معرفی جشن های کهن ایرانی/ جشنی برای زنان، زمین و آغاز زایش طبیعت

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، ایران سرزمینی با تاریخی چند هزارساله است که در دل خود آیین‌ها و جشن های کهنی را جای داده است. این جشن‌ها، که ریشه در فرهنگ، باورها و سبک زندگی ایرانیان باستان دارند، نه‌تنها نمایانگر پیوند عمیق مردم با طبیعت و زمان‌های مهم سال هستند، بلکه نمادی از شادی، همبستگی و احترام به عناصر زندگی نیز محسوب می‌شوند. از نوروز ، جشن بزرگ آغاز سال نو، گرفته تا مهرگان، یلدا، سده، آبسالان و بسیاری دیگر، هر یک بازتابی از تفکر و سبک زندگی مردمانی است که با تقویم طبیعت هماهنگ بوده‌اند.

خبرگزاری رکنا در راستای پاسداشت این میراث ارزشمند، قصد دارد جشن‌ها و آیین‌های کهن ایران را به‌طور جامع معرفی کند. در این مسیر، نه‌تنها به روایت تاریخچه این جشن‌ها خواهیم پرداخت، بلکه به چگونگی برگزاری آن‌ها در گذشته و امروز نیز نگاهی خواهیم داشت. هدف ما زنده نگه داشتن این آیین‌ها و آشنا کردن نسل جدید با سنت‌هایی است که ریشه در فرهنگ پربار ایرانی دارند.

با معرفی و بازخوانی این جشن‌ها، می‌توان ارزش‌های فرهنگی فراموش‌شده را دوباره به یاد آورد و بستری برای حفظ و احیای این آیین‌های کهن فراهم کرد. رکنا با این رویکرد تلاش می‌کند تا پلی میان گذشته و حال ایجاد کند و مردم را به شناخت هرچه بیشتر از فرهنگ نیاکانشان ترغیب کند.

5 اسفند - جشن برزگران، اسفندگان

جشن اسفندگان، برزگران، آیینی کهن در ستایش و گرامیداشت سپندارمذ، ایزدبانوی زمین سرسبز، فروتنی مقدس و نگهبان باروری و زایش است. این جشن، که در ایران باستان به عنوان روز بزرگداشت زنان شناخته می‌شد، در ادبیات کهن با نام «مردگیران» نیز آمده است؛ روزی که زنان از مردان هدیه دریافت می‌کردند. همچنین، این آیین با عنوان جشن برزگران نیز شناخته شده، چرا که زمین در این روز با سرسبزی و شکوفایی، نویدبخش زندگی و رویش دوباره بوده است. همچنین در برخی منابع ذکر شده است که 5 اسفندماه، به مناسبت آغاز جوانه زدن طبیعت و زمین های کشاورزی جشن گرفته می شده است.

سپندارمذ، چهارمین امشاسپند، در جهان معنوی نمادی از عشق ، بردباری و فروتنی اهورامزدا و در جهان مادی، فرشته‌ای است که نگهبان زمین است. او با لطف خویش، زمین را آباد و بارور ساخته و کسانی را که به کشت و زرع و آبادانی زمین می‌پردازند، مشمول خشنودی خود می‌سازد. ابوریحان بیرونی در کتاب آثارالباقیه این روز را پنجم اسفند ذکر کرده و آن را روزی دانسته که ایرانیان برای گرامیداشت زن و زمین جشن می‌گرفتند.

واژه اسفند یا سپندارمذ، برگرفته از اوستایی «سْپِنـْـتـَه آرَمَئیتی» به معنای فروتنی پاک و مقدس است. زمین، که همواره بخشنده و زاینده است، در فرهنگ باستانی نمادی از مهر مادری، گذشت و باروری به‌شمار می‌رفت و به همین دلیل، اسفندگان را جشنی برای ارج نهادن به ارزش‌های مادرانه می‌دانستند. این آیین کهن، پژواکی از احترام ایرانیان به زمین و زن، دو سرچشمه بی‌کران زندگی، در دل تاریخ است.