ماه های حرام

مُحَرَّمُ الحَرام، اولین ماه سال هجری قمری است. دلیل نامگذاری این ماه، حرام بودن جنگ در آن ذکر شده است. واقعه کربلا که منجر به شهادت امام حسین (ع) و یارانش شد در ماه محرم سال ۶۱ق اتفاق افتاده است. شیعیان هر سال از ابتدای این ماه سوگواری می‌کنند.

علت نام گذاری محرم الحرام

مُحَرَّمُ الحَرام یا مُحَرَّم اولین ماهِ سال در تقویم هجری قمری است. این ماه را از آن جهت محرم نامیدند که در آن جنگ و غارت حرام بود.

ماه عزاداری شیعیان

پس از شهادت امام حسین (ع) در محرم سال ۶۱ هجری قمری، این ماه برای شیعیان به ماه عزا تبدیل شده است. امامان معصوم (ع) و شیعیان آنها به برگزاری مراسم عزاداری در این ماه همت می‌ورزیده‌اند. درحدیثی از امام رضا (ع) آمده است: «چون ماه محرم فرا می‌رسید، کسی پدرم را خندان نمی‌دید و اندوه و حزن پیوسته بر او غالب می‌شد تا روز عاشورا. آن روز، روز مصیبت و حزن و گریه او بود و می‌گفت: امروز روزی است که حسین (ع) شهید شده است."

میرزا جواد ملکی تبریزی در کتاب المراقبات در ذیل مراقبات و اعمال ماه محرم می‌نویسد: «برای دوستداران خاندان پیامبر (ص) شایسته است که در دهه اول این ماه در قلب و ظاهرشان آثار حزن و اندوه هویدا باشد و بعضی از لذت‌های حلال را به ویژه در نهم، دهم و یازدهم این ماه ترک کنند، به مانند کسی که داغدار عزیزانش است؛ و در دهه اول این ماه هر روز امامشان را با زیارت عاشورا یاد کنند."

وقایع مهم ماه محرم

در ادامه به وقایع مهم ماه محرم اشاره می شود:

ورود امام حسین (ع) و یارانش به سرزمین کربلا سال ۶۱ قمری، سرآغاز حادثه عاشورا

درگذشت حضرت آدم (ع)

شهادت حضرت یحیی (ع)

جلوگیری از دستیابی اهل بیت امام حسین (ع) به آب به دستور عمر بن سعد

تاسوعا و شب عاشورا روزی که دشمن، حسین بن علی (ع) و یارانش را در کربلا محاصره کرد و برای جنگ با آنها اجتماع کرد.

امام حسین (ع) شب را از دشمن مهلت گرفت تا به عبادت و دعا بپردازد.

روز عاشورا روز شهادت امام حسین (ع) و یارانش در سال 61 قمری

شام غریبان

انفجار بمب در حرم امام رضا (ع) سال ۱۴۱۵ق

حرکت دادن اسیران کربلا به سوی کوفه سال ۶۱ق

شهادت امام سجاد (ع) سال ۹۴ یا ۹۵ ق. بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۲۵ محرم است

بمب‌گذاری و تخریب حرم عسکریین (ع) در سامراء سال ۱۴۲۷ق

شهادت امام سجاد (ع) سال ۹۴ یا ۹۵ق بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۱۲ محرم است

محاصره مکه و سنگ‌باران کعبه توسط سپاهیان یزید بن معاویه سال ۶۴ق

تبعید امام جواد (ع) به بغداد سال ۲۲۰ق

محرم 99

به واسطه شیوع ویروس کرونا در ایران برگزاری کلیه مراسم های عزاداری در ایام محرم از سوی رهبر معظم انقلاب منوط به صدور مجوز از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا شد. در همین رابطه ستاد ملی مقابله با کرونا پروتکل های ویژه ای را برای برگزاری مراسم های عزاداری ماه محرم اعلام کرد.

در ادامه به شیوه نامه مصوب ستاد ملی مقابله با کرونا در این باره اشاره می شود:

مفاد شیوه نامه‌های برگزاری مراسم و آیین نامه‌های محرم مورد نظر ستاد ملی مدیریت و مقابله بیماری کرونا و وزارت بهداشت، از سوی علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزارت بهداشت، ابلاغ شد.

دسته‌های عزاداری در محیط‌های باز با حفظ فاصله فیزیکی بین هر فرد به اندازه چهار متر مربع (از هر طرف ۱.۵ متر)

زدن ماسک برای عزاداران حسینی در تمام مراسم و محافل ضروری و مهم‌ترین عامل کنترل شیوع کروناست.

افراد مسن و دارای بیماری‌های مزمن در منزل عزاداری کنند و در مجالس عمومی به هیچ وجه شرکت نکنند.

برگزاری مراسم در فضای باز، اولویت اصلی مجالس حسینی باشد، و در صورت اضطرار در محیط‌های بسته باید یک چهارم ظرفیت مکان و با حفظ فاصله فیزیکی برگزار شود. (هر چقدر ارتفاع سقف محیط‌های بسته بلندتر باشد مثل ۶ یا ۸ متر، به فضای باز نزدیک‌تر است؛ مساله اصلی تهویه هواست.)

حرکت هیات‌ها از یک هیات به هیات دیگر و تجمع هیأت‌ها، یکی از عواملی است که به شدت در انتقال کرونا موثر است و نباید صورت بگیرد.

جهت زنجیرزنی در دسته‌های عزاداری، حتما از زنجیر‌های شخصی استفاده شود و یا زنجیر‌ها به اشخاص تا پایان دهه عزاداری واگذار شود تا زنجیر‌ها بین افراد دست به دست نشود.

استفاده از طبل و سنج و دمام و دیگر ادوات به دلیل تحرک بالای افراد و تجمع افراد یکی از عوامل انتقال کروناست و نباید صورت بگیرد.

تمهیداتی انجام پذیرد که در هنگام ورود و خروج عزاداران از مجالس تجمع مردم نباشد. مردم به نوبت و با فاصله وارد یا خارج شوند.

حتی الامکان نذورات حسینی به سمت کمک‌های مومنانه و توزیع مواد غذایی درب منازل برود، اگر در جایی نذر غیر قابل تغییر بود، با نظارت کارشناس‌های بهداشتی پخت و توزیع صورت بگیرد و بصورت بیرون بر در ظرف‌های یکبار مصرف به نحوی توزیع شود که تجمع مردم را به دنبال نداشته باشد.

مهم‌ترین مساله که در مورد عزاداری‌ها هنوز به اتفاق نرسیده ایم، برگزاری مراسم در محیط بسته به مدت بیش از یک ساعت است.