«بدون تاریخ بدون امضا» انتخاب درستی است؟

انتخاب فیلم سینمایی Movie «بدون تاریخ بدون امضا» ساخته وحید جلیلوند به عنوان نماینده سینمای ایران در آکادمی اسکار علاوه بر موافقان پرو پا قرص، مخالفانی جدی هم دارد.

بعد از دو اسکاری که اصغر فرهادی Asghar Farhadi کارگردان مطرح سینمای ایران برای فیلم‌های «جدایی نادر از سیمین» و «فروشنده» در سال‌های 2012 و 2017 دریافت کرد، به نظر می‌رسد انتخاب نماینده سینمای ایران به آکادمی اسکار با رویکردی جدید همراه شد.

درواقع تا پیش از دریافت این دو اسکار فرهادی، تنها یک بار فیلم «بچه‌های آسمان» ساخته مجید مجیدی در میان 5 فیلم نهایی اسکار قرار گرفته بود و کمتر شانسی برای فیلم‌های ایرانی وجود داشت.

اما حالا داستان فرق کرده است و انتخاب‌کنندگان نماینده ایران در اسکار همواره به تکرار اسکار فرهادی امیدوارند.

بر همین اساس برخی از منتقدان آثار معرفی شده به اسکار معتقدند، هیات انتخاب ایرانی این بخش به جای توجه به آثاری که آرمان‌های انقلاب و ایران را پیگیری می‌کند بیشتر به فیلم‌هایی رای می‌دهند که مورد توجه غربی‌هاست و به اصلاح فیلم جشنواره‌ای هستند.

حالا ما در خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) در سلسه گفت‌وگوهایی با کارشناسان و منتقدان سینما Cinema این موضوع را به طور جدی بررسی کردیم که به واقع سینمای ایران در انتخاب اثر خود به اسکار درست عمل کرده است یا خیر؟ و سعی کرده‌ایم هم‌راستا با رسالت رسانه‌ای خود صادقانه نظر موافقان و مخالفان این موضوع را به بحث بگذاریم تا شاید از این مجموعه بحث‌ها به راهکار درست و سندی برای این موضوع برسیم.

**محسنی‌نسب: عزت ملی را صادر کنیم

«محسن محسنی‌نسب» کارگردان سینما درباره انتخاب فیلم «بدون تاریخ بدون امضا» به عنوان نماینده ایران در اسکار به ایرنا گفت: این فیلم به لحاظ قواعد فیلم‌سازی از آثار خوب سینمای ایران به حساب می‌آید اما در جهانی که به فرهنگ و تمدن ما این همه توجه می‌شود قطعا این فیلم نمی‌تواند نماینده مناسبی برای فرهنگ ایرانی باشد.

وی تاکید کرد: باید تلاش کنیم نماینده ایران در خارج از کشور از میان آثاری انتخاب شود که تجلی اراده ملی، تمدن و قهرمانان ایران باشد.

کارگردان فیلم سینمایی «شاخ کرگدن» افزود: آمریکایی‌ها نسبت به فرهنگ و تمدن ما انواع و اقسام تهمت‌ها و اغراق‌ها را مطرح می‌کنند، بعد ما فیلمی مثل «بدون تاریخ بدون امضا» را با این فضای سیاه به عنوان نماینده ایران به اسکار می‌فرستیم یعنی سخنان آنها را تایید کرده‌ایم.

این تهیه‌کننده و کارگردان سینما با انتقاد از رویکردی که سبب می‌شود افراد تنها به صرف برخورداری از شهرت وارد حرفه تهیه‌کنندگی شوند، گفت: احسان علیخانی که یک شبه به عنوان تهیه‌کننده این فیلم معرفی شده است، در واقع حضورش توهین به افرادی مثل من است که سال‌ها در سینمای ایران زحمت کشیده‌ایم و پله پله در این عرصه رشد کرده‌ایم.

محسنی‌نسب یکی از انتقادات خود به منتخب ایران برای اسکار را نبود نشانه‌ای از غرور ملی و ایرانی در «بدون تاریخ بدون امضا» دانست و بر ضرورت ارائه راهکاری سازنده برای انتخاب و معرفی فیلم به جشنواره اسکار تاکید کرد.

