چگونه پای آمریکا به جنگ با ایران کشانده می شود؟! / چرا چراغ های ترامپ قرمز و سبز می شود؟

طبق گزارش‌های منتشره از پایگاه اینترنتی اندیشکده آمریکایی مؤسسه کشورداری مسئولانه کویینسی (Quincy Institute for Responsible Statecraft)، آغاز حملات اسرائیل به غزه و فروپاشی آتش‌بس ژانویه، اتفاقی چندان غیرمنتظره نبود. تحلیل‌های مختلف رسانه‌ها از همان ابتدا بر این تأکید داشتند که دوام پایدار این آتش‌بس بعید به نظر می‌رسد. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، غالباً تحت تأثیر ملاحظات سیاسی و اهداف شخصی در صحنه داخلی خود قرار دارد و از همان ابتدا به اجرای کامل این توافق متعهد نبوده است.

در مقابل، حماس تعهدات خود را به انجام رسانده و بارها خواستار پیروی از مفاد توافق شده بود. این توافق، توقف کامل درگیری‌ها و آزادی گروگان‌های باقی‌مانده اسرائیلی را پوشش می‌داد. اما اسرائیل بارها این تعهدات را نقض کرد، از حملات مسلحانه علیه فلسطینیان تا اشغال مناطقی که عقب‌نشینی وعده داده بود و محاصره طولانی مدد کمک‌های بشردوستانه. به نظر می‌رسد این اقدامات به‌گونه‌ای طراحی شده بود که حماس را وادار به واکنش کرده، موجبات لغو توافق را به اسرائیل بدهد.

اسرائیل و چراغ سبز واشنگتن؛ جنگی که پایان ندارد

نتانیاهو برای ادامه این جنگ، دلایل داخلی قوی دارد. اتحاد او با جناح‌های افراطی راست‌گرا که برای حفظ ائتلاف حکومتی و ماندن در قدرت ضروری است، او را به تصمیم‌گیری‌های تهاجمی‌تر سوق داده است. بتسالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل، از همان ابتدا خواستار از سرگیری جنگ شد و ایتامار بن گویر، وزیر امنیت داخلی نیز با ادامه‌ حملات هوایی بازگشته است.

این حملات تنها در چند ساعت توانست صدها فلسطینی را به کام مرگ بکشد و نشان از عزم جدی نتانیاهو برای ادامه این روند دارد. با این حال، همانند دوره‌های پیشین، بعید به نظر می‌رسد این حملات به هدف اصلی خود برسند یا نتیجه‌ای مثبت بر جای بگذارند.

دولت ترامپ نیز در فروپاشی این آتش‌بس سهم داشته است. با وجود مشارکت در توافق آتش‌بس، کاخ سفید به‌طور غیرمستقیم به شکست آن کمک کرده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که دولت ترامپ به اسرائیل چک‌سفیدی داده تا حملات خود را از سر بگیرد و به‌طور علنی در شورای امنیت سازمان ملل حمایت کرده است.

آتش‌بس روی کاغذ، حملات در واقعیت؛ اسرائیل چگونه توافق‌ها را بی‌اثر می‌کند؟

تاکید بر حمایت آزمون‌ناپذیر آمریکا از سیاست‌های اسرائیل قابل تقدیر است. از زمان شروع ریاست‌جمهوری ترامپ، نزدیک به ۱۲ میلیارد دلار تسلیحات به اسرائیل ارسال شده است و دولت با دور زدن کنگره این انتقالات را سوق داده است. این انتقالات همزمان با حملات اسرائیل، مسئولیت اخلاقی آمریکا را در قبال بحران انسانی آشکارتر کرده است.

فاجعه انسانی در غزه تنها جزئی از تصویری کلان‌تر از تهاجم گسترده‌تر اسرائیل در منطقه است که اثرات سنگینی برای آمریکا به همراه دارد. در کرانه باختری، سیاست‌های اسرائیل به روندی شبیه به 'غزه سازی' تبدیل شده، جابجایی گسترده فلسطینی‌ها و فشار روزافزون از سوی شهرک‌نشینان خواهان حذف کامل حضور فلسطینی‌ها هستند.

