آداب مراقبت از کودک هموفیلی

برای درمان هموفیلی بیماران باید فاکتور انعقادی مورد نیاز در اختیار بدن قرار گیرد. والدین جزو مکمل گروه پزشکی مراقبت از کودک هموفیلی هستند، بنابراین باید برای مراقبت صحیح از کودک خود تعلیم ببینید.

به گزارش رکنا ، مهدی ابراهیمی- والدین باید نسبت به کودک هموفیل خود رفتاری عادی داشته باشند و با حفظ اعتدال صدمه‌ای به اخلاق او نزنند. اگر شما واقع‌بین باشید و با خونسردی و دلگرمی با کودکتان برخورد کنید، او باروحیه‌ای مثبت بزرگ می‌شود و می‌آموزد که محدودیت‌های بیماری‌اش را قبول کند.

وقتی کودک دچار خونریزی شد، هرچه سریع‌تر او را به درمانگاه هموفیلی ببرید تا به‌موقع فاکتورهای لازم را دریافت کند، زیرا این عمل باعث قطع سریع‌تر خونریزی می‌شود. کودک هموفیل هنگام خونریزی احتیاج به بستری شدن ندارد، ولی بهتر است فعالیت‌هایش را برای چند روز متوقف کند. چنانچه گرایش‌های خونریزی در زمان تولد شناسایی شود، نباید شیرخوار را ختنه کرد.

ناخن‌های شیرخوار را باید کوتاه نگاه داشت چون هرگونه خراش می‌تواند سبب خونریزی شود. استفاده از سنجاق کهنه باید خیلی بااحتیاط باشد.

اجتناب از دادن آسپرین و داروهای حاوی آسپرین به کودک هموفیل بسیار حائز اهمیت است. چون آسپرین زمان خونریزی را حتی در افراد سالم طولانی‌تر می‌کند، در صورت لزوم، به‌جای آسپرین از استامینوفن به‌عنوان تب بر و مسکن استفاده کنید.

یکی از وظایف شما در مقام والدین کودک هموفیل، ایجاد محیط امن و بدون خطر برای کودک به‌خصوص در سال اول زندگی است.

همزمان با افزایش تحرک، باید اسباب‌بازی‌های نرم و فاقد لبه تیز در اختیار کودکتان بگذارید.

هنگام رانندگی کودک را در صندلی مخصوص کودکان قرار دهید.

تا زمانی که کودک شما راه رفتن را به‌خوبی بیاموزد و نیز در هنگام کوهنوردی و دوچرخه‌سواری استفاده از کلاه ایمنی پلاستیکی که سبک و نرم ساخته‌شده، مفید است.

هنگام خرید وسایلی مانند دوچرخه و ماشین‌های کوچک سواری و ... برای کودکتان، توجه کنید که از ایمنی کافی برخوردار باشند.

وقتی کودک شما به سنی رسید که می‌تواند از چوب‌های زیر بغل استفاده کند، طرز به کار بردن آن‌ها را به او یاد بدهید تا در زمان خونریزی در مفاصل پا، با آن‌ها راه برود.

علائم و درمان خونریزی‌ها

کبودی‌ها: هنگامی‌که کودک شما راه رفتن را بیاموزد، برآمدگی‌های کوچک و کبودی‌های سطحی زیادی روی بدن وی ظاهر می‌شود کبودی برجسته است و به‌آسانی دیده می‌شود و احتمالاً نسبت به قسمت‌های مجاورش گرم‌تر است. کبودی‌های کوچک نیازی به درمان ندارند و فقط باید آن‌ها را به مدت 1 تا 2 روز زیر نظر بگیرید و اگر بزرگ‌تر شد، کودکتان را به درمانگاه ببرید.

خونریزی‌های ماهیچه‌ای: اولین علامت آن ناتوانی کودک درحرکت دادن عضو مربوطه است و با بیشتر شدن شدت خونریزی، کودک ناآرام می‌شود. با مشاهده این وضعیت، عضوی را که حرکت نمی‌کند، ازنظر گرمی پوست و تورم ظاهری با عضو مقابل مقایسه کنید و برای اطمینان کامل حتماً کودک‌تان را به درمانگاه ببرید.

