10 علت نوسان دور موتور و راه‌های برطرف کردن آن‌

به گزارش رکنا، مشکلات نوسان دور موتور یکی از مسائلی است که رانندگان بسیاری با آن روبه‌رو می‌شوند. در صورتی که دور موتور به‌طور پیوسته افزایش یا کاهش می‌یابد، لازم است علت آن را شناسایی کرده و برای رفع چینش مشکل اقدامات لازم را به‌عمل بیاوریم.

در صورتی که اهمیت قابل توجه‌ای به این موضوع ندهیم و نوسانات دور موتور زیاد شود، خودرو به لرزش می‌افتد و ممکن است اتفاقات بیشتری هم رخ دهد. بنابراین، رانندگان بهتر است دلیل نوسان دور موتور را شناسایی کنند تا به‌طور ایده‌آل مانع بروز این مشکل شوند. در ادامه ما به بررسی سنسور دور موتور می‌پردازیم و با 10 دلیل احتمالی نوسان دور موتور آشنا خواهیم شد.

دور موتور چیست؟

دور موتور یا RPM (Revolutions Per Minute)، نشانگر تعداد چرخش‌های موتور در یک دقیقه است. با کاهش سرعت خودرو، لاستیک‌ها با سرعت مشخصی شروع به چرخش می‌کنند و می توانید RPM را از سرعت سنج خودرو مشاهده کنید.

در خودروهای دارای گیربکس دستی، عدد RPM بسیار مهم است اما در خودروهای با گیربکس اتوماتیک این عدد اهمیت کمتری دارد؛ زیرا خودرو به طور خودکار تعداد دورها و گیربکس را بر اساس آن تنظیم می‌کند. RPM یکی از مهم‌ترین عوامل اندازه‌گیری عملکرد موتور خودرو است و ارتباط مستقیمی با سرعت و قدرت خودرو دارد. هرقدر دورهای موتور بیشتر باشد، سرعت خودرو نیز بیشتر است. وقتی راننده پدال گاز را بیشتر فشار می‌دهد، تعداد دور موتور افزایش پیدا کرده و سرعت خودرو افزایش می‌یابد.

سنسور دور موتور و علائم خرابی آن

سنسور نوسان دور موتور یکی از اجزای حیاتی در خودرو است و در صورت خرابی، باعث عدم روشن شدن ماشین می‌شود؛ لذا این قطعه باید به صورت دوره‌ای بررسی و در صورت لزوم تعمیر یا تعویض شود. خرابی سنسور دور موتور ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد؛ مانند کثیفی یا تجمع براده در اطراف موتور. در این صورت، با تمیز کردن، مشکل قابل رفع است اما در صورتی که خرابی سنسور دور موتور به دلایل دیگری باشد، بهتر است تا از یک تعمیرکار متخصص کمک بگیرید. بعضی از نشانه‌های خرابی سنسور دور موتور که ممکن است ظاهر شوند، عبارتند از:

    عدم کارکرد درست دورسنج.

    نمایش نادرست دور موتور.

    خاموش شدن ناگهانی ماشین.

    روشن نشدن خودرو در زمان استارت زدن.

    ایجاد کات آف پیش از بالا بردن دور موتور.

نشتی وکیوم موتور

در صورتی که دور موتور در زمان شتاب‌گیری نوسان داشته باشد، ممکن است مشکل به خاطر نشتی وکیوم موتور باشد. این مشکل وقتی اتفاق می‌افتد که جریان هوا در منیفولد ورودی یا سیستم اگزوز قطع شده باشد. از نشانه‌های نشتی وکیوم می‌توان به روشن شدن چراغ موتور، اتلاف برق، کارآیی پایین‌تر سوخت، صدای خش‌خش و عدم عملکرد خودرو اشاره کرد. بنابراین اگر این علائم را تجربه کرده‌اید، حتماً باید وضعیت وکیوم موتور را بررسی کنید تا از نوسان دور موتور جلوگیری شود.

فرسوده شدن شمع‌ها

شمع‌ها، به عنوان یکی از قطعات مصرفی، به مرور زمان فرسوده می‌شوند و نیاز به تعویض دارند. وقتی شمع‌های خودرو فرسوده شوند، قادر نیستند که اشتعال سوخت در پیستون را به درستی انجام دهند. این مساله می‌تواند باعث افت نیروی موتور و لرزش خودرو شود. در نتیجه، جزئیاتی مانند تعویض به موقع شمع‌ها که علت نوسان دور موتور است، می‌تواند در برطرف کردن مشکلات کمک کند.

خرابی سنسور میل بادامک

یکی از دلایل احتمالی برای نوسان دور موتور خودرو می‌تواند خرابی سنسور میل بادامک باشد. سنسور میل بادامک (CPS) مسئول ردیابی سرعت و موقعیت میل لنگ در حال چرخش است. اگر این سنسور به درستی عمل نکند دور موتور ممکن است تغییر کند و نوسان داشته باشد؛ به این دلیل است که در این شرایط اطلاعات دقیقی در مورد موقعیت میل لنگ دریافت نمی‌شود.

خرابی سنسور دریچه گاز

خرابی سنسور دریچه گاز به دلیل عدم دریافت دقیق تغییرات در میزان باز شدن دریچه گاز می‌تواند علت بالا پایین شدن دور موتور باشد. این مسئله می‌تواند تغییرات ناگهانی در مواد سوختی و هوا را به موتور ارسال کند و دلیل نوسان دور موتور باشد.

