سریال‌های ممنوعه صدا و سیما! / بودجه های میلیاردی که دور ریخته شد!

در سال‌های اخیر، تکلیف پخش چند سریال تلویزیونی با وجود صرف بودجه هنگفت و به پایان رسیدن مراحل تولید، همچنان نامعلوم مانده و پخش برخی از این سریال‌ها که شاید تاریخ مصرفشان دیگر گذشته باشد، چندین بار به تعویق افتاده است.

در گزارش پیش رو نام سریال‌های تلویزیونی یادآور شده است که با وجود اینکه چند سال از ساختشان می‌گذرد و توسط کارگردان‌های شناخته شده‌ای همچون کمال تبریزی، کیانوش عیاری، بهروز افخمی و ... ساخته شده‌اند، اما هر کدام به دلایلی هنوز اجازه پخش نگرفته‌اند. برخی نیز پس از پخش چند قسمت اول به کلی از کنداکتور تلویزیون حذف و دیگر رنگ آنتن را به خود ندیدند.

اغلب این سریال‌ها یا به خاطر حاشیه‌هایی که درگیرش شده‌اند، یا سانسور و یا مشکلاتی در حین ساخت، به انزوا کشیده شده‌ و از پخش دور مانده‌اند.

این در حالی است که برای ساخت هر سریال در تلویزیون بودجه نسبتا زیادی از بیت المال هزینه می‌شود؛ به ویژه سریال‌های تاریخی و پربازیگر که هزینه‌های بیشتری را روی دست سازمان و سازندگانش می‌گذارند.

علاوه بر این موارد، برای ساخت هر کدام از این سریال‌ها صدها نفر پشت و جلوی دوربین شبانه روز برای چندین ماه و گاه چند سال زحمت کشیده‌اند؛ به امید اینکه روزی نتیجه زحمتشان که همان پخش سریال از آنتن سراسری است را ببینند.

در ادامه این گزارش، با چند سریال که هنوز شانس دیده شدن نیافته‌اند، آشنا می‌شوید:

«سرزمین مادری»

«سرزمین مادری» با نام اولیه «سرزمین کهن»، یک مجموعه تلویزیونی ایرانی به کارگردانی کمال تبریزی است. این سریال به بررسی وقایع سیاسی ایران از سال ۱۳۲۰ خورشیدی تا پیروزی انقلاب اسلامی در بستر زندگی پسری نوجوان می‌پردازد. سریال تاریخی سرزمین کهن در سال ۱۳۹۲ روی آنتن تلویزیون رفت اما پس از پخش تنها چهار قسمت به دلیل آنچه توهین به ایل بختیاری تلقی شد، متوقف شد و پس از آن هم هرگز به آنتن نرسید.

حاشیه‌های سریال تبریزی در آن زمان آنقدر بالا گرفت که سید عزت الله ضرغامی، رییس وقت سازمان صداوسیما را به پوشیدن لباس قوم بختیاری و سفر به این مناطق وادار کرد. چند مدیر وقت در صداوسیما برکنار شدند اما قائله سرزمین کهن ختم به خیر نشد و تنها راه حل  حذف سریال از آنتن تشخیص داده شد.

در این سال‌ها با آمدن هر کدام از روسای جدید سازمان صداوسیما، تلاش‌هایی مبنی بر پخش سریال صورت گرفت؛ حتی یک پژوهشگر تاریخ بختیاری با حضور در یک برنامه تلویزیونی این‌گونه اظهار کرد که ما بختیاری‌ها زود قضاوت کردیم و فقط چند قسمت از این سریال را دیدیم در حالی که قهرمان داستان شخصیتی لر و بختیاری است و گفته‌اند اواسط داستان از این قوم ایرانی خیلی تعریف و تمجید می‌شود. این پژوهشگر همچنین عنوان کرد که قرار است چند تن از بزرگان قوم بختیاری سریال «سرزمین مادری» را تا انتها تماشا کنند و با مذاکره آنان با صدا و سیما این سریال به پخش برسد. اما از این اظهارات هم حدود سه سال می‌گذرد و هنوز گره کور سریال کمال تبریزی باز نشده است.

