صادرات مجازی آب متوقف شود/ کاهش 60 درصدی بارندگی در سال آبی گذشته

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی نسبت به وضعیت خشکسالی در سال ابی گذشته آماری تاسف بار ارائه کرد. از سال ها قبل وقوع چنین خشکسالی در کشور پیش بینی می شد. به گفته کارشناسان هر 10 سال احتمال وقوع خشکسالی در کشورمان طبیعی است. جلال محمودزاده وضعیت خشکسالی و راه های برون برفت از این وضعیت در کشور را تشریح کرد.

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی ضمن اشاره به کاهش 40 درصدی بارندگی ‌ها طی سال آبی گذشته نسبت به حد نرمال گفت: بارندگی‌ ها طی سال آبی جاری دیرتر از حد نرمال آغاز می ‌شود و پاییز کم بارشی پیش ‌رو خواهیم داشت.

بنا به گفته رئیس ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، 143.4 میلی متر بارندگی طی سال آبی گذشته در سطح کشور رخ داد که این مقدار نسبت به بارش متوسط کشور یعنی 235.2 میلی متر  کاهش حدود 40 درصدی داشته است.

بنا به گفته کارشناسان محیط زیست و منابع طبیعی، هر 10 سال شاهد وقوع خشکسالی در کشورمان هستیم و این موضوع با آمار و ارقامی که ارائه شد، نشانگر آن است که اکنون طبق برنامه 10 ساله، در زمان خشکسالی قرار گرفته ایم. خشکسالی به نوبه خود فارغ از آسیب های محیط زیستی مثل کمبود آب شرب و آب های زیر زمینی، باعث مهاجرت های اقتصادی، مهاجرت کشاورزان، بیکاری، حاشیه نشینی و... می شود. بدیهی است که با توجه به هشدار های چندین ساله مبنی بر وقوع خشکسالی و کم آبی در کشورمان، در نظر گرفتن تمهیدات و روش های نوین و مدرن کشاورزی یکی از بزرگترین اقدامات جهت صرفه جویی در مصرف آب محسوب می شود.

کاهش 60 درصدی بارندگی های برخی نقاط کشور در سال آبی گذشته

جلال محمودزاده، عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی در تشریح وضعیت سال آبی گذشته و آمار رئیس مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی به خبرنگار رکنا اظهار داشت: به نظر می رسد بین استان های مختلف میزان بارش ها متغیر باشد، بعضی استان ها 60 و برخی دیگر 30 درصد شاهد کمبود بارندگی بودند، با این حال بنا به گفته رئیس مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی حدود 40 درصد شاهد کاهش بارندگی ها در سال آبی گذشته بودیم. باید توجه داشت در این وضعیت، میزان بارندگی ها به تنهایی تاثیرگذار نیست، بلکه فاصله بین بارندگی ها نیز می توانند موثر واقع شوند. بارندگی های اندک باعث شده است تا محصولات زراعی دیمی که برای برداشت نیازمند بارش باران مداوم هستند، از بین بروند. بنابراین باید در مقدار بارش و میزان پراکنش تعادل ایجاد شود.

بحران جدی تامین آب شرب، صنایع و کشاورزی درصورت کاهش بارندگی در پاییز

محمودزاده با اشاره به این که کم آبی باعث کاهش برداشت محصولات دیمی، آبی و همچنین ذخایر آب های زیرزمینی شده است، افزود: برای تامین آب شرب، صنعت و کشاورزی در صورت بارش های اندک در پاییز دچار بحران جدی خواهیم شد. اکنون پشت سدهای کشور آب مورد نیاز برای شرب، کشاورزی و صنعت بسیار اندک است. امید است در پاییز بارندگی هایی رخ دهد تا با رسیدن فصل زمستان و بهار کمبود آب موجود در کشور جبران شود.

وی در مورد پیش بینی ها مبنی بر وقوع خشکسالی در ایران افزود: باید توجه داشت هر 10 سال با توجه به آمار های مربوطه در کشورمان با خشکسالی مواجه می شویم و امسال زمان رسیدن خشکسالی است که قرار است در آن شاهد این اتفاق باشیم. پیش بینی می شود در پاییز 1400 شاهد بارش هایی در مناطق غربی کشور باشیم که و صورت عدم تحقق این رخداد دچار آسیب های محیط زیستی متعددی از جمله اختلال در کشت پاییزه و مشکلات صنعتی خواهیم شد.

