قیصر امین پور کیست؟

قیصر امین پور شاعر معاصر ایران است. قیصر امین پور شاعری است که به باور بسیاری از اهل ادب، لایق لقب "سعدی نو" است. قیصر امین پور با شعر خیال می‌بافد، تصویر سازی می‌کند و احساس آدمی را به مضامین قابل تأمل درگیر می‌کند. قیصر امین پور منتخب هفتمین همایش "چهره های ماندگار" بود. در ادامه با زندگی نامه قیصر امین پور آشنا شوید.

به گزارش رکنا، قیصر امین پور از شاعران معدودی است که همیشه سعی می کند در اشعار خود انصاف و اخلاق را رعایت کند و از شاعران معاصر ایران به شمار می آید. در این مقاله راجع به قیصر امین پور و آثار وی اطلاعاتی را ارائه می کنیم.

قیصر امین پور شاعر جنوبی ایران

قیصر امین پور شاعر معاصر، نویسنده، استاد دانشگاه ایرانی بود که در 2 اردیبهشت سال 1338 در روستای گتوند از شهرستان شوشتر که از توابع استان خوزستان است به دنیا آمد.

با توجه به آثار و دانش وی، او را می توان از تاثیر گذارترین و برجسته ترین شاعران مرد در زمان بعد از انقلاب اسلامی معرفی نمود. وی فرد منتخب هفتمین همایش "چهره های ماندگار" بود که در سال 1387 بعد از فوت وی برگزار شد.

قیصر امین پور در 8 آبان 1386 در هنگامی که 48 سال داشت در بیمارستان دی تهران به دلیل نارسایی قلبی از دنیا رفت. وی در حرفه ی شاعری و ترانه سرایی مهارت داشت.

آرامگاه این شاعر در زادگاه خودش، گتوند، در کنار آرامگاه شهدای گمنام در شهرستان گتوند واقع شده است. به پاس قدردانی از او بلوار جنوبی منتهی به میدان شهرداری تهران به بلوار قیصر امین پور نامگذاری شده است.

زندگی نامه قیصر امین پور

وی دوران کودکی خود را به همراه تحصیلات ابتداییه در زادگاهش گذراند و سپس برای ادامه تحصیل به شهر دزفول نقل مکان کرد. او در سال 1357 توانست دیپلم خود را در رشته تجربی دریافت کند و برای تحصیلات دانشگاهی خود، به دانشگاه تهران رفت و در رشته دامپزشکی مشغول به تحصیل شد.

قیصر امین پور در سال 1358 از رشته دامپزشکی انصراف داد و به رشته علوم اجتماعی پیوست. با این حال وی در سال 1363 یک بار دیگر تغییر رشته داد و در رشته ی زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تهران به ادامه تحصیل پرداخت.

او توانست در بهمن ماه سال 1376 مدرک دکترای خود را در زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران دریافت کند.

وی در سال 1376 از پایان نامه ی دکتری خود با راهنمایی های استاد محمدرضا شفیعی کدکنی دفاع کرد و در سال 1383 پایان نامه خود را با عنوان سنت نوآوری در شعر معاصر به وسیله انتشارات علمی و فرهنگی منتشر کرد.

اولین مجموعه شعر قیصر امین پور

وی اولین مجموعه شعر خود را در سال 1363 در کنار فعالیت های واحد شعر حوزه هنری و صفحه ی شعر هفته نامه سروش منتشر کرد. نام این مجموعه "در کوچه آفتاب" است که از رباعی ها و دوبیتی ها تشکیل شده است. سپس "تنفس صبح" را که حاوی غزل ها و در حدود بیست شعر نیمایی است از انتشارات حوزه هنری به چاپ رسانید.

وی در سال 1367 تدریس به عنوان استاد دانشگاه را از دانشگاه الزهرا آغاز کرد و در سال 1369 توانست در دانشگاه مشغول به تدریس شود.

وی در سال های 1368 و 1382 به ترتیب موفق به گرفتن جایزه نیما یوشیج و برگزیده شدن به عنوان عضو پیوسته در فرهنگستان زبان و ادب فارسی شد. قیصر امین پور در سال 1386 بر اثر عارضه کلیه و قلب خود در دی ماه همان سال از دنیا رفت.

آثار قیصر امین پور

از مجموعه آثار استاد قیصر امین پور می توان به موارد زیر اشاره نمود:

    در کوچه آفتاب

    تنفس صبح رباعی و دوبیتی

    طوفان در پرانتز: نثر ادبی در سال 1365

    منظومه ظهر روز دهم: شعر نوجوان در سال 1365

    مثل چشمه، مثل رود: شعر نوجوانان سال 1368

    بی بال پریدن: نثر ادبی در سال 1370

    مجموعه شعر آینه های ناگهان: سال 1372

    به قول پرستو: شعر نوجوان سال 1375

    گزینه اشعار(مروارید): سال 1378

    مجموعه شعر گل ها و همه آفتابگردان اند: سال 1380

    دستور زبان عشق: سال 1386

شخصیت قیصر امین پور

اگر بخواهیم مختصری در مورد ایشان و شخصیت و رفتارشان نکاتی را عرض کنیم می توان از دیدگاه شاگردان وی گفت:

    در تدریس و معلمی، نگاهی دقیق و لطیف داشت و از ذوق و استعداد ادبی در درس دادن خود بهره می گرفت.

    در تدریس و حین آن، ابیات طنز و غیر طنزی را برای درک بهتر مطالب، می سرودند.

    در تدریس خود از نقاشی و طرح های ساده روی تخته استفاده می کرد.

    قیصر امین پور به ادبیات نگاهی غیرمتعصبانه، علمی و عمیق داشت و دید او به شخصیت های ادبی و هنری، قابل تامل.