«سرزمین مادری» از جمله پروژه‌های پربازیگر و پرهزینه صداوسیما محسوب می‌شود و بازیگران شناخته شده‌ای همچون: شهاب حسینی، نیکی کریمی، محمدرضا فروتن ، محسن تنابنده و مرحوم پرویز پورحسینی در آن ایفای نقش کرده‌اند.

«۸۷ متر»

سریال «۸۷ متر» ساخته کیانوش عیاری که حدود پنج سال از تولیدش می‌گذرد، یکی از سریال‌هایی است که هنوز رنگ آنتن را به خود ندیده!

مرداد سال گذشته در صفحه رسمی سریال عنوان شد که قرار است «۸۷ متر» به پخش برسد اما در نهایت شبکه یک سریال «افرا» ساخته بهرنگ توفیقی را به جای ساخته عیاری روانه آنتن کرد.

عیاری سال گذشته در گفت و گو با یک نشریه سینمایی اظهار کرده بود که صداوسیما از او خواسته صحنه‌های مربوط به گربه را از سریالش حذف کند. عیاری در بخشی از صحبت‌هایش گفته بود، «من می‌خواهم پیش آقای جبلی (رییس صداوسیما) بروم و این را بگویم که گربه مثل سگ نیست تا مثلا بگویید از نظر شریعت مشکلی برای تلویزیون ایجاد می‌کند. همه جای ایران پر از گربه است ...»

در پی این اظهارات، شبکه یک سیما نیز در پاسخی چنین گفته بود: «برخلاف ادعای آقای عیاری، سابقه پخش سریال‌های مختلف از تلویزیون حاکی از آن است که نشان دادن عادی برخی حیوانات مانند گربه و پرندگان در آثار نمایشی محل اشکال و حذف نیست، بلکه نمایش تصاویر مکرر، غیرضروری و نابجا در صحنه‌هایی از سریال برای نشان دادن رفت و آمد حیوانات در محیط خانه از سوی بازبین تذکر داده شده است و برخی تصاویر مانند غذا دادن به گربه در سریال از سوی بازبین ایراد گرفته نشده و صرفا تصاویر مکرر، محل اشکال بوده است.»

اما در نهایت پس از حاشیه‌ها و به رغم تغییر معاون و مدیران سیما، هنوز خبری از پخش سریال «۸۷ متر» نیست.

سریال «۸۷ متر» به تهیه کنندگی و کارگردانی کیانوش عیاری برای پخش از شبکه اول ساخته شده است. علی دهکردی، مهران رجبی، شهین تسلیمی، فریده سپاه منصور، محمد بحرانی، داریوش کاردان، زنده یاد علی انصاریان، حسین سلیمانی، فریبا کامران، دیبا زاهدی، ملیکا نصیری و ... از بازیگران این سریال هستند.

در خلاصه داستان «۸۷ متر» آمده است: علیرضا پوردوانی به همراه همسر، دو دختر و پسرش خانه ای را از یک فروشنده به نام فرج ناصری خریداری می کنند اما روز اسباب کشی متوجه می شوند که خانه به فرد دیگری به نام محسن خلیلی فروخته شده است. محسن به همراه پسر، همسر و دو دخترش صبح زودتر از پوردوانی ها به خانه رسیده اند و وسایلشان را در خانه گذاشته اند اما با رسیدن خانواده پوردوانی ماجرای کلاه برداری مشخص می شود.

«رعد وبرق»

سریال «رعد و برق» یکی دیگر از سریال‌های تلویزیونی است که پس از پخش قسمت اول، از تلویزیون حذف شد.

پخش این سریال که قرار بود سال قبل انجام شود، چند بار توسط تلویزیون به تعویق افتاد و در نهایت هم به کلی از کنداکتور تلویزیون محو شد. این مجموعه قرار بود ماه رمضان سال قبل، از شبکه پنج سیما پخش شود اما پس از پخش یک قسمت، با بدقولی های مکرر از آنتن حذف شد و سریالی خارجی را جایگزین آن کردند.