فقط 35 درصد از آب مورد استفاده در کشاورزی بهینه مصرف می شود

عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در بیان راهکارهایی جهت جلوگیری از خشکسالی در کشور گفت: شاید سال های پرآبی در کشور داشته باشیم، اما زمانی ده ساله جهت خشکسالی در کشور ایجاد شده است. برای مدیریت آب بخش های صنعتی، آب شرب و کشاورزی باید از آبیاری بارانی فاصله گرفته و به سمت آبیاری تیپ رفت. باید به سمت آبیاری مدرنی که در دنیا وجود دارد و به صورت زیرزمینی آب را به محصول می رسانند رفت، باید هر اقدامی در زمینه کشاورزی جلوی تبخیر آب را بگیرد. اکنون 85 درصد آب شیرین کشور در بخش کشاورزی صرف می شود و 15 درصد دیگر در بخش شرب و صنعت استفاده می شود، این درحالی است که فقط 35 درصد از 85 درصد مصرف آب کشاورزی به صورت بهینه استفاده می شود، این به دلیل آن است که آب از کنار کانال ها و استخرهای خاکی عبور می کند و آبیاری به صورت سنتی انجام می شود، از این طریق حجم زیادی از آب شیرین از دسترس مردم خارج می شود.

وزارت کشاورزی و نیرو نتوانستند برنامه شان را به برنامه ششم توسعه برسانند

نماینده مردم مهاباد در مجلس در ادامه تشریح راهکارها برای جلوگیری از هدر رفتن آب گفت: اختصاص اعتبارات برای ایجاد آبیاری مدرن، یکی از بهترین روش هایی است که می توان جهت مصرف بهینه آب به کار برد. متاسفانه وزارت جهاد کشاورزی و نیرو مطابق برنامه ششم توسعه نتوانستند بنا به زمان بندی اعلام شده به قول خود عمل کنند. قرار بود 3.5 میلیون هکتار از زمین های کشاورزی زیر آبیاری تحت فشار قرار گیرند اما فقط 40 درصد از آبیاری زمین های کشاورزی تحت آبیاری تحت فشار قرار گرفت. یکی از راه های حفظ منابع آبی این است که راه ورودی آب های مرزی را مدیریت کنیم. راه بعدی بررسی محصولات مقاوم به خشکی هستند که در باغات و زراعت وجود دارند، باید در مراکز تحقیقات کشاورزی روی این موضوع بررسی شده و محصولات مقاوم به خشکی به کشاورزان و مردم معرفی شوند. با معرفی محصولاتی که آب کمتری مصرف می کنند، می توان در صرفه جویی مصرف آب گام بزرگی برداشت.

 استفاده از تکنولوژی مربوط به باروری ابرها

جلال محمودزاده به تغییر روش کشت محصولات کشاورزی اشاره کرد و گفت: کشت محصولاتی که آب بر هستند باید محدود شوند. مثلاً برای کشت هندوانه ای 10 کیلویی در کشور نیاز به 2000 لیتر آب است، این درحالی است که موقع صادرات هندوانه به کشورهای عربی، کیلویی 500 تومان از کشورهای خارجی دریافت می شود، به عبارتی 2000 لیتر آب خود را حدود 3 هزار تومان به فروش می رسانیم. این اقدام صادرات آب مجازی نام دارد که لازم است سریعاً متوقف شود. علاوه بر این توصیه می شود به کمک دولت آبیاری تحت فشار در کشور بیشتر مورد استفاده قرار گیرد. در بحث پایاب و سد نیز باید گفت که ضروری است همزمان با تاسیس سد، آبیاری تحت فشار در اراضی مورد استفاده قرار گیرد.

عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در پایان به موضوع باروری ابرها اشاره کرد و افزود: باروری ابرها که بسیاری از کشورها روی آن تحقیقاتی را صورت داده اند، با استفاده از تکنولوژی مصرف آب، به صورت کامپیوتری و اینترنتی مدیریت می شود. به عنوان مثال با استفاده از روش بارور کردن ابرها، آن دسته از ابرهایی که بدون استفاده از آسمان عبور می کنند، به واسطه فناوری های نوین، بر روی زمین شروع به باریدن می کنند. می توان برروی این موضوع سرمایه گذاری کرد و با باروری ابرها به حفظ منابع آبی کمک کرد.