هورمون‌درمانی برای زنان با یائسگی زودرس: مزایا و معایب

به گزارش رکنا، تغییرات هورمونی که در دوره یائسگی رخ می‌دهد، نشانگر پایان سال‌های باروری زنان است. این تغییرات می‌توانند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی، که از شایع‌ترین علل مرگ‌ومیر در میان زنان جهان است، را افزایش دهند. کاهش سطح استروژن، همراه با تغییراتی در کلسترول، فشار خون، التهاب و توزیع چربی، می‌توانند به تشکیل پلاک در عروق خونی منجر شود که عامل اصلی بیماری قلبی محسوب می‌شود.

نگاهی به درمان‌های هورمونی در دوران یائسگی

هورمون درمانی به‌مدت طولانی برای کاهش علائم آزاردهنده یائسگی استفاده می‌شد. با این حال، تحقیقات منتشرشده در سال‌های ۲۰۰۲ و ۲۰۰۴ نشان دادند که این درمان ممکن است مضراتی برای سلامت قلبی و عروقی داشته باشد. این یافته‌ها موجب ایجاد نگرانی و سردرگمی در این زمینه شدند. امروزه، برخلاف گذشته، استفاده از هورمون‌درمانی برای پیشگیری از بیماری‌های مزمن مانند بیماری قلبی توصیه نمی‌شود.

متیو نودی، استادیار پزشکی و علوم بهداشت عمومی در کالج پزشکی ایالت پن آمریکا و متخصص قلب، بر بررسی اثرات تغییرات هورمونی بر سلامت قلب تمرکز کرده است. تحقیقات او نشان می‌دهد که هورمون‌درمانی در زنان جوان‌تر و سالم ممکن است بی‌خطر بوده و حتی فوایدی برای قلب داشته باشد.

تاثیر استروژن بر سیستم قلبی و عروقی

یائسگی که با قطع قاعدگی به‌مدت ۱۲ ماه متوالی تعریف می‌شود، معمولاً بین سنین ۴۵ تا ۵۵ سال روی می‌دهد. دوره پیش‌یائسگی که می‌تواند چند سال طول بکشد، شامل تغییرات ناپایدار هورمونی است و علائمی مانند گرگرفتگی و تعریق شبانه را ایجاد می‌کند.

یکی از جنبه‌های کمتر شناخته‌شده این است که کمبود استروژن می‌تواند تغییراتی در سیستم عروقی ایجاد کند. استروژن از انعطاف‌پذیری عروق خونی حمایت می‌کند و کاهش آن در یائسگی می‌تواند به سفتی عروق، افزایش فشار خون و سایر مشکلات منجر شود. همچنین، این هورمون در جلوگیری از تجمع پلاک در دیواره رگ‌ها نقش دارد. کاهش سطح استروژن ممکن است شریان‌ها را به بیماری‌های قلبی و عروقی مستعد کند.

سوءتفاهم‌هایی پیرامون هورمون‌درمانی

در دهه ۱۹۷۰، هورمون‌درمانی به‌عنوان "چشمه جوانی" تبلیغ می‌شد، اما مطالعات در اوایل دهه ۲۰۰۰ نشان داد که این روش درمانی ممکن است خطر سکته مغزی و سرطان سینه را افزایش دهد. پس از این تحقیقات، بسیاری از پزشکان تجویز هورمون‌درمانی را متوقف کردند.

با این حال، تجزیه‌وتحلیل‌های جدیدتر نشان دادند که "زمان‌بندی" شروع هورمون‌درمانی نقش کلیدی در تعیین مزایا و معایب آن دارد. بر اساس فرضیه زمان‌بندی، آغاز زودهنگام هورمون‌درمانی، در زنان زیر ۶۰ سال یا در ۱۰ سال نخست یائسگی، می‌تواند خطر بیماری قلبی را کاهش دهد. اما شروع دیرهنگام این درمان ممکن است خطرات قلبی‌عروقی را افزایش دهد.

شخصی‌سازی درمان‌های یائسگی

مطالعات دکتر نودی نشان می‌دهد که زنان زیر ۶۰ سال که هورمون‌درمانی را آغاز می‌کنند، عمر طولانی‌تری داشته و کمتر در معرض مرگ ناشی از بیماری قلبی هستند. با این حال، این روش درمانی خطر لخته شدن خون و سکته مغزی را در برخی افراد افزایش می‌دهد.

همچنین، روش مصرف هورمون‌درمانی نقش مهمی ایفا می‌کند. چسب‌های استروژنی که مستقیماً دارو را به جریان خون وارد می‌کنند، ممکن است نسبت به قرص‌ها خطر کمتری داشته باشند. این امر به دلیل عبور مستقیم دارو از کبد است که برخلاف مصرف خوراکی، خطر لخته شدن خون را افزایش نمی‌دهد.

چه کسانی باید مراقب باشند؟

اگرچه هورمون‌درمانی در زنان جوان سالم ممکن است فوایدی داشته باشد، اما این روش برای زنان مبتلا به بیماری‌های قلبی، سابقه لخته خون، سکته مغزی یا برخی انواع سرطان توصیه نمی‌شود. تصمیم‌گیری درباره شروع هورمون‌درمانی باید بر اساس وضعیت فردی هر بیمار انجام شود و نکات زیر را مدنظر قرار دهد:

سوالات کلیدی برای بررسی درمان هورمونی

• آیا من گزینه مناسبی برای هورمون‌درمانی هستم؟
• مزایا و معایب آغاز هورمون‌درمانی در سن من چیست؟
• کدام روش هورمون‌درمانی برای من ایمن‌تر و موثرتر است؟
• تا چه مدت باید تحت هورمون‌درمانی باشم؟