کهن‌ الگوی چهارشنبه‌ سوری و تقویت ارتباط اجتماعی

در شاهنامه فردوسی اشاره‌هایی درباره بزم چهارشنبه‌ای در نزدیکی نوروز وجود دارد که نشان‌دهنده کهن‌بودن این جشن است. مراسم سنّتی مربوط به این جشن ملی، از دیرباز در فرهنگ سنّتی مردمان ایران زنده نگاه داشته شده. واژه «چهارشنبه‌سوری» از دو واژه چهارشنبه که نام یکی از روزهای هفته و سوری که به معنی سرخ است ساخته شده. آتش بزرگی تا صبح زود و برآمدن خورشید روشن نگه داشته می‌شود که این آتش معمولاً در بعدازظهر زمانی که مردم آتش روشن می‌کنند و از آن می‌پرند آغاز می‌شود و در زمان پریدن می‌خوانند: زردی من از تو، سرخی تو از من. در واقع این جمله نشانگر یک تطهیر و پاک‌سازی مذهبی است که واژه «سوری» به معنی «سرخ» به آن اشاره دارد. به بیان دیگر شما خواهان آن هستید که آتش تمام رنگ پریدیگی و زردی، بیماری و مشکلات شما را بگیرد و بجای آن سرخی و گرمی و نیرو به شما بدهد چهارشنبه‌ سوری جشنی نیست که وابسته به دین یا قومیت افراد باشد و میانِ بیش‌تر ایرانیان رواج دارد.کهن الگوی سنتی که در فرهنگ ایران زمین در روابط اجتماعی نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند، این جشن سرآغاز تقویت تحکیم روابط بین اقوام ایرانی، هم‌بستگی و رهایی‌سازی از اختلاف و دشمنی بوده است. این جشن بیش‌تر جنبه صلح، دوستی و بهبود روابط اجتماعی داشته، چرا که در آیین گذشته اختلاف و کینه‌توزی افراد جامعه را از پیشرفت و سازندگی دور ساخته و سبب زوال دولت و ملت بوده است. 
این کهن‌الگوی ایرانی بر اساس ساختار زیست مردمان ایران پایه‌گذاری شده تا آنها به سمت تغییر الگوهای ذهنی و ارتباط اجتماعی، عاطفی پیش بروند. در حالی‌که امروزه به خاطر عدم توجه به زیربنای فکری این آیین و عدم بازسازی آن با دنیای مدرن روزبه‌روز تغییر این نگرش به سمت انفجار، آسیب و اختلاف‌های روانی و اجتماعی را شاهد هستیم. عدم مثبت‌اندیشی، اتحاد و پیوستگی اجتماعی امروزه در برگزاری این جشن می‌بینیم. چهارشنبه‌سوری با آتش‌سوزی‌های بسیار ترسناک و مهیب بدون شادی برگزار می‌شود و ترس از بیرون‌آمدن از خانه و ایجاد ارتباط با بقیه افراد جامعه بیش از پیش تقویت می‌کند و این پیام را انتقال می‌دهد که این جشن خطرناک و باعث حوادث Accidentsناگوار و جبران‌ناپذیر است. برگزاری جشن چهارشنبه‌سوری قادر است شادی و شور را در بنه ی جامعه ایجاد کند. شکل‌گیری شادی و نشاط منجر به کارکرد مثبت جامعه می‌شود و فرهنگ ملی و ایرانی ارتقا می‌بخشد.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.

دکتر سحر صنیعی