زلزله بالای 5 ریشتر تهران را فلج می کند/ مناطقی مانند سعادت آباد،الهیه و فرمانیه در معرض خطر/ ساخت هتل ۳۰ طبقه با حمایت شهرداری در نقطه قرمز ! + صوت

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، باردیگر مبحث زلزله تهران در اخبار پایتخت مطرح شد. امروز محمد آقا میری، رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران در صحن علنی شورای گفت: "وقوع زلزله 7 ریشتری در تهران حتمی است.آمارهای زیادی درباره خسارت زلزله 7ریشتری تهران وجود دارد، با توجه به مشکلات مردم این آمارها را پشت تریبون نمی‌گویم تا به مشکلات روحی روانی مردم اضافه نشود."

با توجه به عملکرد شهرداری تهران و مدیران شهری اینکه عضو شورای شهر از نگرانی بخاطر مشکلات روحی و روانی شهروندان می گوید یک سخن پوپولیستی است زیرا اگر قرار بود نگران سلامت مردم باشند باید بسیاری از ساخت و سازها صورت نمی گرفت و مجوز آنها از سوی شهرداری صادر نمی شد و اعضای شورای شهر نیز باید در برابر مجوزهای ساخت و ساز در نقاط خطر شهر در برابر شهرداری تهران ایستادگی می کردند که نکرده اند.

و اما پرفسور مهدی زارع - استاد تمام زمین شناسی در خصوص زلزله تهران اینگونه به خبرنگار اجتماعی رکنا گفت: زلزله‌هایی با بزرگی ۷ ریشتر و بالاتر، در هر نقطه‌ای از جهان می‌توانند فاجعه‌بار باشند، اما در شهرهای پرتراکم و پرجمعیتی مانند توکیو و لس‌آنجلس، تهران ...خطرات و خسارات آن‌ها چندین برابر خواهد شد. هرچند پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه مصالح ساختمانی و تکنولوژی‌های نوین صورت گرفته، اما همچنان فجایعی مانند آتش‌سوزی‌های اخیر در لس‌آنجلس نشان داده‌اند که حتی در یکی از پیشرفته‌ترین شهرهای جهان، کنترل بحران‌ها تا چه اندازه دشوار است.برای نمونه، همین آتش‌سوزی گسترده در لس‌آنجلس، که به حومه شهر نیز کشیده شد، نشان داد که با وجود تمامی پیشرفت‌های زیرساختی، همچنان مقابله با چنین بحران‌هایی به‌راحتی ممکن نیست. علی‌رغم تمام تلاش‌ها، امکان کنترل کامل این آتش‌سوزی تنها زمانی فراهم شد که بارندگی آغاز شد. در واقع، نیروهای امدادی تنها توانستند از گسترش آتش به داخل شهر جلوگیری کنند، اما فرونشاندن کامل آن به عوامل طبیعی وابسته ماند. این مسئله نشان‌دهنده آن است که تکنولوژی‌های جدید به‌تنهایی قادر به حذف خطرات و چالش‌های قدیمی نیستند، بلکه افزایش جمعیت و تراکم بالای شهرها، سطح آسیب‌پذیری را افزایش داده است.

زلزله بالای 5 ریشتر تهران را فلج می کند

پرفسور زارع با گفتن از اینکه ،حال اگر بخواهیم وضعیت تهران را در مواجهه با یک زلزله بزرگ بررسی کنیم، باید توجه داشته باشیم که زلزله‌ای با بزرگی پنج ریشتر به بالا در صورتی که کانون آن در داخل شهر باشد، می‌تواند مشکلات پیچیده و متعددی ایجاد کند افزود: علت اصلی این امر، جمعیت بسیار زیاد تهران و تمرکز بالای ساختمان‌ها و زیرساخت‌های شهری در یک محدوده جغرافیایی محدود است. بسیاری از ساختمان‌های مدرن که در سال‌های اخیر ساخته شده‌اند، در نقاطی بنا شده‌اند که از نظر شهرسازی مناسب نیستند. به‌عنوان نمونه، مناطقی مانند الهیه، قیطریه و فرمانیه، علی‌رغم مدرن بودن ساخت و سازها، از لحاظ دسترسی‌های شهری دچار مشکلات اساسی هستند. برنامه‌ریزی شهری برای این مناطق اغلب فاقد ملاحظات لازم جهت مدیریت بحران‌هایی مانند زلزله بوده است.

