زلزله ای که اردبیل را در هم شکست + فیلم

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در ساعت ۱۲:۵۷:۲۸ روز دهم اسفند ۱۳۷۵ خورشیدی (معادل ۹:۲۷:۲۸ روز ۲۸ فوریه ۱۹۹۷ میلادی)، زمین لرزه ای به بزرگای ۶.۱ در مقیاس گشتاوری، جنوب غربی بخش سرعین از توابع استان اردبیل را لرزاند. این زمین‌لرزه که در عمق تقریبی ۱۵ کیلومتری زمین رخ داد، ۹۶۵ کشته و بیش از ۲۰۰۰ مجروح بر جای گذاشت. مختصات کانونی آن در ۴۸.۰۶ درجه طول شرقی و ۳۸.۰۷ درجه عرض شمالی ثبت شده است.

بررسی‌های زمین‌شناسی نشان می‌دهد که این زلزله عمدتاً منشأ زمین‌ساختی داشته و ارتباطی با فعالیت‌های ماگماتیک یا آتشفشانی کوه سبلان نداشته است. ارزیابی‌های کلان‌لرزه‌ای حاکی از آن است که بیشترین شدت این زلزله در جنوب شرقی سبلان بوده و بیشترین آسیب به سه روستای «جوراب»، «گلستان» و «شیران» وارد شده است. در اثر این زلزله، روستاهای جوراب و گلستان کاملاً ویران شدند، روستای شیران به‌شدت آسیب دید و شهر سرعین نیز خسارات قابل توجهی متحمل شد.

پس‌لرزه‌های قدرتمند طی روزهای پس از زلزله، به تخریب بیشتر سازه‌های آسیب‌دیده منجر شد. شدت زمین‌لرزه و پس‌لرزه‌های آن در مقیاس MMI، در جوراب، گلستان و شیران VIII، در اسلام‌آباد +VII، در سرعین +VI و در نیر VI برآورد شده است. همچنین، ۲۵ ایستگاه شتاب‌نگاری، جنبش نیرومند زمین را ثبت کردند که بیشینه شتاب ثبت‌شده (۰.۶۱۵g) در مؤلفه افقی ایستگاه کریق، در فاصله ۲۳ کیلومتری منطقه بیشترین خسارت، مشاهده شد.

بررسی‌های میدانی پس از زلزله نشان داد که شیب و نوع رسوبات منطقه تأثیر بسزایی در میزان تخریب داشته است. با اینکه شیب کلی منطقه بین ۲ تا ۲۵ درجه متغیر بود و بیشتر نقاط شیبی کمتر از ۵ درجه داشتند، اما زمین‌لغزش و سنگ‌ریزش گسترده‌ای گزارش نشد.

بافت سنتی خانه‌های روستایی که عمدتاً از گل و مصالح نامناسب ساخته شده بودند، نقش مهمی در میزان بالای تخریب و تلفات داشت. این خانه‌ها در مناطق نزدیک به کانون زلزله به‌طور کامل ویران شدند و در نواحی دورتر دچار ترک‌خوردگی‌های عمیق و تخریب‌های موضعی شدند. در مقابل، ساختمان‌های آجری شهری که تا حدودی بر اساس اصول مهندسی ساخته شده بودند، آسیب کمتری دیدند. برخی از این ساختمان‌ها، که مقررات فنی مقاوم‌سازی را رعایت کرده بودند، تنها دچار آسیب‌های جزئی غیرسازه‌ای شدند.