اکثر خونریزی‌های ماهیچه‌ای، به تزریق اضافی فاکتور و معاینه پزشک نیاز دارند و گاهی لازم است عضو مربوطه توسط چوب زیر بغل، آتل و یا نوارهای مخصوص برای چند روز بی‌حرکت نگه داشته شود.

خونریزی‌های داخل مفصل: علائم اولیه آن، ناتوانی درحرکت دادن عضو و تورم در محل مفصل مربوطه است و حرکت دادن مفصل سبب ایجاد درد می‌شود. هرچه میزان خونریزی به داخل مفصل بیشتر باشد، گرمی مفصل بیشتر خواهد بود و در محل خونریزی تورم ایجاد می‌شود.

کودک برای کاهش درد، مفصل خود را در حالت خمیده بی‌حرکت نگه می‌دارد که همین وضعیت سبب افزایش فضای داخلی مفصلی و ادامه بیشتر خونریزی می‌شود و در صورت عدم درمان، مفصل سفت و گرم می‌شود. کودک‌تان را تشویق به ورزش روزانه کنید، زیرا ماهیچه‌های قوی از مفصل محافظت می‌کنند.

خونریزی‌های دهان: هنگام نیش زدن یا افتادن دندان‌های شیری، خونریزی مختصری در لثه کودک هموفیل دیده می‌شود که نیازی به درمان ندارد و قطع می‌شود ولی برای اطمینان از ادامه نیافتن خونریزی، دهان کودک خود را چند بار معاینه کنید. درصورتی‌که لخته‌های کوچک تشکیل‌شده بزرگ‌تر شده باشند، نشانگر ادامه خونریزی داخلی است که خطرناک است، زیرا باعث کم‌خونی شدید می‌شود. اگر خونریزی دهان کودک تا چند ساعت قطع نشد، پس از تماس با درمانگاه هموفیلی، در صورت نیاز کودک را جهت تزریق فاکتور انعقادی یا احتمالاً تجویز داروهای لازم به درمانگاه ببرید.

در هنگام خونریزی از دهان بهتر است کودک خود را به تف کردن خون از دهان تشویق کنید، زیرا بلعیدن خون معده را ناراحت می‌کند و سبب تهوع و استفراغ می‌شود. اگر کودک شما خون را بلعیده باشد، مدفوعش سیاه شده یا خون استفراغ می‌کند. استفراغ خون هنگامی‌که علائم واضح خونریزی دهان و بینی وجود ندارد، نشانگر خونریزی از گلو یا معده است که هر دو خطرناک‌اند و باید کودکتان را سریعاً نزد پزشک ببرید. بریدگی‌های زبان، لب و داخل گونه نیاز به تزریق فاکتور دارند و گاهی لازم است که لخته خون قدیمی توسط پزشک برداشته شود. تا بهبودی کامل خونریزی دهان، به مدت دو هفته از رژیم غذایی نرم و سرد استفاده کنید. مکیدن سر شیشه، پستانک یا نی، تشکیل لخته خون را مختل می‌کند.

خونریزی سر: تمام ضربه‌های وارده به سر خطرناک‌اند، زیرا امکان خونریزی مغزی وجود دارد. به همین دلیل اگر ضربه‌ای به سر کودک‌تان وارد شد، فوراً او را به درمانگاه هموفیلی ببرید. درصورتی‌که ضربه وارده خیلی محکم باشد، ابتدا روی محل ضربه یک کیسه یخ بگذارید و سپس هرچه سریع‌تر به درمانگاه مراجعه کنید تا تزریق فاکتور برای پیشگیری از خونریزی مغزی صورت گیرد. درصورتی‌که پزشک اجازه داد کودک‌تان را به منزل ببرید، در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر سریعاً به درمانگاه مراجعه کنید:

 سردرد شدید : چرت زدن، گیجی و سرگیجه، زودرنجی، تحریک‌پذیری، خواب‌آلودگی و ناتوانی در سر پا ایستادن، تهوع، استفراغ، گشادشدن یا مساوی بودن مردمک چشم و تشنج (هرگز سردرد ناشی از ضربه سر را با مسکن آرام نکنید).