ریزش پلاسکو و متروپل نشان داد ریزش یک ساختمان می تواند شهر را غرق بحران کند

دکتر زارع با بیان این مهم که با فرض اینکه ساختمان‌های مدرن با رعایت تمامی اصول مهندسی ساخته شده باشند (که در بسیاری از موارد این‌گونه نیست)، همچنان آسیب‌پذیری قابل توجهی در برابر زلزله وجود دارد گفت:  اگر تنها ۱۰ درصد از این ساختمان‌ها آسیب‌پذیر باشند، و در بین هر ۱۰۰ ساختمان، تنها یکی از آن‌ها به‌طور کامل فروبریزد، همین امر می‌تواند یک بحران گسترده در مقیاس شهری ایجاد کند. تجربه فروریختن ساختمان پلاسکو در تهران و متروپل در آبادان نشان داده است که ریزش یک ساختمان به‌تنهایی می‌تواند موجب بحران در یک منطقه وسیع شود. به‌عنوان مثال، تخریب ساختمان پلاسکو و عملیات امدادرسانی و پاکسازی آن، 9 روز به طول انجامید و اگر زلزله‌ای رخ دهد که منجر به فروپاشی همزمان ده‌ها یا صدها ساختمان شود، عملاً مدیریت بحران غیرممکن خواهد شد.

مناطق مرکزی، جنوب غربی و جنوب شرقی تهران، در برابر زلزله‌های قوی بسیار آسیب‌پذیر هستند

دکتر زارع با اشاره به مدل سازی که برای زلزله تهران انجام گرفته است گفت: مدل‌سازی‌های انجام‌شده نشان داده‌اند که مناطق مرکزی، جنوب غربی و جنوب شرقی تهران، در برابر زلزله‌های قوی بسیار آسیب‌پذیر هستند. حتی زلزله‌ای با بزرگی پنج یا پنج و نیم ریشتر نیز می‌تواند خسارت‌های قابل توجهی در این مناطق ایجاد کند. علاوه بر تخریب ساختمان‌ها، یکی از خطرات اساسی دیگر، وقوع آتش‌سوزی‌های شهری پس از زلزله است که می‌تواند اوضاع را به مراتب بحرانی‌تر کند. به همین دلیل، حتی زلزله‌ای با بزرگی پنج ریشتر در مرکز شهر نیز می‌تواند آغازگر یک فاجعه گسترده باشد.

ساخت و سازهایی بدون رعایت استانداردهای مقابله با زلزله در سه سال اخیر در تهران

در دهه اخیر، بارها درباره احتمال وقوع یک زلزله سنگین در تهران هشدار داده شده است، اما در همین مدت، ساخت‌وسازهای گسترده‌ای در نقاط مختلف شهر بدون در نظر گرفتن ملاحظات لرزه‌ای ادامه یافته است. علاوه بر این، تجهیزات و زیرساخت‌های مقابله با بحران همچنان به میزان کافی تکمیل نشده‌اند. اگر در همین لحظه که در حال صحبت هستیم، یک زلزله رخ دهد، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آیا تهران برای یک بحران تمام‌عیار آماده است؟دکتر زارع چنین توضیح داد: واقعیت این است که در طول سال‌های اخیر، به‌رغم افزایش آگاهی درباره خطرات زلزله، مجوزهای گسترده‌ای برای ساخت‌وسازهای جدید صادر شده است، بدون اینکه ملاحظات لازم برای مقاوم‌سازی، مدیریت بحران و تأمین تجهیزات امدادی به‌طور کامل در نظر گرفته شود. بررسی آمارها نشان می‌دهد که تنها در سه سال اخیر، از اسفند ۱۴۰۰ تاکنون، ساخت‌وسازها با سرعتی بی‌سابقه ادامه داشته است و متأسفانه بسیاری از این بناها بدون رعایت استانداردهای کافی در برابر زلزله احداث شده‌اند. در مجموع، اگرچه تکنولوژی‌های نوین و مصالح پیشرفته توانسته‌اند میزان آسیب‌پذیری ساختمان‌ها را تا حدی کاهش دهند، اما فاکتورهایی مانند افزایش تراکم جمعیت، توسعه نامناسب شهری، و عدم تکمیل زیرساخت‌های مدیریت بحران، همچنان تهدیدی جدی برای شهرهایی مانند تهران محسوب می‌شوند. از این رو، لازم است که اقدامات فوری و اساسی برای مقاوم‌سازی ساختمان‌ها، بهبود زیرساخت‌های امدادی، و تدوین برنامه‌های دقیق مدیریت بحران در دستور کار قرار گیرد. تنها در این صورت می‌توان از وقوع یک فاجعه انسانی در صورت بروز زلزله جلوگیری کرد.

