بازی با اعداد یا واقعیت؛ پشت‌پرده کاهش نرخ بیکاری در ایران!

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، طبق اعلام مرکز آمار ایران ، نرخ بیکاری در میان جمعیت ۱۵ سال و بیشتر کشور در پاییز امسال ۷.۲ درصد محاسبه شده که نسبت به مدت مشابه پارسال ۰.۴ درصد کاهش را نشان می‌دهد. 

مرتضی کیارسی، پژوهشگر اجتماعی، در گفت‌وگو با رکنا درباره خبر کاهش نرخ بیکاری در کشور اظهار کرد: دولت‌ها همواره تلاش کرده‌اند عملکرد خود را مثبت جلوه دهند. برخی دولت‌ها مهارت خاصی در عددسازی دارند. گاهی شاهد بوده‌ایم که مدیرانی متوهم، در جایگاه مسئولیت قرار گرفته‌اند و اظهاراتی داشته‌اند که فاصله‌ی زیادی با واقعیت داشته است. این مسئله به میزان صداقت و شفافیت دولت در قبال مردم بازمی‌گردد؛ اینکه تا چه حد حاضر است واقعیت‌های کشور را صادقانه بیان کند. برای مثال، دولت پیشین اصرار داشت نشان دهد که نرخ بیکاری کاهش یافته و عملکرد موفقی در زمینه‌ی اشتغال داشته است. اما مسئله‌ی اصلی این است که چقدر از این ادعاها واقعیت دارد؟ مسئولان تا چه اندازه در بیان این آمارها صادق‌اند؟ و مهم‌تر از آن، تعریف آنها از «شغل» و «اشتغال» چیست؟

کیارسی تاکید کرد: در چنین فضایی، وقتی اخبار مربوط به رشد اقتصادی و کاهش بیکاری منتشر می‌شود، پرسشی که در ذهن افکار عمومی شکل می‌گیرد این است: دقیقاً چه اتفاقی رخ داده که این آمارها را تأیید کند؟ در ماه‌های اخیر، کشور شرایط خاصی را پشت سر گذاشته است؛ از درگیری مدیران با انتخابات مجلس در پایان سال گذشته گرفته تا حادثه‌ای که برای شهید رئیسی، رخ داد و عملاً کشور را برای مدتی بدون دولت گذاشت. در این مدت، مجلس جدید هنوز شکل نگرفته بود و دولت تازه نیز درگیر تغییر مدیران و وزرا بود. با این اوصاف، چطور ممکن است در چنین فضایی نرخ بیکاری کاهش یافته باشد؟

این پژوهشگر اجتماعی افزود: از سوی دیگر، اقتصاد کشور همچنان با چالش‌های اساسی مواجه است. نرخ دلار به بیش از ۹۰ هزار تومان رسیده، هزینه‌های تولید افزایش یافته، تولیدکنندگان با کمبود برق و گاز روبه‌رو هستند و شهرک‌های صنعتی در برخی ساعات هفته برق ندارند. آیا تحریم‌ها لغو شده‌اند؟ آیا شبکه‌ی بانکی ما به سیستم مالی جهانی متصل شده است؟ آیا سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی افزایش یافته؟ اگر این اتفاقات نیفتاده، پس چگونه می‌توان کاهش بیکاری و شکوفایی اقتصادی را پذیرفت؟

وی همچنین افزود: زمانی که دولت‌ها آمارهای اقتصادی ارائه می‌دهند، باید در کنار آن شواهد و مستنداتی ارائه کنند که جامعه را قانع کند. صرف انتشار آمار بدون پشتوانه، که در دولت‌های گذشته نیز شاهد آن بوده‌ایم، کمکی به بهبود وضعیت کشور نمی‌کند. اگر قرار بود این آمارها مبنای واقعی داشته باشند، امروز ایران باید در زمره‌ی پنج کشور برتر جهان در حوزه‌ی اقتصاد و تولید قرار می‌گرفت. اما آیا چنین است؟

مرتضی کیارسی در پایان گفت: برخی وزرای دولت قبلی تأکید داشتند که خودرو نخرید، چون قیمت‌ها به‌زودی کاهش می‌یابد؛ یا اینکه نرخ ارز به زودی پایین می‌آید؛ اما امروز قیمت دلار، خودرو و مسکن چندین برابر شده است. واقعیت این است که اگر پیشرفت و کاهش بیکاری رخ داده باشد، باید این تغییرات در زندگی مردم ملموس باشد. در غیر این صورت، آمارهای ارائه‌شده چیزی جز بازی با اعداد نخواهند بود.