علت نامگذاری روز 16 آذر ماه به نام روز دانشجو

به گزارش رکنا، در این تاریخ که بعدها به اسم روز دانشجو معروف شد، سه دانشجوی دانشگاه تهران به نام‌های مصطفی بزرگ‌نیا، احمد قندچی، و آذر شریعت‌رضوی در جریان اعتراضات به دخالت‌های سیاسی خارجی و بازگشت روابط ایران و بریتانیا، جان خود را از دست دادند. این حادثه در دانشکده فنی دانشگاه تهران و پس از کودتای ۲۸ مرداد رخ داد، زمانی که فضای سیاسی کشور پر از اعتراضات علیه سرکوب آزادی‌ها و سیاست‌های استبدادی بود.

در آن دوران، دولت کودتا به رهبری محمدرضا شاه پهلوی، با حمایت آمریکا و بریتانیا، اقدام به ازسرگیری روابط دیپلماتیک با بریتانیا کرد. این اقدام با اعتراضات گسترده دانشجویان مواجه شد. در روز ۱۶ آذر، هنگامی که ریچارد نیکسون، معاون رئیس‌جمهور وقت آمریکا، به ایران سفر کرده بود، دانشجویان در اعتراض به سیاست‌های دولت و دخالت‌های خارجی تجمع کردند. این تجمع با ورود نیروهای امنیتی به دانشگاه سرکوب شد و منجر به کشته شدن این سه دانشجو شد.

از آن زمان، ۱۶ آذر به نمادی از مقاومت دانشجویان در برابر استبداد و استعمار تبدیل شده است و هر ساله به‌عنوان روز دانشجو گرامی داشته می‌شود.

تاریخچه روز دانشجو

در تاریخ ۱۴ آذر ۱۳۳۲ اعلام شد که روابط ایران و بریتانیا که پیش از آن در دوران نخست‌وزیری دکتر مصدق قطع شده بود، دوباره برقرار خواهد شد. همچنین قرار بود چند روز بعد، «دنیس رایت»، کاردار سفارت انگلستان، به ایران سفر کند. از همان روز، اعتراضات مردمی، به‌ویژه از سوی دانشجویان، آغاز شد.

دانشگاه تهران در آن زمان مرکز فعالیت‌های سیاسی و اعتراضی بود و بسیاری از دانشجویان دانشکده‌های مختلف از جمله پزشکی، داروسازی، حقوق و علوم، به مخالفت با این تصمیم پرداختند. صبح روز ۱۶ آذر، دانشجویان با مشاهده وضعیت غیرعادی اطراف دانشگاه و حضور نیروهای نظامی، متوجه وقوع حادثه‌ای شدند. در همین زمان، سخنرانی‌های اعتراضی آغاز شد و فضای دانشگاه به شدت ملتهب شد.

رئیس دانشگاه که شاهد وضعیت بحرانی بود، تصمیم به تعطیلی دانشگاه گرفت، اما دیگر کار از کار گذشته بود. پس از گسترش اعتراضات، نیروهای نظامی وارد دانشگاه شدند و چندین دانشجو را دستگیر کردند. با این حال، اعتراضات بیشتر شد و نیروهای نظامی دانشگاه را محاصره کردند. در نهایت، دستور آتش به سمت دانشجویان صادر شد که به کشته شدن سه دانشجو و زخمی شدن تعدادی دیگر منجر شد.

پس از این وقایع، مخالفان حکومت پهلوی در خارج از ایران، ۱۶ آذر را به یاد این سه شهید و تمامی دانشجویان معترض و دستگیر شده، به‌عنوان روز دانشجو نام‌گذاری کردند.

تعریفی از دانشجو

کلمه دانشجو به معنای "جوینده دانش" است. دانشجویی که همیشه در جستجوی علم و آگاهی است، نمی‌تواند بی‌تفاوت باشد. بنابراین، عموم جامعه دانشجویان را به‌عنوان قشری آگاه، فعال و فرهیخته می‌شناسد. بنابراین، وظیفه دانشجو تنها کسب علم و دانش نیست، بلکه باید درک عمیقی از وضعیت اطراف خود داشته باشد و به مسائل روز توجه کند.

چگونه دانشجویی تاثیرگذار باشیم؟

برای اینکه دانشجویی تاثیرگذار باشیم، باید علاوه بر کسب علم و دانش، به دنبال آگاهی از وضعیت جامعه و مسائل جهانی باشیم. برای این کار، باید اخبار را از منابع معتبر و بین‌المللی دنبال کرده و نسبت به محیط اجتماعی و سیاسی اطراف خود آگاهی پیدا کنیم.