پدربزرگ سربازهای نیروی زمینی ارتش که بود؟ / قصه شهیدی که تا 47 روز بعد از مرگ دخترش از جبهه خرمشهر برنگشت

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، تاریخ ایران اسطوره کم ندارد و از گذشته های دور تا به امروز نام های زیادی در آسمان پرستاره این سرزمین برای حفظ مملکت خویش از گزند دشمنان خوش درخشیده اند و چه بسیار اسطوره هایی که برای دفاع از میهن از جان خود گذشته، اما گمنام مانده اند. در این میان سال های دفاع مقدس نیز روزگار درخشیدن ستاره هایی بی بدیل در کهکشان شجاعت ایرانیان بود و حدود 200 هزار ایرانی در آن برهه زمانی جان خود را در راه حفظ ایران اسلامی فدا کردند و تا ابد به داشتن لقب «شهید» مفتخر شدند.

«شهید سید مسعود منفرد نیاکی»، سرهنگ پرافتخار نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران که بعد از شهادت به درجه سرلشکری رسید، در زمان شهادت جانشین اداره سوم ستاد مشترک ارتش بود و پیش از آن جانشین فرمانده نیروی زمینی ارتش در جنوب ایران بود، یکی از همین شهدای پرافتخاری است در 6 مرداد 1364 و در سن 56 سالگی در حین انجام یک رزمایش به شهادت رسید. ایشان در طول دوران جنگ تحمیلی دلاوری های بسیاری را در عملیات های طریق القدس، فتح ‌المبین، بیت المقدس، والفجر و رمضان از خود نشان داد و در سال های ابتدایی دفاع مقدس، نقشی بی بدیل در تربیت و آموزش سربازان نیروی زمینی ارتش داشت.

شهید نیاکی؛ جانشین فرمانده نیروی زمینی ارتش در جنوب کشور

شهید نیاکی در سال 1308 در شهرستان آمل به دنیا آمد. ایشان بعد از اخذ مدرک دیپلم در رشته علوم طبیعی وارد دانشکده افسری ارتش شد و تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی سمت های مختلفی را در ارتش ایران برعهده داشت. پس از پیروزی انقلاب، در سال 1359 شهید نیاکی به سمت فرماندهی لشکر 88 زرهی زاهدان منصوب شد و در سال 1360 نیز سمت فرماندهی لشکر 92 زرهی اهواز و فرماندهی قرارگاه فتح در سال های ابتدایی جنگ را عهده دار شد.

در ادامه شهید نیاکی توسط شهید علی صیاد شیرازی به جانشینی فرماندهی نیروی زمینی ارتش در جنوب کشور منصوب شد و دی ماه سال 1363 نیز ایشان با حکم مقام معظم رهبری به عنوان رئیس جمهور وقت به ستاد مشترک ارتش منتقل و به عنوان جانشین اداره سوم ارتش جمهوری اسلامی ایران مشغول به فعالیت شد.

در این میان اما آنچه شهید نیاکی را از بسیاری فرماندهان دوره دفاع مقدس متمایز می کند، سن و سال بالاتر او نسبت به بسیاری از دیگر فرماندهان است؛ به نحوی که ایشان در آغاز جنگ بیش از 50 سال سن داشت و با توجه به نقش مهم شهید نیاکی در فرماندهی و آموزش سربازان نیروی زمینی ارتش، سربازهای جوان به ایشان لقب «پدربزرگ» را داده بودند؛ پدربزرگی که خلق و خوی پسندیده اش، او را در میان تمام سربازان محبوب کرده بود.

پدربزرگ سربازان نیروی زمینی ارتش، تمام سربازهای اعزامی به جبهه ها را همچون فرزندان خود دوست داشت و آن قدر برایشان ارزش قائل بود که حتی وقتی دختر نوجوان خودش بیمار شد، حاضر نشد فرزندان حاضر در جنگ خود را رها کند و به دیدار دخترش برود؛ تا جایی که در روایت های نقل شده از دفاع مقدس آمده است که شهید نیاکی که به عنوان یکی از فرماندهان عملیات بیت المقدس درگیر آزادسازی خرمشهر بود، حاضر نشد که عملیات را رها کند و به خانه برگردد.

پدربزرگی که سربازان را همچون فرزندان خود می دانست

در همین راستا، محمد بُداقی، نویسنده و پژوهشگر تاریخ دفاع مقدس در گفت و گو با رکنا با اشاره به شخصیت منحصر به فرد شهید سید مسعود منفرد نیاکی گفت: در اردبیهشت ماه سال 1361 و زمانی که فرماندهان سپاه و ارتش مشغول برنامه ریزی برای انجام عملیات بیت المقدس جهت آزادسازی خرمشهر بودند، خبر می رسد که دختر شهید نیاکی به شدت بیمار شده است و فرماندهان وقت ارتش از ایشان می خواهند که به خانه برگردند و به خانواده خود رسیدگی کنند، اما شهید نیاکی به دلیل حساست موضوع خرمشهر، حاضر به برگشتن نمی شود و حتی تا 47 روز بعد از مرگ دختر نوجوان خود نیز به خانه بازنمی‌گردد.

