زندگی میلیون ها مهاجر افغان در ایران زیر سایه تنش آبی با طالبان

روزنامه اطلاعات در یادداشتی با عنوان «سواستفاده طالبان از حقآبه هیرمند علیه ایران» به نقد و بررسی بستن حقابه ایران از سوی دولت طالبان پرداخته است.

این روزنامه در این زمینه نوشت: بعد از گذشت چهار سال که از خروج دائمی نیرو‌های نظامی خارجی به رهبری ایالات متحده در ۳۰ اوت سال ۲۰۲۱ می‌گذرد، هنوز هیچ کشوری، دولت امارات اسلامی افغانستان را مورد شناسائی رسمی قرار نداده است. با این وصف برخی کشور‌های همسایه از جمله جمهوری اسلامی ایران هنوز سفارت خود در کابل را تعطیل نکرده و سفارت افغانستان در تهران را هم به نماینده طالبان تحویل داده است.

جمهوری اسلامی ایران میزبان یکی از بزرگترین جمعیت‌های پناهنده شهری برای یکی از طولانی مدت‌ترین بازه زمانی در جهان است و به مدت چهار دهه پناهگاهی برای پناهندگان بوده است.

از مسائل عمده مناقشه بر انگیز دو کشور، یکی مرز‌های مشترک است که شامل عبور غیرقانونی شهروندان افغان از مرز‌های ایران و ورود به خاک ایران و ناتوانی یا کم کاری امارت اسلامی افغانستان از جلوگیری از عبور غیرقانونی شهروندان افغانی است.

از طرفی ایران با حکومت طالبان بر سر حق آبه رود‌های فرامرزی که از افغانستان سرچشمه می‌گیرند و در انتهای مسیر خود شهر‌های استان‌های هم مرز را مشروب می‌سازند، اختلاف دارد.

دولت جمهوری اسلامی افغانستان در دوره ریاست جمهوری اشرف غنی، با احداث سد‌هایی در مسیر جریان آب بسوی ایران از جمله با احداث سد کمال خان (با کمک‌های هند) جریان آب به سوی ایران ر ا مسدود کرده و آن را به ابزاری برای تحمیل اراده سیاسی بر ایران تبدیل کرد و این ابزار به طالبان به ارث رسیده و از آن برای چانه زنی درباره انصراف ایران از بیرون راندن پناهندگان غیر قانونی افغانی به کشور خودشان، بهره می‌گیرد.

از سال‌های آغازین انقلاب اسلامی تا کنون، میلیون‌ها افغانی در ایران زندگی و اقامت داشته‌اند. این تعداد از منابع زیستی ایران همپای ایرانیان بهره‌مند می‌شوند و بستن آب بسوی ایران و استفاده ابزاری از آن از سوی امارت اسلامی افغانستان با هیچ معیار حقوقی و قانونی و انسانی قابل توجیه پذیر نیست.

نویسنده: بهرام احمدیان