کاهش ۲۸ درصدی ورودی آب به سدها؛ ایران در آستانه بحران آبی بزرگ/بحران بی سابقه آبی کشور نیازمند اقدامات همه‌جانبه و استراتژیک است

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، ایران در آستانه یک بحران بی‌سابقه در منابع آبی خود قرار دارد. در حالی که کشور با تغییرات اقلیمی و بارش‌های کم روبه‌رو است، وضعیت سدهای کشور به شدت نگران‌کننده شده است. این سدها که در گذشته تأمین‌کننده اصلی آب کشاورزی، شرب و صنعت بودند، اکنون با کاهش شدید منابع آبی مواجه هستند. علاوه بر سدهای بزرگ تهران، آمارهای جدید نشان‌دهنده بحرانی جدی در سدهای کوچک‌تر کشور نیز هست.

کاهش شدید ذخایر آبی در سدهای بزرگ و کوچک کشور

مطابق گزارش‌های جدید، ۶ سد مهم و بزرگ کشور به زیر ۱۰ میلیون مترمکعب ذخیره آب رسیده‌اند. این سدها شامل سد طرق در خراسان رضوی، سد شمیل و نیان و سد سرنی در هرمزگان، سد کینه ورس در استان زنجان، سد رودبار داراب در استان فارس و سد نهرین در خراسان جنوبی هستند. حجم آب موجود در این سدها به حدی کاهش یافته که در مجموع کمتر از ۱۰ میلیون مترمکعب ذخیره دارند، که این مقدار برای تأمین نیازهای آب شرب و کشاورزی منطقه به هیچ عنوان کافی نیست.

کاهش ۴ درصدی درصد پرشدگی سدها در مقایسه با سال گذشته

وضعیت کلی سدهای کشور نیز چندان امیدوارکننده نیست. درصد پرشدگی سدهای کشور به طور متوسط به ۴۴ درصد رسیده است که نشان‌دهنده کاهش چشمگیر ظرفیت ذخیره‌سازی آب در مقایسه با سال‌های گذشته است. همچنین، حجم آب موجود در سدهای بزرگ نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش چهار درصدی روبه‌رو شده است. این کاهش نه تنها بر وضعیت آبی کشور تأثیر می‌گذارد بلکه چالش‌های بیشتری را برای کشاورزی، صنعت و حتی تأمین آب شرب ایجاد می‌کند.

کاهش ۲۸ درصدی ورودی به سدها در سال آبی جاری

اگر به آمار ورودی آب به سدها در سال آبی جاری نگاه کنیم، تصویر بحران به‌وضوح نمایان می‌شود. از ابتدای سال آبی جاری تا ۲۵ اسفندماه، تنها ۹ میلیارد و ۸۹۰ میلیون مترمکعب آب وارد سدها شده است. این رقم در مقایسه با سال گذشته که ۱۳ میلیارد و ۷۵۰ میلیون مترمکعب بوده، کاهش ۲۸ درصدی را نشان می‌دهد. این کاهش ورودی آب به سدها نه تنها وضعیت موجود را وخیم‌تر کرده بلکه چشم‌انداز تأمین منابع آبی در ماه‌های آینده را نیز به شدت تهدید می‌کند.

سخنان عارف: حل ناترازی آب در اولویت قرار گیرد

در مواجهه با این بحران، عارف، معاون اول رئیس‌جمهور، بر لزوم حل فوری ناترازی آب تأکید کرده است. وی در جلسه اخیر شورای عالی آب، به‌صراحت اعلام کرده که حل بحران آب باید اولویت اصلی در شش ماه آینده کشور باشد. عارف همچنین فرهنگ‌سازی، مدیریت مصرف آب و اصلاح الگوی کشت را از مهم‌ترین راهکارهای مقابله با بحران ناترازی آب دانسته است.

علاوه بر این، معاون اول رئیس‌جمهور بر لزوم تدوین برنامه‌های عملیاتی و استراتژیک برای مدیریت آب تأکید کرده و از ضرورت همکاری‌های علمی، تخصصی و فوری در این زمینه سخن گفته است. با این حال، عارف یادآور شده است که این بحران نیازمند سیاست‌های بلندمدت و جامع است که به هیچ‌وجه نباید تنها به اقدامات کوتاه‌مدت محدود شود.

بهینه‌سازی مصرف و تکنولوژی‌های نوین

حل بحران آب در ایران نیازمند اقدامات همه‌جانبه و استراتژیک است. بهینه‌سازی مصرف آب در بخش‌های مختلف به‌ویژه در کشاورزی و صنعت باید به یک اولویت تبدیل شود. علاوه بر این، استفاده از فناوری‌های نوین و تغییر الگوی کشت به نحوی که مصرف آب را کاهش دهد، می‌تواند راه‌حل‌های مؤثری باشد. همچنین، توجه به مدیریت منابع آب زیرزمینی و سطحی، به‌ویژه در استان‌هایی مانند تهران که منابع آب زیرزمینی در آن به شدت کاهش یافته، ضروری است.

چشم‌انداز آینده آبی ایران

بحران آب در ایران به وضوح خود را نشان داده و در صورتی که سیاست‌های دقیق و عملی در راستای حل ناترازی آب اتخاذ نشود، ممکن است کشور با مشکلات بزرگ‌تری در تأمین منابع آبی مواجه شود. سخنان عارف به‌عنوان یک هشدار جدی به سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران است که نباید بحران آب را دست‌کم گرفت. این بحران نیازمند نه تنها تدابیر فوری، بلکه برنامه‌ریزی‌های بلندمدت و تغییرات اساسی در نحوه مدیریت منابع آبی است. تنها در چنین شرایطی می‌توان به آینده‌ای پایدار و امن برای منابع آبی ایران امیدوار بود.