فیلم رفتار بی شرمانه داخل پورشه وسط شهر تهران / مچ گیری خبرنگار و گفتگوی شوک آور

شاهد افزایش آمار اعتیاد به‌ویژه مصرف مواد مخدر در میان جوانان هستیم. جوانان بالا و پایین شهر و کشور هم ندارد. افزایش آمار اعتیاد جوانان یعنی ویرانی آینده یک کشور که باید مدنظر سازمان های مسئول برای مهار رشد این آمار باشد. باید بستر مناسبی برای زندگی جوانان با امکانات اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی ایجاد شود تا هر سوداگری به راحتی آنها را به دام اعتیاد نکشاند.

ناامنی اجتماعی و اقتصادی در سطح جامعه افزایش پیدا کرده است.  هر چقدر که گرانی ها بیشتر می شود، نگرانی مردم از عدم برخورداری از رفاه اجتماعی بیشتر می شود و همین مساله بروز مشکلات متعددی را در پی خواهد داشت که یکی از مهم ترین آنها افزایش اعتیاد در میان جوانان به دلیل  نگرانی از فقدان آینده خوب است.

وقتی فردی احساس می کند که حق او در جامعه پایمال شده است بدون شک سرخورده شده و همین مسئله می تواند منجر به گرایش فرد به سمت مصرف مواد مخدر شود.

وجود ثبات اقتصادی در یک جامعه، پایه اصلی وجود ثبات اجتماعی و فرهنگی است و بنابراین هرچقدر ثبات اقتصادی یک جامعه کمتر باشد، گرایش افراد به مصرف مواد مخدر نیز در آن افزایش می یابد. اما در این بین تنها افراد بیکار یا ضعیف جامعه به سمت مواد نمی روند بلکه شاهد سوق جوانان سرمایه دار به سمت مواد مخدر نیز هستیم.

چند شب پیش، در در خیابان میرزای شیرازی، جوانی در پورشه دائم سرش را پایین می برد که یکدفعه رنگ نقره ای زرورق، نور تابیده شده به ماشین را انعکاس داد . حکایت از مصرف موادمخدر در خودرو بود.

اینکه سرمایه داران چرا به سمت اعتیاد و آنهم ته خط اعتیاد کشیده شده سوژه ای بود که برای دانستن از آن به کنار خودرو لاکچری دو جوان رفتیم. مقاومتی برای صحبت نکردن نداشتند و دوستانه سوار ماشین شدیم و گپ و گفت و گو آغاز شد.

راننده بیشتر صحبت می کرد و  در این زمینه می گوید:

 امروز دکتر، مهندس و.... مصرف کننده مواد هستند. خود ما از این قضیه مصرف کردن ناراحت هستیم اما  اعتیاد یک بیماری است و ما بیمار.

در مورد اینکه با شرایط مناسب اقتصادی چرا به سمت مواد مخدر کشیده شده اند چنین گفت: نیازی خاصی نداریم. 9 سابقه مرکزدرمانی ترک اعتیاد  دارم و حتی از همین راه پایم به زندان نیز باز شد. ما دیگر در این راه افتادیم و با اینکه می خواهم برگردیم انگار شدنی نیست.

می گوید همه چیز ابتدا با سیگار و مشروب آغاز شد و به حشیش و گل رسید اما در نهایت پله های سیاه اعتیاد او را به بالا بالا تر کشیدند و به هروئین و شیشه رسید. البته قبلش نیز اسید، کاغذ و ماشروم نیز مصرف می کرد.

او می گفت و با هر جمله از صحبت هایش بخشی از آسیب های ناشی از ناآرامی های اقتصادی و اجتماعی مرور می شد.

در ادامه با تاکید می کند:به نظر من مسئولین مقصر هستند. وقتی من امیدی برای آینده ندارم، جایی برای تفریح ندارم؛ دور نمای اقتصادی مناسبی ندارم حتی من که شرایط اقتصادی خانواده نابسامان نیست هم  به سمت موادی کشیده می شوم .

اما در کل به مردم می گویم که وارد این بازی( اعتیاد) نشوند چراکه ته ندارد. من میدانم که دوباره به کارتن خوابی می رسم و گرچه دلم میخواهد اعتیاد را کنار بگذارم اما نمی شود. کسانی که ماده مخدر گل مصرف می کنند، فکر می کنند که معتاد نیستند. اما در نهایت به هروئین می رسند.  گل می کشیدیم و به کارتن خواب ها می خندیدیم اما هیچ وقت فکر نمی کردیم که روزی ما هم هروئینی شویم و به ته خط برسیم.