خونریزی بینی: این نوع خونریزی معمولاً خطرناک نبوده و مانند سایر کودکان درمان می‌شود. سر کودک را به پایین ببرید و به مدت 15 تا 30 دقیقه بینی را محکم فشار دهید. اگر خونریزی قطع نشد، به درمانگاه هموفیلی مراجعه کنید. جهت جلوگیری از خشک شدن ترشحات بینی می‌توان از دستگاه بخور یا مالیدن مقدار کمی وازلین به داخل مجرای بینی استفاده کرد.

خونریزی گلو و گردن: گاهی منشأ خونریزی گلو، عفونت گلو یا لوزه‌ها است. در صورت مشاهده ورم گلو، تب و ورم غده‌های گردن، کودک‌تان را نزد پزشک ببرید تا علاوه بر درمان عفونت گلو، در صورت نیاز تزریق فاکتور را برای پیشگیری از خونریزی تجویز کند. به‌ندرت علت خونریزی از گلو یا گردن ممکن است سرفه‌های شدید باشد. با مشاهده هرگونه زخم، درد یا ناراحتی در گردن کودک‌تان، حتی اگر جزئی باشند، باید فوراً جهت درمان به درمانگاه هموفیلی مراجعه کنید.

خونریزی شکم و قفسه سینه: این نوع خونریزی گرچه به‌ندرت رخ می‌دهد، اما به علت ورود خون به اعضای داخلی بدن خطرناک است خونریزی ممکن است بدون علامت ظاهری یا کبودی ایجاد شود؛ بنابراین در صورت بروز درد شکم، کودک‌تان را جهت معاینه پزشکی به درمانگاه ببرید. ضربه به قفسه سینه ممکن است باعث خونریزی در ماهیچه‌های بین دنده‌ای شود که سبب ایجاد درد بسیار شدید می‌شوند. کودکان هموفیل، بیش از سایر کودکان دچار شکستگی استخوان نمی‌شوند.

شرایط ورزش برای کودکان هموفیلی

ورزش برای کودکان هموفیلی لازم و واجب است، زیرا ماهیچه‌های قوی قادرند از مفاصل محافظت کنند. کودکتان را از انجام ورزش خاصی منع نکنید، بلکه آن‌ها را به ورزش‌های بی‌خطر تشویق کنید. شنا، دوچرخه‌سواری و راهپیمایی ورزش‌هایی هستند که به مفاصل فشار کمتری وارد می‌کنند. پیاده‌روی و ماهی گیری از ورزش‌هایی هستند که هر فرد هموفیل می‌تواند به آن‌ها بپردازد. ورزش‌هایی که در آن‌ها امکان تماس و وارد آمدن ضربه زیاد است، مانند فوتبال، بسکتبال و... توصیه نمی‌شوند. کودکی که ورزش می‌کند و تحرک کافی دارد، اعتمادبه‌نفس بیشتری دارد.

برنامه واکسیناسیون را جدی بگیرید

برنامه واکسیناسیون کودک هموفیل باید طبق برنامه معمول انجام شود.

تزریق واکسن در این کودکان باید حتی‌المقدور با سوزن باریک انجام شود.

واکسن‌های هپاتیت ب و سه‌گانه جهت مؤثر بودن باید درون ماهیچه تزریق شوند.

پس از تزریق واکسن چند دقیقه روی محل را محکم فشار دهید.

در صورت بروز تب پس از تزریق واکسن از دادن آسپرین خودداری کنید و فقط از استامینوفن استفاده کنید.

معاینه مرتب دندانپزشکی، باید از سنین 2 تا 3 سالگی شروع شود. اگر آب آشامیدنی مصرفی شما بدون فلوراید است، باید طبق دستور پزشک از قطره فلوراید یا خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کرد. کودک نباید از مسواک زدن ترس داشته باشد. برای کاهش احتمال خونریزی مسواک نرم در اختیار کودک‌تان قرار دهید. استفاده از نخ دندان در اوایل ممکن است باعث خونریزی مختصر شود، اما به‌مرور لثه‌ها محکم‌تر و سالم‌تر شده و تراوش خون قطع می‌شود. مسواک زدن مرتب و نخ دندان کشیدن باید به‌صورت عادت درآید.آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.