استاندارد پایه تخصیص فضاهای کتابخانه عمومی منتشر شد

با تلاش نهاد کتابخانه های عمومی کشور، استاندارد پایه تخصیص فضاهای کتابخانه عمومی عمومی منتشر شد.

به گزارش رکنا از پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، استاندارد پایه «تخصیص فضاهای کتابخانه عمومی» با هدف زمینه‌سازی دسترسی عادلانه به خدمات کتابخانه‌های عمومی به همت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با همراهی و همفکری ده سازمان سیاست‌گذار، تدوین و منتشر شد. این استاندارد در قالب یک کتاب ۵۶ صفحه ای منتشر شده و چهارچوب کلیِ تخصیص انواع فضاها برای خدمات فراگیر و مشترک بین همه کتابخانه‌ها را تعیین می‌ کند.

بر این اساس به منظور تدوین این استاندارد بر اساس رویه‌های استاندارد نویسی در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و طبق الگوی خدمات‌محور، ابتدا فهرست اولیه‌ای از مفاهیمی که باید برای آن‌ها گزاره‌های استاندارد تدوین می‌شد، استخراج و در طول مسیر مفاهیم موردنیاز‍ دیگر نیز به آن اضافه شد. پس از استخراج مفاهیم، «شناسنامه استاندارد» برای هر مفهوم تکمیل شد. برای حفظ همسویی با استانداردهای بین‌المللی در تدوین این استاندارد از «رهنمودهای ایفلا برای خدمات کتابخانه عمومی» و استاندارد کشورهای مختلف در حوزه تخصیص فضاهای کتابخانۀ‌ عمومی نیز بهره گرفته‌شده است. پس از تکمیل‌ شناسنامه‌ها، زیربناهای لازم برای هر نوع فضا استخراج و پیش‌نویس گزاره‌های مرتبط با آن تدوین شد. این گزاره‌ها در قالب پیش‌نویس استاندارد سازمان‌دهی شد.

پس از تهیۀ متن پیش‌نویسِ استاندارد، طبق رویه‌های استاندارد نویسی سازمان ملی استاندارد ایران، کارگروهی مرکب از متخصصان و نمایندگان سازمان‌ها و نهادهای مرتبط (شامل: اداره نظارت بر پروژه‌های عمرانیِ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان اسناد کتابخانه ملی، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، معاونت ساخت و تجهیز بنیاد علوی وابسته به بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، سازمان نظام مهندسی ساختمان، شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران، سازمان بسیج سازندگی، سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی و تعدادی از مدیران کل و کارشناسان استانی نهاد) به عنوان اعضای کمیسیون فنی تدوین استاندارد تشکیل شد. متن پیش‌نویس برای اعضا ارسال و به دنبال آن جلساتی با حضور اعضای کمیسیون فنی شکل گرفت.

در مرحله پایانی پس از اخذ نظرات اعضای کمیسیون فنی، متن نهاییِ استاندارد تدوین شد که در آن پس از طرح هدف و دامنه استاندارد و تعیین جمعیت خدمت‌گیر به انواع فضاهای کتابخانه‌ای پرداخته شده است. در ادامه به فضاهای کارکردی که عبارت‌اند از: فضاهای خدمت (شامل فضاهای مطالعه (فردی، گروهی)، امانت، مشاوره خوانندگان، خدمت مرجع)؛ فضاهای برنامه (شامل فضاهای آموزش و یادگیری، قصه‌گویی و نمایش خلاق، ملاقات و نشست‌ها)؛ فضاهای مجموعه‌ها (شامل فضاهای مجموعه کتاب، نشریات، دیداری و شنیداری)؛ فضاهای کارکنان؛ فضاهای فناوری‌ها (شامل ساخت‌کده‌ها و فضاهای رایانه‌های مخصوص کاربران) و مجموع زیربنای فضاهای کارکردی اشاره شده است.