    در کلاس درس او، دیر آمدن و زود رفتن، هدر رفت وقت، خود محوری و ... وجود نداشت.

    کلاس های درس ایشان دو طرفه و با مشارکت دانشجویان در بحث بود.

    وی در تدریس، نگاهی دقیق و آرام، تدریس پیوسته و عمیق و بدون غرور همراه با صدای گرم داشت و توصیه به اعمال باورها نه به اعلام آنها، می کرد.

ویژگی های شعر قیصر امین پور

از جمله ویژگی های اشعار این شاعر می توان به موارد زیر اشاره نمود:

    مضمون بکر : مضمون یابی و نکته پردازی وی با هوشیاری و دقت نظری که داشت، باعث ایجاد محتواهای نزدیک به واقعیت و معما گونه می شد. از جمله شعرهایی که در عین روان بودن، بسیار زیبا هستند می توان به موارد زیر اشاره نمود:

    شعرهای لحظه سبز دعا

    حضور لاله ها

    لحظه شعر گفتن

    اندیشه های نو:

از جمله ویژگی های خوبی که قیصر امین پور در آن تلاش خوبی داشت، می توان به کشف مدام هنر و خلق سروده های نو اشاره نمود. این نوگرایی ها در مضمون را می توان در قطعه ی "راه بالا رفتن" وی دید.

    زبان امروزی:

از دیگر ویژگی های شعر های وی، روان بودن متن در کنار بهره گیری از زبان امروزی و با رعایت بکارگیری کنایات و اصلاحات به جمعیت می باشد. این ویژگی را میتوان در شعر "بالهای کودکی وی" یافت.

    گوناگونی موضوعات:

از ویژگی های موضوعات انتخابی وی می توان به تازگی، نو بودن اشاره کرد که مناسب عام مردم و نوجوانان می باشد.

    وزن:

وی در شعر های خود برای کودکان و نوجوانان از وزن های ریتمیک و هماهنگ برای ارتباط بهتر با مخاطبان خود در شعرهایش به گوناگونی استفاده می نمود.

هوشیاری و دقت‌نظر امین‌پور از او شاعری مضمون‌یاب و نکته‌پرداز ساخت، اما مضمون یابی و نکته‌پردازی او را از واقعیت‌ها دور نساخت، بلکه نازک‌اندیشی‌های معماگونه را، همچون شاعران سبک هندی به ذهن و زبانش روانه کرد. زبان او در عین سادگی و روانی از زیبایی چشمگیری برخوردار است.

امین‌پور در شعرهای خود می‌کوشد از زبان امروزی در نهایت سلاست و روانی استفاده کند و از طرفی رعایت کامل قوانین استفاده از فرهنگ کنایات و استعارات به جمعیت زبان او کمک می‌کند. او در شعر «بال‌های کودکی» بیش از هر شعری فرهنگ زبانی توده مردم را وارد کرده است. موضوعات برگزیده او عام و متعلق به نوجوانان و مردم بوده و از تازگی و طراوت برخوردار است که گستردگی ذهن او را نشان می‌دهد.

برخی لقب "سعدی نو" را به ایرج میرزا نسبت داده‌اند، چراکه آثار او در میان متونی که در دوره وی در دسترس مردم بود ساده به نظر می‌رسید در حالی که اشعار قیصر امین‌پور، علاوه بر سادگی به زبان امروزی با مخاطب سخن می‌گوید. شاید به همین دلیل است که در میان نوجوانان از محبوبیت ویژه‌ای برخورداراست. اشعار او با روح نوجوانان انس گرفته و از دغدغه‌هایشان می‌گوید.

یکی از راه‌های ارتباط با کودکان و نوجوانان استفاده از وزن ریتمیک و واژه‌های موزون و خوش‌آهنگ در شعر است. امین‌پور معمولاً از چنین اوزانی در شعرهای خود استفاده کرده است. از سویی او از شاعران مطرح دوره انقلاب اسلامی نیز محسوب می‌شود و در سایر قالب‌های شعر به خصوص غزل، رباعی و شعر نو نیمایی نیز آثار با ارزش و قابل توجهی پدید آورده است. برای نمونه می‌توان از این سروده او یاد کرد:

لحظه‌های زندگی

مثل چشمه مثل رود

گاه می‌جوشد ز سنگ

گاه می‌خواند سرود

سر به ساحل می‌زند

موج شط زندگی

لحظه‌ها چون نقطه‌ها

روی خط زندگی

می‌رود هر دم به پیش

کاروان لحظه‌ها

مقصد این کاروان

جاده‌ای بی انتها

لحظه‌های زندگی

چون قطاری در عبور

ایستگاه این قطار

بین تاریکی و نور

امین پور با شعر خیال می‌بافد، تصویر سازی می‌کند و احساس آدمی را به مضامین قابل تأمل درگیر می‌کند. این امر باعث شده است که برخی اشعار موزون او زمزمه زبان‌ها شود. این سروده او از همین موارد است:

سر زد به دل دوباره غم کودکانه‌ای

آهسته می‌تراود از این غم ترانه‌ای

باران شبیه کودکی ام پشت شیشه هاست

دارم هوای گریه خدایا بهانه‌ای!

باران! باران! دوباره باران! باران!

باران! باران! ستاره باران! باران!

ای کاش تمام حرف‌ها شعر تو بود

باران! باران! بهار! باران! باران!

به ندرت می‌توان انسان‌هایی چون "سعدی نو" یافت که به تنهایی بار سنگینی از هنر و ادب کشور در دوره خود را به دوش کشیده باشند؛ شاعرانی چون او اغلب مورد اجحاف قرار می‌گیرند. شاید دیگر وقت آن رسیده باشد که ادیبان را آنطور که شایسته است مورد توجه قرار دهیم.