ظریف در آستانه انتخابات 1400 زیرتیغ مخالفان

عملکرد وزارت خارجه در دولت‌های یازدهم و دوازدهم فراز و فرودهای بسیاری داشته و در رأس آن محمدجواد ظریف همواره آماج تحسین‌ها و البته انتقادها و بعضا تخریب‌ها بوده است. چه در اوج مذاکرات هسته‌ای و چه پس از خروج آمریکا از توافق و از بین رفتن دستاوردهای برجام، موانع داخلی و خارجی در مسیر ظریف کم نبوده است.

به گزارش رکنا و به نقل از همشهری، این موانع در هر بزنگاهی نیز افزایش پیدا کرده و حالا در بحبوحه مذاکرات وین برای احیای برجام و در آستانه انتخابات 1400 شاید به اوج خود رسیده باشد. محمدجواد ظریف که حالا یکی از نامزدهای بالقوه اصلاح‌طلبان در انتخابات 1400 محسوب می‌شود و برای لغو تحریم‌ها پیش از پایان دولت تلاش می‌کند، اسباب نگرانی‌ مخالفان داخلی و دلواپسان را دوچندان کرده است.

چنان که حتی تأکید او درباره اینکه وزارت خارجه مجری سیاست‌های کلی نظام در عرصه خارجی است هم نتوانسته مانع‌تراشی‌های سیاسی را متوقف کند. حتی قبل از داغ شدن تب انتخابات هم برخی تحلیلگران گفته بودند که تلاش‌ها برای تخریب چهره ظریف رنگ‌وبوی سیاسی و جناحی دارد و به انتخابات ۱۴۰۰ گره خورده است.

از پاسخ‌های اینستاگرامی تا استعفای اینستاگرامی

در این میان اما آخرین واکنش ظریف به هجمه‌ها علیه خود این یک بیت از «سیف فرغانی» است: «تیر جورتان ز تحمل سپر کنیم/ تا سختی کمان شما نیز بگذرد». او البته پیش از این هم واکنش‌های مشابهی به انتقادها از خود داشت و گلایه‌هایش در همین حدود بوده است. غیر از یک ‌بار که پس از حضور ناگهانی بشار اسد در تهران و عدم‌حضور ظریف در دیدار او با مقام معظم رهبری و حسن روحانی کار به استعفا کشید. ظریف در آن مقطع گفته بود که «بعد از عکس‌های ملاقات‌های امروز دیگر جواد ظریف به‌عنوان وزیر خارجه در جهان اعتباری ندارد.»‌

اما استعفای او با مخالفت رئیس‌جمهوری و البته دلجویی شهید سردار قاسم سلیمانی همراه شد و در نهایت ظریف در وزارت خارجه باقی ماند. روحانی در متن مخالفت خود با استعفای ظریف نوشت: «از آنجا که شما را به تعبیر مقام معظم رهبری «امین، غیور، شجاع و متدین» و در خط مقدم ایستادگی در برابر فشارهای همه‌جانبه آمریکا می‌دانم، پذیرش استعفای جناب عالی را برخلاف مصالح کشور می‌دانم و با آن موافقت نمی‌کنم.» با این همه مخالفان ظریف پس از استعفا هم سیل انتقادها را روانه او کردند.

آن هم به این دلیل که این استعفا سفر بشار اسد به ایران را که نخستین سفر خارجی او پس از ناآرامی‌های سوریه محسوب می‌شد به حاشیه برده است؛ بنابراین کسانی که مخالف سرسخت ظریف و وزارت خارجه بودند به استعفا و قصد او برای رفتن نیز انتقاد کردند.

هجمه رسانه‌ای و سریال‌سازی علیه دیپلماسی

ظریف در میانه تحریم‌های فزاینده نیز از حملات رقیبان و مخالفان مصون نمانده، به طوری که روزنامه کیهان حتی در گزارشی، سخنان مقام معظم رهبری درباره لزوم فرسایشی نشدن مذاکرات را موافق نبودن ایشان با اصل مذاکره دانسته است. ظریف نیز تاکنون نشان داده که چندان به هجمه‌ها بی‌توجه نیست و نسبت به آنها واکنش‌هایی در شبکه‌های اجتماعی نشان داده است، اما مخالفت‌ها با ظریف به اظهارنظر محدود نبوده است. هجمه‌ رسانه‌ای علیه او از مذاکرات هسته‌ای سال ۹۲ تا‌کنون ادامه داشته.

همچنین صدا و سیما نیز وارد این عرصه شده و با سریال‌سازی تلاش کرده تا فعالیت‌های دستگاه دی‍پلماسی را مقابل منافع ملی کشور قرار دهد. ظریف گفته بود که سریال صداوسیما «از اول تا آخر دروغ است.» حتی گفته شده که او نامه‌ای درباره این سریال به مقام معظم رهبری نوشته و گلایه‌های خود را در آن مطرح کرده است. با این همه، فضاسازی‌ها علیه ظریف تمام نشده و حتی با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری اوج گرفته است.

ظریف که همواره تأکید کرده قصد نامزدی در انتخابات را ندارد، سرانجام دراین‌باره گفت: «علت تصمیم بنده برای نامزد نشدن نگرانی از سبد رأی نیست که برای بهبود آن از سیاست خارجی یا انسجام ملی هزینه کنم. نگرانی من از رأی‌آوردن است نه رأی‌نیاوردن.» او حتی گفته که افزایش فشارهای هشت ‌ساله علیه او و دستگاه دیپلماسی بر عزم او مبنی بر کاندیدا نشدن تأثیر معکوس دارد.

مسیر پرپیچ‌وخم دیپلماسی

بین وزرای دولت رکورد بیشترین حضور در مجلس و کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم نیز متعلق به ظریف است. او فقط تا سال آخر مجلس دهم ۱۸ بار به مجلس رفت و با توجه به اینکه اصلاح‌طلبان اکثریت کرسی‌های آن را در اختیار داشتند هر بار توانست با پاسخ‌های خود نمایندگان را قانع کند. در مجلس اصولگرای یازدهم هم ظریف از نخستین وزرای دولت بود که راهی بهارستان شد و البته این بار دو کارت زرد گرفت. در این جلسه نمایندگان تازه‌نفس مجلس جنجال به پا کردند و ظریف را دروغگو و «ذلیل» خطاب کردند.

او در پاسخ به نمایندگان گفت: «حرف و توهین‌ها را به جان می‌خرم. به من ذلیل گفتید درصورتی که رهبر انقلاب شجاع گفته بودند، به من دروغگو گفتید درصورتی که رهبر انقلاب به من صادق گفته بودند.» ظریف در میان فریادهای نمایندگان مجلس یازدهم نیز تأکید کرده بود که وزارت خارجه مجری سیاست‌های کلی است و خروج از برجام که خواسته نمایندگان بود در حیطه اختیارات او قرار ندارد.

پس از این نیز نمایندگان با تذکر مقام معظم رهبری درباره توهین به مقامات مواجه شدند. اما به‌نظر می‌رسد مسیر پرپیچ‌وخم وزارت خارجه در واپسین روزهای پایانی هم پر از موانع داخلی و خارجی است؛ از یک سو تلاش برای احیای برجام و در سوی دیگر پاسخ به هجمه‌ها و انتقادهای مخالفان داخلی. آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.