تغییر نام خیابان‌ها؛ تصمیمات شتاب‌زده‌ای که هویت شهری را تهدید می‌کنند

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا،این هفته در شورای شهر تهران اعلام شد که نام خیابان بیستون، یکی از مهم‌ترین نمادهای فرهنگی کشور، به نام یحیی السنوار تغییر خواهد یافت. این تصمیم بلافاصله با واکنش‌های گسترده‌ای از سوی شهروندان مواجه شد تا جایی که در نهایت شورای شهر  اعلام کرد که نام خیابان بیستون تغییر نخواهد کرد. به‌جای آن، یک محله جدید به نام یحیی السنوار ثبت خواهد شد. این اتفاق فرصتی را فراهم آورد تا به دقت بررسی کنیم که اصول نام‌گذاری خیابان‌ها و کوچه‌های یک شهر باید مبتنی بر چه معیارهایی باشد و اینکه تغییر نام‌هایی که سال‌ها با هویت و خاطرات مردم پیوند خورده‌اند، چه تأثیرات منفی و مثبت می‌تواند داشته باشد.

آیا واقعاً تغییر نام‌های خیابان‌ها و کوچه‌ها باید این‌گونه و بدون در نظر گرفتن شرایط و حساسیت‌های عمومی انجام شود؟ سوال اینجاست که آیا پشت‌پرده تصمیمات شورای شهر، منافع عمومی و هویت فرهنگی شهروندان در نظر گرفته می‌شود؟ به نظر می‌رسد برای نام‌گذاری خیابان‌ها و محله‌های شهری، باید عوامل متعددی همچون تاریخ، فرهنگ و هویت محلی در اولویت قرار گیرند؛ در غیر این صورت، می‌توان به راحتی شاهد تصمیمات غیرمنطقی و پرچالش دیگری مثل این تغییر نام بود.

 آسیب‌هایی که نادیده گرفته می‌شوند

تغییر نام خیابان‌ها به دلایل مختلفی می‌تواند مشکلات زیادی را ایجاد کند که شاید گاهی نادیده گرفته شوند. همانطور که در این رخداد مشاهده شد، تصمیمات اتخاذ شده بر پایه یک روش دیوان‌سالاری‌ بی‌توجه به حساسیت‌های عمومی می‌تواند منجر به بروز واکنش‌های منفی گسترده شود. به طور مثال، تغییر نام خیابانی که سال‌ها به عنوان بخشی از هویت جمعی شهروندان شناخته شده است، می‌تواند باعث بروز احساس بیگانگی، سردرگمی و کاهش تعلق شهروندان به شهر و محله خود شود.

چرا نهادهای مسئول نباید تغییرات شتاب‌زده‌ای داشته باشند؟

زمانی که نام یک خیابان تغییر می‌کند، علاوه بر ایجاد سردرگمی در شناسایی مکان‌ها، ممکن است خاطرات و میراث فرهنگی سال‌ها ارتباطات اجتماعی را تحت تأثیر قرار دهد و شاید تلخ‌تر آن که شهروندان متوجه خواهند شد که نظرات آن‌ها به‌هیچ‌وجه در فرآیند تصمیم‌گیری تاثیرگذار نبوده است.

در این میان، برای حفظ هویت فرهنگی و عاطفی مردم از پیشنهادهای آگاهانه، مشاوره‌ها و شرکت دادن آن‌ها در فرآیندهای نام‌گذاری نباید غافل شد. این نکته که باید از انتخاب‌های پیش‌پاافتاده و بی‌توجه به ویژگی‌های جامعه شهری پرهیز کنیم، ضرورتی است که شاید همیشه به آن توجه نمی‌شود.

 تغییرات نام‌گذاری باید با احتیاط انجام شود

با توجه به نکات مطرح‌شده، تغییرات نام‌گذاری خیابان‌ها و کوچه‌ها نباید به راحتی انجام شود. نام‌ها ابزاری برای اتصال مردم به تاریخ و فرهنگ محله‌های خود هستند و این ارتباط می‌تواند به راحتی با یک تغییر نابجا از بین برود. بنابراین، شوراها و نهادهای مسئول باید پیش از هرگونه تصمیم‌گیری، اثرات بلندمدت چنین تغییراتی را به دقت ارزیابی کرده و نظرات عمومی را در این فرآیند لحاظ کنند.