می گفتند آدم باید همه چیز را تجربه کند اما همه چیز را نباید تجربه کرد.

مواد مخدر چیزی نیست که راحت از آن گذر کنید. سه بار هروئین را مصرف کنید برای بار چهارم حتی آن را در خاک نیز بو می کشید. پس برای یک بارهم که شده آن را استفاده نکنید.

برنامه های پیشگیری 20 سال است به روز رسانی نشده

دکتر سعید صفاتیان، کارشناس حوزه اعتیاد و رئیس کارگروه کاهش تقاضای اعتیاد مجمع تشخیص مصلحت نظام در رابطه با آمار اعتیاد دانشجویان و دانش آموزان به خبرنگار اجتماعی رکنا گفت:عدم وجود برنامه های پیشگیرانه و آموزشی منسجم در کشور از علل افزایش آمار مصرف مخدر در بین جوانان است. در آموزش عالی برنامه ای کلان و مداوم وجود ندارد. مسئولان آموزشی به یکسری برنامه های کوتاه مدت، مقطعی و نمایشی بسنده کرده اند. علاوه بر این، محتواهای آموزشی نیز در راستای برنامه های پیشگیری مخصوص 20 سال قبل است! سوال اینجاست که آیا دنیا در حوزه پیشگیری از اعتیاد در این 20 سال رشد نکرده است؟

رئیس کارگروه کاهش تقاضای اعتیاد مجمع تشخیص مصلحت نظام در بیان راهکارهایی جهت کاهش آمار اعتیادگفت: برای پیشگیری از اعتیاد جوانان ابتدا باید ارگانی برای خانواده ها کتاب، برنامه های آموزشی، محتواهای رسانه ای و امثال این موارد را تهیه و تدوین کند. در همه جای دنیا سیستم دولتی برنامه های پیشگیرانه ای علیه اعتیاد طراحی و بخش خصوصی و مردمی این برنامه ها را به خانواده ها ارائه می کنند. با این حال در حوزه اقدامات پیشگیرانه علیه اعتیاد در کشور ما همواره خلاء هایی وجود دارد.

وی ادامه داد: ماحصل عدم آموزش های پیشگیری از اعتیاد در دانشگاه و مدارس آن می شود که نوجوانان و جوانان از طریق فضای مجازی به راحتی اطلاعات معکوس علیه اعتیاد را فرامی گیرد و به سمت اعتیاد گرایش پیدا می کنند. مشکل اینجاست که در زمینه برنامه های پیشگیری از اعتیاد در حوزه فضای مجازی نیز اقدامی صورت نگرفته است تا به دانشجویان و دانش آموزان برنامه ارائه کند.

دوری از افراد معتاد، گام نخست

این کارشناس حوزه اعتیاد در توصیه هایی به جوانان جهت کاهش اعتیاد به مواد مخدر گفت:  جوانان باید از ارتباط با افرادی که مواد مخدر مصرف می کنند، پرهیز کنند. علاوه بر این از تردد در مکان هایی که در آن مواد مخدر مصرف می شود نیز باید خودداری شود. برخی جوانان گمان می کنند که با مصرف مواد مخدر می توانند به باورهایی که در ذهن شان وجود دارد، برسند. متاسفانه در حوزه مصرف مواد مخدر بیش از 50 باور غلط وجود دارد، برخی جوانان فکر می کنند که اگر مواد مصرف کنند، از نظر ذهنی قوی و یا از نظر جسمی، حافظه و تمرکز بیشتری پیدا می کنند. تعدادی از جوانان به اشتباه گمان می کنند که با مصرف مواد مخدر جذاب تر، در بین همسالان خود محبوب تر و از نظر جذب جنس مخالف به خود نیز جایگاه بهتری پیدا می کنند.

سعید صفاتیان در پایان با تاکید بر این که جوانان باید نسبت به کسب اطلاعات و آموزش از مراکز و منابع علمی جهت پیشگیری از اعتیاد توجه بیشتری داشته باشند، افزود: جوانان باید توجه کنند که مصرف مواد مخدر هیچ یک از باورهای غلطی که فرض می کنند را نمی تواند محقق کند.

