قیمت دارو داخلی و خارجی در ایران نجومی شد / پاسخ شانه ساز: می خواهیم نه سیخ بسوزد نه کباب

دکتر محمدرضا شانه ساز گفت: اگر بخواهیم به تولیدکننده سخت بگیریم که تولید دارو برایش صرفه اقتصادی نداشته باشد، اولا این موضوع با شعارهای اعلامی از سوی مقام معظم رهبری تناقض دارد و ثانیا در این شرایط، تولیدکننده از چرخه تولید حذف خواهد شد و ما مجبور می شویم که با چندین برابر قیمت و ارزبری بسیار زیاد، دارو را از منابع خارجی وارد کنیم که در شرایط تحریمی اصلا این کار عقلانی نیست.

کاهش سهم ارز ترجیحی، عامل گرانی داروهای داخلی

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در سال 1400 بازار دارو دچار آشفته بازار عجیبی شده است، به نحوی که قیمت برخی داروهای تولید داخل و حتی داروهای خارجی نسبت به سال گذشته بین 3 تا بیش از 10 برابر شده و بسیاری از داروهای خارجی نیز مثل اوج بحران دارویی سال 99، به شدت کمیاب شده است. البته در این شرایط بعضی داروخانه ها به بیماران پیشنهاد می دهند که داروهای مشابه داخلی را که قیمتشان چند برابر شده، برایشان با پیش سفارش از خارج وارد کنند؛ موضوعی که البته با مقررات تعیین شده از سوی سازمان غذا و دارو برای واردات دارو منافات دارد.

این موضوعات را با دکتر محمدرضا شانه ساز، رئیس سازمان غذا و دارو و معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پرشکی در میان گذاشتیم و او در پاسخ به این سوال رکنا، کاهش سهم ارز ترجیحی در واردات مواد اولیه دارو و رشد شدید قیمت ارز در سال گذشته را عامل اصلی گرانی داروهای داخلی عنوان کرد و گفت: اکنون فقط حدود 30 تا 35 درصد ارز مورد نیاز برای واردات مواد اولیه داروهای داخلی مربوط به ارز ترجیحی 4200 تومانی است و بین 65 تا 70 درصد این ارز را تولیدکنندگان باید با استفاده از ارز نیمایی تامین کنند. در این شرایط هم وقتی قیمت دلار نیمایی در سال گذشته با رشد بسیار زیادی مواجه شده، طبیعی است که قیمت دارو نیز افزایش پیدا کند.

وی درباره علت افزایش سه برابری قیمت ویتامین ها نیز توضیح داد: از سال گذشته، ارز ترجیحی برای واردات مواد اولیه برخی اقلام دارویی از جمله ویتامین ها به طور کامل حذف شد و صرفا ارز نیمایی برای آنها تخصیص داده شد. بنابراین وقتی سهم ارز ترجیحی در واردات مواد اولیه این داروها به صفر برسد، قطعا تفاوت محسوسی در قیمت این اقلام دارویی ایجاد می شود.

شانه ساز با تاکید بر این که قیمت دارو باید به نحوی تعیین شود که به تولیدکننده فشار نیاید، گفت: اگر قیمت دارو را به نحوی تعیین کنیم که برای تولیدکننده داخلی صرفه اقتصادی نداشته باشد، ناچار خواهیم شد که اقلام دارویی را با چندین برابر قیمت، تازه اگر بتوانیم، وارد کنیم.

داروخانه هایی که پیش سفارش می گیرند، متخلفند

رئیس سازمان غذا و دارو همچنین اقدام برخی داروخانه ها در زمینه پیش سفارش گرفتن از بیماران برای واردات داروهای مشابه داخلی را مصداق تخلف دانست و تاکید کرد: ما قاعدتا اجازه واردات داروهای مشابه داخلی را نمی دهیم و اگر داروخانه ای از بیمار سفارش می گیرد که یک داروی مشابه داخلی را به طور خاص برایش وارد کند، عملا متصدی این داروخانه یا خودش دست به قاچاق می زند یا با قاچاقچیان دارو همکاری می کند؛ بنابراین متصدی این داروخانه حتما باید به مراجع قضایی معرفی شود.

وی افزود: همچنین ما گزارش های زیادی داریم که بسیاری از اقلام مکمل دارویی در سوپرمارکت ها عرضه می شود و بسیاری از مردم نیز چون از ظرفیت «سامانه تیتک سازمان غذا و دارو» آگاهی ندارند، برای یک جنس کاملا تقلبی چندین برابر قیمت آن هزینه پرداخت می کنند. این در حالی است که مردم ما باید توجه داشته باشند که اگر یک دارو یا مکمل برچسب نداشت، حتما تقلبی است و اگر هم برجسب داشت، حتما باید مردم از طریق سامانه تیتک، اصالت آن را استعلام کنند.

