب نیست. این ضعف‌ها در دوره ابتدایی خود را نشان نمی‌دهند، چرا که این دوره معمولاً با نشاط و سرخوشی همراه است. اما وقتی به مقاطع بالاتر، مانند دوره اول و دوم متوسطه، نگاه می‌کنیم، مشکلات آموزشی به شدت محسوس است. به‌ویژه در دروس پایه‌ای مانند فارسی و ریاضی، که از ارکان اساسی آموزش هستند، ضعف‌های قابل توجهی وجود دارد. این مسائل عمدتاً به شرایط نامطلوب سیستم آموزشی و تقویم آموزشی کشور باز می‌گردد.

باید توجه ویژه‌ای به تقویم آموزشی و  زیرساخت‌های فضای مجازی صورت گیرد

ناصر کوهستانی، معاون پیشین هماهنگی و نظارت مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور  به رکنا گفت: یکی از دلایل اصلی این وضعیت، کاهش روزهای آموزشی و کوتاه شدن ساعات تدریس است. به‌ویژه در مدارس دولتی و مناطق محروم، بسیاری از دانش‌آموزان دسترسی کافی به فضای مجازی ندارند و در نتیجه نمی‌توانند از امکانات آموزشی آنلاین به درستی بهره‌مند شوند. اگرچه در برخی مدارس خصوصی و غیر دولتی امکانات بهتری در این زمینه وجود دارد، اما این وضعیت در مدارس دولتی و مناطق محروم به‌ویژه در استان‌های کمتر توسعه‌یافته کاملاً متفاوت است. اپلیکیشن شاد، که قرار بود نقش مهمی در ارائه آموزش غیرحضوری ایفا کند، در عمل نتوانسته است خدمات لازم را به خانواده‌ها ارائه دهد و کیفیت آن بسیار پایین است.این شرایط به ضعف آموزشی و در نهایت به کاهش سطح سواد دانش‌آموزان منجر شده است. مشکلات آموزشی در کشور نه تنها در مقطع ابتدایی بلکه در تمام سطوح تحصیلی خود را نشان می‌دهد. برای رفع این مشکلات، باید توجه ویژه‌ای به تقویم آموزشی، زیرساخت‌های فضای مجازی و برنامه‌ریزی‌های بلندمدت صورت گیرد.

 

وبگردی