معلمان و والدین تیز بین باشند

و اما دکتر فربد فدایی، روانپزشک نیز در گفت و گو با رکنا در خصوص رابطه اختلال شخصیت و گرایش به مواد مخدر گفت: بیشترین تعداد معتادان را افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی تشکیل می دهند.

وی با بیان اینکه این افراد بیشترین گروه میان معتادان هستند، افزود: ویژگی افراد دارای شخصیت ضد اجتماعی شامل؛ دروغگویی، عدم وفای به عهد، به کار بردن نام های جعلی، بی مسئولیتی، رفتار خشن، رفتار های خطرناک بدون توجه به اینکه برای خود یا دیگران ممکن است متحمل مشکلاتی شود.

این روانپزشک با اشاره به اینکه در روان پریشی ها یا به اصطلاح عامه "جنون"، میزان مصرف سیگار، مواد مخدر و یا الکل بالاتر از کل جمعیت است، گفت: افرادی که مبتلا به دوقطبی هستند بیشتر در معرض اعتیاد  اند. در این مبتلایان در حالت مانیا، ممکن است به خاطر لذت جویی به دنبال استفاده از مواد مخدر باشند. در دوران افسردگی نیز ممکن است به پیشنهاد نادرست اطرافیان  این افراد به سمت مواد مخدر کشیده شوند.

فدایی عنوان کرد: همچنین میزان مصرف سیگار در بیماران اسکیزوفرنیا نسبت به سایر افراد است.  اسکیزوفرنیا یک بیماری شدید روانی است که با هذیان و توهم و گفتار و رفتار غیر عادی خود را نشان می دهد. این بیماری با درمان بهبود پیدا می کند اما سیر درمان آن ممکن است طولانی باشد. بیشتر مبتلایان اسکیزوفرنیا، افرادی هستند که زمینه این بیماری را دارند، که ممکن است زمینه آن ژنتیکی یا مربوط به عوامل محیطی باشد.

چرا افراد دارای اختلال شخصیت معتاد می شوند؟

وی با اشاره به اینکه افرادی که دچار این اختلال های شخصیتی هستند بیشتر در معرض اعتیاد و مصرف سیگار هستند، بیان کرد: این افراد به دلیل اینکه به دنبال خوددرمانی هستند بیشتر در معرض مصرف مواد مخدر قرار می گیرند. آنها فکر می کنند با مصرف مواد مخدر، می توانند مسائل و مشکلات خود را کمتر کنند. در واقع این افراد گناهی برای درگیری به اعتیاد ندارند و به دنبال درمان خود به دام اعتیاد می افتند.

فدایی با بیان اینکه 75 درصد زندانیانی که در زندان های عادی هستند مبتلا به "شخصیت ضد اجتماعی" هستند، ادامه داد: بین جرم و جنایت و شخصیت ضد اجتماعی رابطه مستقیم وجود دارد. افراد دارای "شخصیت ضد اجتماعی" با علم مضر بودن مواد مخدر و با دانستن اینکه این کار جرم است اقدام به این کار می کنند و به سیگار، الکل و مدار مخدر و محرک روی می آورند. آنها به دلیل لذت جویی این کار را می کنند.

وظیفه خانواده و آموزش پرورش چیست؟

وی گفت: خیلی از موارد گرویدن به مواد مخدرها، اگر در میان مبتلایان به اختلالات روانی نباشد، ریشه در کودکی و نوجواتی فرد دارد. نوجوانان بیشتر به تقلید از گروه و تحت تاثیر گروهی که در آن هستند به سمت مصرف مواد مخدر ترغیب می شود.

وی با اشاره به اینکه بیشتر گرایشات به مواد مخدر در دوران نوجوانی و به علت مراقب نبودن والدین صورت می گیرد، گفت: پدر و مادر باید فرزند و دوستان فرزندشان را تحت نظارت داشته و مراقب رفت و آمد ها آنها باشند. معلم و مربیان نیز باید شاگردان خود تحت نظر بگیرند.  دانش آموزی که بی قید و مسئولیت است، تکالیفش را انجام نمی دهد، گاهی خواب آلود و گاهی خیلی سر حال است، احتمال گرایش به مواد مخدر دارد.