در سوریه نیز اسرائیل به پیشبرد یکی از بی‌سروصداترین و مداوم‌ترین کارزارهای نظامی مشغول است. این اقدامات اکنون به بمباران روزانه مناطق گسترده‌تر تبدیل شده و در موارد زیادی بدون تحریک مستقیم انجام شده‌اند.

گسترش اقدامات اسرائیل باعث شده تا هر گونه امکان برقراری ثبات در سوریه به‌طور کامل از بین برود و منجر به افزایش درگیری با ترکیه، کشوری که خود نیز در امور سوریه دخالت دارد، شود. لبنان نیز بارها هدف حملات اسرائیل قرار گرفته و هرچند حزب‌الله تمایلی به آغاز یک جنگ تمام‌عیار ندارد، به نشانه همبستگی با فلسطینی‌ها موشک پرتاب کرده است.

توافق آتش‌بس ماه نوامبر، تقریباً به‌صورت روزانه توسط اسرائیل نقض شده است. در غزه نیز حملات به‌ظاهر علیه گروه‌های شبه‌نظامی انجام می‌شود، ولی در واقع غیرنظامیان بیشتری آسیب می‌بینند.

چرخۀ خشونت در خاورمیانه؛ اسرائیل به دنبال امنیت، دیگران در آتش ناامنی

هدف اسرائیل از این حملات گسترده، دستیابی به امنیت مطلق برای خود است، حتی اگر این امنیت با ایجاد ناامنی برای دیگران حاصل شود. اسرائیل به‌دلیل نگرانی از تهدیدات آینده، اقدام به این حملات می‌کند که نتیجه آن تنها رنج برای دیگران است. حملات اسرائیل به سوریه باعث ضعف مدام توان دفاعی این کشور و جلوگیری از برقراری کامل حاکمیت دولت سوریه شده است.

این راهبرد به‌رغم هزینه‌های انسانی سنگین، امنیتی مطلق برای اسرائیل به ارمغان نمی‌آورد. تکرار این چرخه رنج و خشونت نه تنها به واکنش‌دهی بیشتر خشونت‌آمیز دامن می‌زند، بلکه خود اسرائیل را در چرخه بی‌پایانی از جنگ و ناآرامی قرار می‌دهد. در این میان، ایالات متحده نیز به‌طور عمقی به اسرائیل وابسته شده و این وابستگی هزینه‌هایی بر واشنگتن دارد. اسرائیل به‌عنوان یکی از عوامل اصلی ایجاد رنج در خاورمیانه، به‌طور غیرمستقیم منجر به خشم و نارضایتی عمومی علیه آمریکا شده است.

این وابستگی، ایالات متحده را در معرض خطر کشیده‌شدن به جنگ‌های ناشی از سیاست‌های اسرائیل قرار می‌دهد. حملات هوایی کنونی آمریکا در یمن نیز دنباله‌ای از حملات اسرائیل به غزه قلمداد می‌شود. بدون حملات اسرائیل به غزه، نیروهای حوثی نیز احتمالاً دست به حمله به خطوط کشتیرانی دریای سرخ نمی‌زدند. وقتی بحران غزه را بررسی می‌کنیم، مداخله نظامی آمریکا در یمن به‌شکل غیرمستقیم حمایت از اهداف اسرائیل تلقی می‌شود.

نگرانی‌های جهانی از کشیده شدن آمریکا به جنگ با ایران

نگرانی جدی‌تری وجود دارد مبنی بر اینکه ایالات متحده به طور ناخواسته وارد جنگ با ایران شود؛ چیزی که دولت نتانیاهو به شدت آن را دنبال می‌کند. برنامه‌ریزی‌های اسرائیل برای دستیابی به امنیت خاورمیانه از طریق درگیری با ایران، ممکن است آمریکا را به این مسیر سوق دهد.

توجیه اصلی این رویکرد، برنامه هسته‌ای ایران است؛ اما هرگونه اقدام نظامی از سوی اسرائیل و آمریکا علاوه بر نقض منشور سازمان ملل، تنها در جهت رفع یک احتمال دستیابی ساختگی ایران به سلاح هسته‌ای عمل خواهد کرد. این در حالی است که هر دو طرف، اسرائیل و آمریکا، خود سال‌هاست به این تسلیحات دسترسی دارند.