از جمله علائم خرابی سنسور دریچه گاز می‌توان به نوسان دور موتور، افت بازدهی موتور، خاموش شدن ناگهانی موتور در حال حرکت، دشواری در شتاب‌دهی و افت توان موتور اشاره کرد. در صورت تجربه این علائم، می‌توان به سرویس دهنده خودرو مراجعه کرده و سنسور دریچه گاز را بررسی و تعویض کرد.

به هر حال، خطرناک بودن این مشکل مربوط به حداکثر نوسان موتور است که ممکن است موجب عدم کنترل خودرو و سرنشینان شود. بهتر است در صورت تجربه این علائم از رانندگی خودداری کرده و ماشین خود را تا سرویس دهنده مربوطه رسانده تا مشکل را برطرف کنند.

تمیز نبودن انژکتورهای سوخت

تا مدتی بعد از استفاده، انژکتورهای سوخت ممکن است با خاک و آلودگی‌ها در سوخت مسدود شوند. این موضوع می‌تواند منجر به لرزش خودرو در زمان شتاب‌گیری و کاهش قدرت آن شود. علاوه بر این خودرو نمی‌تواند کارایی مناسبی را ارائه دهد و مصرف سوخت آن به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.

خرابی سنسور سرعت خودرو

سنسور سرعت خودرو ممکن است به دلایل مختلفی مانند تصادف یا آسیب محیطی خراب شود. در صورت خرابی این سنسور باید آن را به طور کامل تعویض کرد تا دقت در اندازه‌گیری سرعت حفظ شود و این موضوع به نوسان دور موتور نیز اثر می‌گذارد.

آلودگی فیلتر‌ها

فیلتر هوا و سایر فیلترهای خودرو وظیفه جذب آلودگی‌ها و مواد آلاینده را برعهده دارند و باید هوای تمیزی را وارد موتور کنند. اگر آلودگی‌ها به حدی بیش از حد طبیعی افزایش یابند، ممکن است فیلترها مسدود شوند. این موضوع باعث کاهش جریان هوا به موتور و نوسان موتور در زمان رانندگی می‌شود و درنتیجه مصرف سوخت افزایش می‌یابد.

نشتی مایع گیربکس

مشکلات در سیستم انتقال قدرت خودرو بر نوسان موتور هم تأثیر می‌گذارد. اگر مایع گیربکس نشت کند، خودرو در دورهای بالا می‌تواند لغزش پیدا کند و این مشکل ممکن است هزینه زیادی برای تعمیر گیربکس به همراه داشته باشد.

خرابی کنترل هوای دور آرام

علت بالا پایین شدن دور موتور در زمان شتاب‌گیری ممکن است ناشی از تعدادی مشکل در شیر کنترل هوای دور آرام باشد. دریچه کنترل هوای دور آرام بر روی بدنه دریچه‌ی گاز موتور نصب است و اگر خراب شود، ممکن است ارتباط بین IAC و ECU مختل شود و نوسانات دور موتور را به وجود آورد.

خرابی باتری و دینام

علاوه بر موارد ذکر شده، خرابی دینام و باتری خودرو نیز می‌تواند باعث نوسانات دور موتور شود. بنابراین، این اجزا باید به صورت دوره‌ای بررسی و در صورت لزوم تعمیر یا تعویض شوند.

سخن پایانی

در این مقاله، با 10 علت نوسان دور موتور خودرو آشنا شدیم. همانطور که مشاهده می‌کنید، علل متعددی می‌تواند باعث نوسانات دور موتور خودرو شود. در این زمینه به مشکل در شیر کنترل هوای دور آرام، نشتی وکیوم، فرسودگی شمع‌ها، خرابی سنسور دریچه گاز، کثیف بودن انژکتورهای سوخت، کثیف شدن فیلتر هوا، خرابی سنسور میل بادامک، خرابی سرعت‌سنج، نشتی مایع گیربکس، مشکلات مرتبط با تسمه تایم و خرابی باتری یا دینام خودرو اشاره شد.

سوالات متداول

چرا در هنگام پارک کردن، دور موتور خودرو نوسان می‌کند؟

دلایل متعددی، مانند تلف شدن فیلتر هوا، عدم عملکرد صحیح دریچه کنترل هوا یا گرفتگی فیلتر بنزین می‌تواند به نوسانات دور موتور خودرو منجر شود. این نوسان‌ها ممکن است در هنگام پارک کردن بالا و پایین بروند.

آیا رانندگی با نوسانات دور موتور مشکل ساز است؟

اگر دور موتور خودرو به دلیل مشکلی کوچک در نوسان است، می‌توانید به رانندگی ادامه دهید. اما اگر نوسانات دور موتور ناشی از مشکل مهمی باشد، ممکن است باعث آسیب بیشتر به خودرو شود و ایمنی راننده را به خطر بیندازد.

آیا باتری ضعیف می‌تواند نوسانات دور موتور را تحریک کند؟

بله، باتری ضعیف می‌تواند در نوسانات دور موتور تأثیرگذار باشد، زیرا ممکن است دینام خودرو دچار مشکل شود که باعث نوسانات دور موتور می‌شود.

مهم ترین نکته در پیشگیری از نوسانات دور موتور خودرو چیست؟

انجام سرویس دوره‌ای خودرو مهم‌ترین کار برای جلوگیری از ایجاد نوسانات دور موتور است.

آیا خرابی باتری و دینام در نوسانات دور موتور نقش دارند؟

نوسانات دور موتور از نتیجه مشکلات در سیستم برق خودرو است. باتری ضعیف می‌تواند باعث عدم تامین کافی برق برای موتور شود و باعث نوسانات دور موتور را شود. همچنین دینام معیوب نیز ممکن است نتواند برق کافی را تامین کند و نوسانات دور موتور را ایجاد کند.

منبع: سایا خودرو