سازندگان و مسئولان شبکه پنج هر کدام اظهارات متفاوتی درباره دلایل این تاخیر داشته و تقصیر را از جانب خود نمی‌دانستند.

بهروز افخمی با انداختن توپ به زمین صداوسیما درباره سریال «رعد و برق» گفته بود: «بی‌توجهی مدیریت شبکه ۵ سیما به انتظارات مردم و حرف‌های من، باعث دلسردی شد و تصمیم گرفتم کیفیت کارم را فدای مدیریت شبکه ۵ سیما نکنم. ابتدا سعی کردیم سریال را بعد از پخش یک قسمت به موقع آماده کنیم به همین دلیل از مدیریت شبکه ۵ درخواست کردم یک روز دوباره قسمت اول را پخش کند تا قسمت دوم آماده شود اما بدون توجه به حرف‌های ما سریال دیگری جایگزین شد.»

شبکه پنج نیز در پاسخ به اظهارات افخمی عنوان کرد که قرار بوده سازندگان، سریال «رعد و برق» را برای ماه رمضان سال ۱۳۹۹ تحویل شبکه دهند اما در نهایت اعلام کرده اند که در ماه رمضان ۱۴۰۰ آماده پخش می‌شود. اما پس از پخش قسمت اول بهروز افخمی نسبت به تحویل بقیه قسمت ها ابراز بی میلی کرده و شبکه پنج ناچار شده سریال تکرای «شکرانه» و سریال چینی «با هم» را در ماه رمضان سال گذشته به روی آنتن ببرد.

سریال «رعد و برق» روایتی از مناطقی است که نوروز سال ۹۸ درگیر سیل شدند.

شهرام قائدی، محمد فیلی، مهران رجبی، مختار سائقی شهین تسلیمی، سام کبودوند، تورج فرامرزیان، مهدی زمین ‌پرداز، ابراهیم امیرخانی، مزدک رستمی، مریم عبادی، غلامعلی رضایی، مجید درستی، ابراهیم یوسفی، حامد محمد خانی، ویدا موسوی، سپیده موسوی و ... از جمله بازیگرانی هستند که در این سریال ایفای نقش می کنند.

«کتونی زرنگی»

سریال‌ «کتونی زرنگی» به کارگردانی علی ملاقلی پور هم یکی دیگر از سریال‌های توقیفی تلویزیون است که قرار بود سه سال پیش پخش شود اما به دلیل آنچه از سوی شبکه سه سیما «خطای فاحش کارگردان» عنوان شد، پیش از پخش متوقف شد.

دو ماه پیش ملاقلی پور متنی را منتشر و خواستار تشکیل کمپینی برای پیگیری ماجرای این سریال شد. این کارگردان در این متن اشاره کرده بود که با وجود نظارت بسیار تلویزیون بر ساخت این سریال و رضایت مدیران از آن، پس از دو سال هنوز این سریال به پخش نرسیده است.

ملاقلی پور در بخشی از صحبت هایش آورده بود: «گروه سازنده مدتهاست سریال را آماده، تحویل سازمان صداوسیما داده و حتی جهت احتیاط خودسانسوری هم کرده تا از منظر هر ناظری بدون اصطکاک به نظر بیاید.»

بازیگران این سریال عبارتند از هدایت هاشمی، افسانه چهره‌آزاد، ملیکا شریفی نیا، علی سلیمانی، جواد پورزند، شاپور کلهر، با معرفی زوج علیرضا جعفری و مصطفی ساسانی، با حضور محمود جعفری و امیرحسین صدیق، با هنرمندی برزو ارجمند و سحر ولدبیگی و بازیگران خردسال رادمهر رزمجوی و عماد شعبانی.

در خلاصه داستان این کمدی اجتماعی‌ آمده است: «آقام همیشه میگه زِرنگ ته چاهه… ولی نمی‌دونه اگه من ته چاهم باشم، کفترِ چاهی‌ام، بالاخره می‌پرم!»