بناگر: نیروهای اوقاف برای اطفای حریق جنگل های شمال پای کار بیایند / تنها موقع سند زدن حاضر می شوند

جنگل های شمال از جمله ارزشمندترین منابع طبیعی جهان هستند. بخشی از جنگل های شمال یا همان جنگل های هیرکانی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده اند. اما با وجود ارزش میراثی و زیست محیطی بالای جنگل های شمال ، نیروهای یگان حفاظت جنگل ها ناچارند که با دست خالی به اطفای حریق جنگل های شمال بپردازند. این در حالی است که سازمان اوقاف و امور خیریه مدعی مالکیت بخشی از جنگل های شمال است، اما به گفته رئیس انجمن علمی جنگل بانی ایران، این سازمان هیچ گاه حاضر نیست که برای اطفای حریق جنگل هایی که مدعی مالکیت آن است، نیرو یا تجهیزات ارسال کند.

اثری از نیروهای اوقاف برای اطفای حریق جنگل های شمال نمی بینیم

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، هفته گذشته شاهد آتش سوزی های مختلفی در جنگل ها و مراتع نقاط مختلف کشور بودیم؛ از حریق نیزارهای اطراف تالاب انزلی گرفته تا آتش سوزی جنگل های جهان نما در استان گلستان و حریق جنگل های دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد. اما در کنار این آتش سوزی های نسبتا گسترده، حریق های کوچکتری نیز در جنگل های ارتفاعات آمل، نور و نوشهر رخ داد و در تمام این آتش سوزی های استان مازندران، نیروهای یگان حفاظت از جنگل ها به همراه جوامع محلی با حداقل امکانات و بدون استفاده از بالگرد به اطفای حریق پرداختند.

بخشی از آتش سوزی های جنگل های مازندران نیز هفته گذشته در جنگل های ییلاقات گزناسرا، نوجمه و کنگرچال یعنی در مناطقی رخ داد که سازمان اوقاف مدعی مالکیت آنهاست و مانند جنگل های آق مشهد سال هاست که دعوایی حقوقی در میان سازمان اوقاف و سازمان جنگل ها درباره این عرصه های طبیعی نیز وجود دارد. در این شرایط برخی کارشناسان محیط زیست تاکید دارند که وقتی اوقاف مدعی مالکیت صدها هکتار از منابع طبیعی این بخش از جنگل های شمال است، حتما باید برای اطفای حریق این جنگل ها نیز پای کار بیاید.

این نکته ای است که علی بناگر، رئیس انجمن علمی جنگل بانی ایران در گفت و گو با رکنا روی آن دست گذاشت و اظهار داشت: در شرایطی که نیروهای سازمان جنگل ها با چنگ و دندان مشغول حراست از منابع طبیعی کشور هستند، سازمان اوقاف هر بار روی نقاط مختلفی از عرصه های طبیعی کشور دست می گذارد. اکنون هم دعوایی حقوقی در میان سازمان اوقاف و سازمان جنگل ها درباره جنگل های ییلاقات گزناسرا، نوجمه و کنگرچال، یعنی همین مناطقی که هفته گذشته دچار حریق شد، در جریان است، اما متاسفانه همواره در آتش سوزی هایی که در این جنگل ها رخ می دهد، ما هیچ اثری از نیروهای اوقاف برای اطفای حریق نمی بینیم.

وی افزود: اگر سازمان اوقاف مدعی مالکیت این جنگل هاست، حتما باید برای اطفای حریق آنها نیز تجهیزات ارسال کند و پای کار بیاید. من از مدیرکل اوقاف استان مازندران درخواست می کنم که اگر در مناطق اختلافی میان سازمان اوقاف و سازمان جنگل ها حریقی رخ دهد، ایشان نیروهای اوقاف را برای اطفای حریق اعزام کنند و نگذارند که جنگل بان ها با دست خالی به اطفای حریق بپردازند.