وی افزود: شهید نیاکی فرماندهی دلسوز، مهربان و در عین حال مقتدر بود. ایشان تمام سربازان را به عنوان فرزند خود می دانست و وقتی از ایشان خواسته می شود که به دلیل بیماری فرزندش به خانه بازگردد، ایشان پاسخ می دهد که اعضای خانواده ام در کنار فرزند من هستند، ولی من اینجا فرزندانی دارم که کسی در کنارشان نیست و آنها به حضور من در این شرایط حساس جنگی احتیاج دارند. شهید نیاکی با وجود سن بالا، شخصیتی خستگی ناپذیر داشت و حتی در انجام امور نظامی از فرماندهان و سربازان جوان تر ارتش پیشتازتر بود.

این نویسنده دفاع مقدس تاکید کرد: شهید نیاکی به عنوان یکی از فرماندهان عالیرتبه نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در بسیاری از عملیات های سال های ابتدایی دوران دفاع مقدس از جمله طریق القدس، فتح ‌المبین، بیت المقدس، والفجر و رمضان شرکت داشت. زمانی هم که شهید صیاد شیرازی به فرماندهی نیروی زمینی ارتش می رسد، سن شهید نیاکی از شهید صیاد بیشتر بود، اما بازهم ایشان به عنوان یک سرباز وطن گوش به فرمان فرمانده خود بود و در تمام ماموریت هایی که در جبهه های جنوب از طرف شهید صیاد برعهده ایشان گذاشته شد، به خوبی انجام وظیفه کرد.

5 سال رشادت دلاورمرد آملی در جبهه های نبرد

بداقی با تاکید بر دلاوری های شهید نیاکی در طول دوران دفاع مقدس گفت: شهید نیاکی حدود 5 سال در جبهه های جنوب کشور علیه دشمن بعثی جنگید تا به درجه شهادت رسید. ایشان جزو فرماندهان محبوب دوران دفاع مقدس بود که رفاقتی نزدیک با شهید چمران، شهید صیاد شیرازی و شهید آبشناسان داشت. شهید نیاکی از جمله فرماندهان مهم دوران دفاع مقدس در ایران است که تا کنون کمتر به ویژگی های بارز شخصیتی ایشان پرداخته شده است. ایشان اهل آمل بود که یکی از شهرهای شهیدپرور ایران در دوره جنگ تحمیلی محسوب می شود که بیش از هزار شهید را در ایام هجوم دشمن بعثی تقدیم ملت سرافراز ایران کرده است.

این پژوهشگر تاریخ دفاع مقدس ادامه داد: شهرستان آمل در طول تاریخ انسان هایی شجاعی را برای دفاع از کیان این سرزمین پرورش داده که یکی از آنها شهید نیاکی است؛ به نحوی که این شهر در طول تاریخ به عنوان شهر شجاعت ثبت شده است و خاطره حماسه هزار سنگر سال 1360 در آن به هیچ وجه از اذهان عمومی پاک نمی شود. شهید نیاکی هم از رزمندگان برجسته آمل در طول دوران دفاع مقدس بود که با توجه به ایثار ایشان در جنگ تحمیلی و نقش مهمی که در طرح ریزی و فرماندهی عملیات های نیروی زمینی ارتش در سال های ابتدایی جنگ داشت.

وی در پایان تصریح کرد: یاد و خاطره شهید نیاکی در ذهن مردم شهرستان آمل همچنان پایدار است؛ به نحوی که در جای جای این شهر شاهد احترام فراوان اهالی آمل به این شهید بزرگوار هستیم. در همین راستا، سال هاست که مجسمه این شهید بزرگوار در آمل قرار داده شده  و یک بوستان نیز در تهران به نام ایشان دایر شده است.

گفتنی است؛ محمد بداقی، نویسنده کتاب هایی همچون «صلح و جنگ» و «کهنه سرباز» درباره تاریخ و شخصیت های برجسته دفاع مقدس، کتابی با عنوان «پدربزرگ» را نیز درباره زندگی شهید سید مسعود منفرد نیاکی به رشته تحریر درآورده است. این کتاب به همت سازمان ایثارگران نیروی زمینی ارتش چاپ و توسط انتشارات سوره سبز منتشر شده است.

بداقی همچنین نویسنده فیلم کوتاه «47 روز بعد از مرگ دخترم» درباره شهید نیاکی است که در جشنواره شمسه در سال 91 مورد تقدیر قرار گرفت.