معاون وزیر بهداشت تاکید کرد: البته اساسا اقلام دارویی یا حتی مکمل ها نباید خارج از داروخانه عرضه شود و مردم حتی اگر از خود داروخانه ها نیز دارو یا مکملی خریدند، بهتر است اصالت آن از طریق سامانه تیتک استعلام کنند، چون داروی تقلبی برخلاف سایر اقلام قاچاق، فقط ضرر اقتصادی به شخص یا کشور وارد نمی کند، بلکه سلامت آحاد جامعه را نیز به خطر می اندازد.

واردات داروی مشابه داخلی غیرقانونی است

شانه ساز با تاکید بر این که هر گونه سفارش گرفتن از سوی داروخانه ها برای واردات داروهای مشابه داخلی غیرقانونی است، اظهار داشت: در هر صورت اگر کسی در داروخانه یا خارج از داروخانه ادعا کرد که می تواند سفارش یک داروی مشابه خارجی را بگیرد و آن را بعدا وارد کند، قطعا این اقدام او غیرقانونی است و مردم باید دانشگاه علوم پزشکی محل را از این مساله مطلع کنند تا صحت و سقم موضوع را بررسی کنند.

وی ادامه داد: اساسا طبق قانون، ما به داروی مشابه تولید داخل، اجازه واردات داده نمی دهیم و فقط ممکن است در برخی اقلام که تولید داخل کفایت نکند یا مراجع تخصصی در وزارت بهداشت تشخیص دهند که بهتر است یک داروی خاص برای مدت زمان محدود وارد کشور شود، ما آنها را وارد می کنیم. البته در مجموع واردات اقلام دارویی در سال های اخیر با کاهش محسوسی مواجه شده است.

نمی توان با شعار قیمت دارو را کنترل کرد

این صحبت های شانه ساز درباره این که وقتی قیمت ارز بالا رفته، طبیعتا نرخ داروهای ایرانی نیز افزایش می یابد، چون هزینه واردات مواد اولیه داروهای تولید دارو نیز رشد کرده است، به نوعی رنگ و بوی حمایت سازمان غذا و دارو از تولیدکننده و نه از بیماران محتاج به داروهای گوناگون را می دهد. وقتی این موضوع را با رئیس سازمان غذا و دارو در میان گذاشتیم، او در پاسخ گفت: من متوجه این صحبت شما نمی شوم، چون تغییرات ارزی برای همه کالاها رخ می دهد و طبیعتا برای دارو هم اتفاق می افتد و نمی توان تاثیر نوسانات ارزی بر قیمت دارو را صرف نظر کرد.

معاون وزیر بهداشت اضافه کرد: البته مردم به درستی انتظار دارند که دولت برای دارو یارانه بیشتری اختصاص دهد، کما این که همین الان نیز این اتفاق رخ داده و در بودجه 1400 سهم بیمه ها 50 درصد افزایش پیدا کرده است تا مردم هزینه کمتری برای داروها بپردازند.

شانه ساز با بیان این که در هر صورت، نباید وجه اقتصادی تولید دارو به عنوان یک کالای تولیدی بازرگانی گرفته شود، اظهار داشت: بالاخره در سال گذشته هزینه های تمام شده تولید درباره دارو از جمله نرخ ارز، دستمزد کارگر، هزینه انرژی و سایر نهاده های تولید افزایش یافته است، بنابراین ما نمی توانیم اراده کنیم که دارو گران نشود، چون در هر صورت مولفه های اقتصادی درباره دارو نیز حاکم است و با شعار نیز نمی شود، قیمت دارو را کنترل کرد.

رئیس سازمان غذا و دارو ادامه داد: اگر بخواهیم به تولیدکننده سخت بگیریم که تولید دارو برایش صرفه اقتصادی نداشته باشد، اولا این موضوع با شعارهای اعلامی از سوی مقام معظم رهبری تناقض دارد و ثانیا در این شرایط، تولیدکننده از چرخه تولید حذف خواهد شد و ما مجبور می شویم که با چندین برابر قیمت و ارزبری بسیار زیاد، دارو را از منابع خارجی وارد کنیم که در شرایط تحریمی اصلا این کار عقلانی نیست.

وی در پایان تصریح کرد: البته ما قطعا طرف مردم را داریم، اما نکته اساسی این است که تولیدکنندگان نیز معتقدند که قیمت دارو متناسب با هزینه های آنها افزایش پیدا نکرده است، ولی ما در تلاش هستیم که سیاستی را درباره قیمت دارو در پیش بگیریم که نه سیخ بسوزد، نه کباب. آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.