دعوای حقوقی اوقاف توان مدیریت منابع طبیعی را متزلزل کرده است

بناگر با اشاره به دعوای حقوقی سازمان جنگل ها و سازمان اوقاف درباره مالکیت جنگل های ییلاقات گزناسرا، نوجمه و کنگرچال گفت: اکنون سال هاست که اداره کل اوقاف مازندران مانند جنگل های آق مشهد ساری، مدعی مالکیت صدها هکتار از منابع طبیعی این ییلاقات است و با ایجاد یک دعوا حقوقی، توان مدیریت اداره کل منابع طبیعی مازندران در این عرصه ها را دچار تزلزل کرده است و شاهد هکتارها زمین خواری و از بین رفتن پوشش گیاهی منطقه، بر اثر متزلزل شدن این مدیریت هستیم.

این کارشناس منابع طبیعی ایران ادامه داد: حالا که سازمان اوقاف سال هاست با اداره کل منابع طبیعی مازندران درباره مالکیت این جنگل ها اختلاف دارد و این اختلافات نیز دامن منابع طبیعی شمال کشور را گرفته است، چرا نیروهای این سازمان در هنگام وقوع حریق در مناطقی که مدعی مالکیت آن هستند، پای کار نمی آیند و تنها موقع سند زدن پای کار هستند؟

وی در ادامه تاکید کرد: این مساله نشان می دهد که نه تنها نیروهای یگان حفاظت جنگل ها در هنگام اطفای حریق با کمبود امکانات مواجهند، بلکه بعضا مشکلات پیشتیبانی و ستادی نیز منجر به کم انگیزه شدن این نیروها برای اطفای حریق می شود. بنابراین اگر ما می خواهیم توان بالایی برای مهار آتش سوزی جنگل ها داشته باشیم، باید نیروهای منابع طبیعی کشور را از نظر سخت افزاری، نرم افزاری و روحی و روانی تقویت کنیم.

تهیه بالگرد اختصاصی؛ تنها راهکار مقابله موثر با آتش سوزی جنگل ها

رئیس انجمن علمی جنگل بانی ایران در بخش دیگری از صحبت هایش با تاکید بر این که سازمان جنگل ها برای مقابله کارآمد با آتش سوزی ها به شدت نیازمند تجهیزات سنگین است، عنوان کرد: تنها امکاناتی که می تواند برای اطفای حریق جنگل های کشور به صورتی کارآمد موثر باشد، بالگرد، هواپیمای آب پاش و مخازن بارگیری 20 تا 40 هزار لیتری است و تا زمانی که سازمان جنگل های ایران این امکانات را در اختیار نداشته باشد، ما هیچ گاه نمی توانیم مقابله موثری با حریق جنگل ها و مراتع کشور داشته باشیم.

بناگر با انتقاد از امکانات اندک نیروهای یگان حفاظت جنگل ها برای مهار آتش سوزی ها گفت: اکنون دیگر شرایط آتش سوزی جنگل ها به گونه ای نیست که نیروهای منابع طبیعی بتوانند با بیل و سرشاخه درختان یا نهایتا با دمنده و آتش کوب به جنگ حریق بروند، بلکه حاکمیت باید به این نتیجه برسد که تنها راهکار موجود برای جلوگیری از وارد شدن خسارات گسترده به جنگل های کشور، تهیه تجهیزات اختصاصی برای سازمان جنگل هاست.

وی افزود: متاسفانه در سال های اخیر مطالبه تهیه بالگرد اختصاصی برای سازمان جنگل ها به یک شوخی تبدیل شده است، زیرا با وجود این که کارشناسان محیط زیست بارها روی این مساله تاکید کرده اند، اما هیچ کدام از مسئولان ارشد کشور و حتی مدیران خود سازمان جنگل ها این مطالبه را جدی نمی گیرند و هنوز هم شاهد تاخیر زیاد در اعزام بالگرد از سوی ارتش، وزارت دفاع و هلال احمر برای اطفای حریق جنگل ها هستیم.