کارگردان فیلم سینمایی «ستاره‌های رقصان» پیشنهاد کرد موضوعات مختلفی همسو با عزت و غرور ملی تعریف شود و مدیران سینمایی اعلام کنند که آثاری به این مضامین به اسکار معرفی خواهد شد و کارگردان فیلم‌های معرفی شده سال بعد برای ساخت اثر بعدی کمک مالی دریافت خواهند کرد، آن وقت خواهید دید که چه تعداد آثار با کیفیت درباره عزت ملی ساخته می‌شود.

** خرازی‌ها: «سهیلا شماره 17» مستحق‌تر بود

«شهرام خرازی‌ها» نویسنده و منتقد سینما نیز درباره انتخاب فیلم «بدون تاریخ بدون امضا» به عنوان نماینده ایران در اسکار به ایرنا گفت: این فیلم را برخلاف برخی اظهارنظرها اصلا اثری سیاه نمی‌دانم چرا که در «بدون تاریخ بدون امضا» افرادی با سواد، تحصیل‌کرده و پزشک Doctor در مقابل فردی فقیر و معتاد Addicted قرار می‌گیرند؛ اتفاقی که ممکن است در هر کشوری بیفتد و به نظرم این فیلم اثری شاخص و با کیفیت است.

وی تاکید کرد: البته اگر قرار بود من درباره نماینده سینمای ایران به اسکار نظر بدهم قطعاً فیلم «سهیلا شماره 17» را انتخاب می‌کردم چون معتقدم این فیلم شانس بیشتری برای انتخاب شدن در اسکار دارد.

خرازی‌ها خاطرنشان کرد: فیلم «بدون تاریخ بدون امضا» در عین حال که به نظرم اثری با کیفیت و قابل احترام است اما کارکرد فیلم بیشتر داخلی است، یعنی بیننده داخلی از دیدن آن لذت می‌برد.

وی به فیلم‌های ایرانی حاضر در بخش مسابقه جشنواره جهانی فیلم فجر نیز اشاره کرد و گفت: اینکه از میان فیلم‌های ایرانی حاضر در جشنواره به جز «تنگه ابوقریب» هیچ کدام از 15 نامزد نهایی فیلم‌های ایرانی برای اسکار نیستند، مساله‌ای قابل تامل و سوال‌برانگیز است.

خرازی‌ها افزود: این یک تناقض به حساب می‌آید که اگر آثار ایرانی حاضر در جشنواره جهانی فجر خوب هستند چرا در میان نامزدهای اسکار نیستند و اگر خوب نیستند چرا برای جشنواره انتخاب شده‌اند؟

این نویسند و منتقد سینما تصریح کرد: برای رفع این سوء‌تفاهم‌ها باید معیارهایی را برای انتخاب آثار ایرانی حاضر در جشنوار‌ه‌های خارجی و اسکار در نظر گرفت.

**پرتوی: باید حمایت کنیم

کامبوزیا پرتوی نیز درباره انتخاب فیلم «بدون تاریخ بدون امضا» به عنوان نماینده ایران در اسکار به ایرنا گفت: متاسفانه فیلم را ندیده‌ام اما تعریف آن را زیاد شنیده‌ام و در جشنواره‌های مختلف نیز جوایز خوبی کسب کرده است.

نویسنده فیلم «محمد رسول‌الله (ص)» خاطرنشان کرد: باید به کارشناس‌هایی که این اثر را به عنوان نماینده سینمای ایران انتخاب کرده‌اند، احترام بگذاریم حتما آنها نیز تلاش کرده‌اند مانند خود سینما صادقانه انتخاب کنند.

**اطیابی: نمی‌تواند انتخاب مناسبی باشد

«مسعود اطیابی» کارگردان سینما نیز درباره انتخاب فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» به عنوان نماینده ایران در اسکار به ایرنا گفت: این فیلم را دیده‌ام و به نظرم اثر خوبی است اما با توجه به شرایط روز جامعه آثاری مثل «بدون تاریخ، بدون امضا» اگر نماینده سینمای ایران در خارج از کشور نباشند بهتر است.

وی افزود: این فیلم در دوره‌ای که رسانه‌ها علیه ایران اخبار منفی منعکس می‌کنند، نمی‌تواند انتخاب مناسبی باشد ضمن اینکه چنین آثاری بیشتر کارکرد داخلی دارند.

اطیابی ادامه داد: البته حالا که فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» به عنوان نماینده ایران در اسکار معرفی شده است باید از آن حمایت کنیم تا موفقیتی دیگر برای سینمای ایران به دست آورد.