ساخت و ساز خطرناک یک هتل درست مقابل ساختمان جامعه مشاوران در ولنجک تهران

دکتر مهدی زارع در ادامه صحبت‌های خود اظهار داشت: مسئله‌ای که ما امروز با آن مواجه هستیم، از سه سال پیش یعنی در سال ۱۴۰۰ شکل گرفته است. در منطقه ولنجک، درست در مقابل ساختمان جامعه مشاوران، در طرف دیگر خیابان، مجوز ساخت یک برج هتل ۳۰ طبقه‌ای صادر شده است. این برج در شمال تهران و در محدوده‌ای حساس از نظر زمین‌شناسی و شهرسازی قرار گرفته است. همان‌طور که می‌دانید، این منطقه در زون گسلی تهران قرار دارد و ساخت چنین سازه‌ای از جنبه‌های مختلف، اعم از شهرسازی و ترافیکی، مورد تأیید کارشناسان نیست. با این حال، علی‌رغم تمامی هشدارها و انتقادات، این پروژه متوقف نشده است. بارها و بارها در این خصوص تذکر داده‌ایم و مستندات ارائه کرده‌ایم، اما نتیجه‌ای در بر نداشته است. چرا؟ به این دلیل که سرمایه‌گذار این پروژه نفوذ بالایی دارد. ما انتقاد کردیم، اما پاسخ‌هایی که دریافت کردیم، به جای آنکه در راستای حل مسئله باشد، بیشتر به نوعی طفره رفتن شباهت داشت. حتی گفته شد که «اگر نمی‌خواهید سرمایه از کشور خارج شود و به کانادا برود، بگذارید این پروژه در همین‌جا اجرا شود.» در حالی که مسئله ما، چیزی فراتر از یک پروژه سرمایه‌گذاری است. این منطقه، به لحاظ شهرسازی و ایمنی، یک نقطه آسیب‌پذیر محسوب می‌شود و احداث چنین برجی در آن، می‌تواند خطرات جدی به همراه داشته باشد.

مجوز را شهرداری آقای علیرضا زاکانی داد!

دکتر زارع تاکید داشت: اگر در گوگل جست‌وجو کنید «هتل اسپیناس 3ولنجک»، با حجم زیادی از مطالب و گزارش‌های مرتبط با این مسئله مواجه خواهید شد. شخصاً حداقل هفت تا هشت مصاحبه و مقاله در این زمینه داشته‌ام. این برج در شمال تهران و در محدوده‌ای حساس از نظر زمین‌شناسی و شهرسازی قرار گرفته است. همان‌طور که می‌دانید، محل ساخت این هتل درست بر روی  گسل شمال تهران در ولنجک قرار دارد.با این حال، گفتند که این پروژه مشکلی ندارد و مجوز پروژه داده شد.

نفوذ برخی چهره‌های دانشگاهی در پروژه‌های غیرایمن؛ توجیهات علمی یا تضاد منافع؟

این استاد تمام زمین شناسی در ادامه با گفتن از اینکه دلیل دومی که باعث می‌شود به این هشدارها توجهی نشود، حضور برخی چهره‌های دانشگاهی و آکادمیک در اطراف چنین پروژه‌هایی است گفت:  برخی از این افراد که برند دانشگاهی دارند، به محض نیازِ صاحبان قدرت و ثروت، وارد عمل می‌شوند و با ارائه گزارش‌ها و مستندات علمی، توجیهات لازم را فراهم می‌کنند. این افراد، که باید از دانش خود در جهت حفظ ایمنی و منافع عمومی استفاده کنند، متأسفانه به جای آن، در نقش توجیه‌کنندگان پروژه‌های غیرایمن ظاهر می‌شوند. به محض اینکه کسی قصد انتقاد داشته باشد، این چهره‌های علمی وارد میدان شده و می‌گویند که در کشورهای پیشرفته‌ای مانند ژاپن هم چنین پروژه‌هایی اجرا می‌شود. در حالی که این مقایسه‌ها کاملاً اشتباه و غیرعلمی است. در برخی موارد، حتی اساتید دانشگاه‌های معتبر کشور نیز در این روند نقش داشته‌اند. به طور مثال گفته شد که در دانشگاه امیرکبیر تحقیقاتی انجام شده یا اکنون مشاوره ای از دانشگاه تهران گرفته می شود که نشان می دهد که این پروژه اشکالی ندارد.اما وقتی بررسی دقیق‌تری انجام می‌شود، مشخص می‌شود که کاری  تحقیقی انجام نشده بله مشاوره فنی از طریق شرکتهای مهندسی مشاوری انجام می شود که متعلق یا مربوط به اعضای دانشگاه های امیر کبیر و تهران هستند و این شرکتها هستند که از قضا به عنوان خدمات مشاوره در همین پروژه‌ها ذی‌نفع هستند این یعنی، همان فردی که مطالعه ادعا شده را انجام داده در پروژه هم دخیل است.اگر بخواهیم بر همین مبنا پیش برویم، فردا ممکن است کسی پیشنهاد دهد که بر فراز قله دماوند هم ساختمان ۵۰ طبقه‌ای ساخته شود!بنابراین، دلیل دوم این‌که چرا به این هشدارها توجهی نمی‌شود، همین حضور برخی از افراد دانشگاهی و علمی است که سندهای توجیهی را آماده می‌کنند و روی میز مسئولان می‌گذارند. در نتیجه، هر وقت کسی بخواهد انتقاد کند، یک سند علمی آماده در دسترس است که بگوید مشکلی وجود ندارد.  در نتیجه هر وقت کسی بخواهد انتقاد کند یک سند ظاهرا علمی - و در واقع گزارش فنی مربوط به یک خدمات مهندسی که کارفرمایش همان مالک اصلی است ، در دسترس است که راه برای ادامه کار پروژه خطرناک هموار می کند.