ماجرای بالگردهای خرابی که برای اطفای حریق موثر نیستند

این کارشناس منابع طبیعی با بیان مثال هایی از ناکارآمدی حضور بالگردهای نهادهای غیرتخصصی برای اطفای حریق جنگل ها گفت: بارها مشاهده کرده ایم که وقتی یک بالگرد برای اطفای حریق جنگل های کشور آمده است، یا مخزن آن خراب بوده یا محلی برای آبگیری مخزن بالگرد وجود نداشته است یا حتی وقتی هم که بالگرد توانسته مخزن خود را پر از آب کند، مختصات دقیق وقوع حریق را پیدا نکرده و آب را جای دیگری خالی کرده است.

رئیس انجمن علمی جنگل بانی ایران ادامه داد: موردی هم بود که بالگرد به منطقه وقوع حریق آمد، اما پیش از شروع اطفای حریق، خراب شد و نتوانست کار خاصی انجام دهد و مجبور به فرود اضطراری در یک زمین فوتبال شد. بعد هم تا یک هفته بچه های روستا با آن بالگرد عکس یادگاری می گرفتند و حضور بالگرد در روستای خودشان را که نتوانسته بود کاری برای اطفای حریق جنگل ها انجام دهد، مسخره می کردند.

وی در ادامه تاکید کرد: همه این مسائل ناشی از آن است که وقتی حریقی در جنگل های کشور رخ می دهد، سازمان جنگل ها ناچار است که از نهادهای دیگر از جمله ارتش، وزارت دفاع و هلال احمر برای اعزام بالگرد درخواست کند و تا زمانی هم که این سازمان دارای تجهیزات سنگین اختصاصی نباشد، بازهم شاهد تکرار مسائلی از این دست خواهیم بود.

آقای رئیسی مانند رئیس دولت قبل شعار ندهد، اما بالگرد بخرد

بناگر با بیان این که خلبان های بالگردهای نهادهای غیرتخصصی عمدتا به اصول فنی اطفای حریق جنگل ها آشنا نیستند، گفت: درست است که ما بالگردها و خلبان های خوبی در کشورمان داریم، اما این افراد و این تجهیزات به درد امور تخصصی نظامی و امدادی خود می خورند و بسیاری از آنها نمی توانند نقش موثری در اطفای حریق جنگل ها ایفا کنند. البته اگر هم بالگرد اختصاصی در اختیار سازمان جنگل ها قرار گیرد، نیروهای این سازمان نیز باید برای استفاده از این بالگردها برای انجام کار تخصصی اطفای حریق آموزش ببینند.

این کارشناس منابع طبیعی با تاکید مجدد بر این که تجهیزات سنگین اطفای حریق باید به صورت اختصاصی در اختیار سازمان جنگل ها قرار گیرد، اظهار داشت: برای این که بتوان به سرعت با وقوع هرگونه حریق در جنگل ها و مراتع کشور مقابله کرد، هر کدام از ادارات کل منابع طبیعی استان های شمالی باید یک بالگرد اختصاصی داشته باشند و هر دو یا سه اداره کل مربوط به جنگل های زاگرس و یکی از ادارات کل مربوط به جنگل های ارسباران نیز باید یک بالگرد اختصاصی در اختیار داشته باشند.

رئیس انجمن علمی جنگل بانی ایران در همین راستا تاکید کرد: سازمان برنامه و بودجه باید دست خود را در خزانه دولت ببرد و از ثروت های ملی این کشور برای حفظ منابع طبیعی ایران استفاده کند؛ وگرنه همان طور که روزی شاهد اتمام ذخایر نفتی کشورمان خواهیم بود، بعید نیست که در آینده نزدیک شاهد از بین رفتن بخش زیادی از جنگل های کشورمان باشیم.

وی در پایان تصریح کرد: از آقای رئیسی و مسئولان دولت جدید درخواست می کنم به جای این که مانند رئیس و سایر مدیران دولت قبل شعار بدهند که ما محیط زیستی ترین دولت تاریخ ایران را داریم، بدون سر دادن شعار به داد جنگل های ایران برسند و به مطالبه جدی سازمان جنگل ها و دلسوزان محیط زیست برای تهیه بالگرد اختصاصی ویژه این سازمان جامه عمل بپوشانند.