این کارگردان سینمای ایران با بیان اینکه باید در انتخاب فیلم برای اسکار تجدیدنظر کلی کنیم، گفت: متاسفانه مدتهاست که تنها چند نفر برای سینمای ایران تصمیم‌گیری می‌کنند که به نظرم وقت آن رسیده تا این افراد تغییر کنند.

این تهیه کننده و کارگردان سینما خاطرنشان کرد: در واقع ابتدا باید درباره افرادی که سال‌هاست درباره انتخاب فیلم‌های ایرانی به جشنواره‌های خارجی تصمیم‌گیری می‌کنند تجدیدنظر کنیم تا بعد درباره معیارهای فیلم خوب برای معرفی به اسکار بحث شود.

اطیابی با اشاره به اینکه این افراد متاسفانه نگاه ملی ندارد، گفت: به طور کلی اگر قصد داریم چیزی را در سینما حل کنیم ابتدا باید تصمیم‌گیران برای سینمای کشور را تغییر دهیم.

**عنقا: انتقاد‌ها بی‌ربط است

«حامد عنقا» نویسنده و کارگردان سینما نیز در این باره به ایرنا گفت: نمی‌خواهم درباره خوبی یا بدی این فیلم نظر بدهم اما دوستانی که به فیلم‌های ایرانی معرفی شده در اسکار انتقاد می‌کنند هنوز تفاوت جشن و جشنواره را نمی‌دانند.

وی خاطرنشان کرد: اسکار در واقع یک جشن است و فیلمی که از ایران به عنوان نماینده به آن فرستاده می‌شود تنها برای داوران جشن نمایش داده می‌شود، اینطور نیست که مانند جشنواره کن یا برلین به مدت یک هفته یا 10 روز در جشنواره نمایش داده و داوری شود.

**شوقی: مخالف «بدون تاریخ، بدون امضا» هستم

«خسرو شوقی» نویسنده و منتقد سینما نیز درباره انتخاب فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» به عنوان نماینده ایران در اسکار به ایرنا گفت: این فیلم انتخاب درستی برای نمایندگی سینمای ایران در خارج از مرزهای کشور نیست.

وی افزود: البته این نکته را تاکید می‌کنم که فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» اثر قابل احترام و خوبی در سینمای ایران است که از خیلی لحاظ از دیگر آثار سینمای ایران جلوتر است.

**بهمنی: انتخاب عاقلانه‌ای نبود

«حبیب‌الله بهمنی» کارگردان سینما نیز درباره انتخاب فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» به عنوان نماینده ایران در اسکار به ایرنا گفت: آیا در سینمای کشور فیلمی ساخته نشده که فضای بهتر و درست‌تری از ایران را به دنیا معرفی کند و باید اثری که سراسر فقر و فلاکت را نشان می‌دهد به دنیا معرفی کنیم.

وی تاکید کرد: واقعا نمی‌شد این همه پیشرفت ‌های علمی و حماسه‌های بزرگی که در ایران شکل گرفته و در قالب فیلم سینمایی تولید شده را به عنوان نماینده ایران به اسکار معرفی کرد.

کارگردان فیلم سینمایی «تارهای نامریی» خاطرنشان کرد: این انتخاب به نظر من عاقلانه نبوده است چون فرهنگ خودمان را در دنیا تخریب می کنیم، ایران با نگاه حق‌طلبی که دارد همواره مورد مخالفت قدرت‌های دنیا قرار گرفته است بعد خودمان با انتخاب فیلم سینمایی «بدون تاریخ بدون امضا» در اسکار آب در آسیاب دشمن می‌ریزیم.

وی با بیان اینکه در جنگ رسانه‌ای ما با دشمن، این انتخاب یک نوع پاس گُل به حساب می‌آید، گفت: کجای این فیلم نقطه مثبت است و جز اینکه مدیران سینمایی به سیاهی این فیلم توجه نکرده‌اند و به نظرم انتخابی در حد فاجعه داشته‌اند.

بهمنی افزود: این مشکلات و معضلات در تمام دنیا وجود دارد و تقریبا در همه کشورها کارتن‌خواب و معتاد هست اما هیچ کشوری مانند ما نمایش فساد و بدبختی را نماینده خود در دنیا معرفی نمی‌کند بنابراین ما حق داریم که شک کنیم برخی می‌خواهند چهره انقلاب و نظام را تخریب کنند.

خواندنی های رکنا را در اینستاگرام دنبال کنید