رد پای صید ترال در مرگ گربه ماهی ها در بندر جاسک + فیلم

از روز گذشته که تصاویر تلخ تلف شدن 10 تن گربه ماهی در سواحل بندر جاسک در استان هرمزگان منتشر شد، گمانه زنی های مختلفی درباره علت مرگ این ماهیان در فضای رسانه ای کشور مطرح شد.

تلف شدن گربه ماهی ها ربطی به مسمومیت ندارد

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، حبیب مسیح تازیانی، مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان شب گذشته در این باره، آلودگی های نفتی را به عنوان یکی از عوامل احتمالی تلف شدن مرگ گربه ماهی ها عنوان کرد.

اما یک کارشناس باسابقه محیط زیست دریایی با توجه به تصاویر منتشرشده از این موضوع، ضمن رد این صحبت مقام ارشد زیست محیطی استان هرمزگان به رکنا گفت: این اتفاق حتما ناشی از مسمومیت نبوده است، چراکه در این گونه موارد گربه ماهیان جزو آخرین ماهیانی خواهند بود که در دریا تلف می شوند، چون این ماهی ها نسبتا مقاوم هستند و قبل از آن ها باید ماهیان کف زی ریز تلف بشوند.

دکتر محمدرضا فاطمی در تحلیل علت تلف شدن هزاران گربه ماهی در سواحل دریای عمان اضافه کرد: با توجه به یک دست بودن ماهی های تلف شده در خط ساحلی و نبود هیچ نشانه ای از تلف شدن سایر آبزیان موجود در این منطقه، به طور قطع می توان گفت این اتفاق ربطی به مسمویت یا رها شدن پساب در آب دریا نداشته است.

صیادان غیرقانونی ناموفق در فروش گربه ماهی ها

این کارشناس محیط زیست دریایی در ادامه به اندازه نسبتا یکسان و البته درشت بودن ماهی های تلف شده در خط ساحلی اشاره کرد و گفت: نکته اساسی این است که گربه ماهی ها عمدتا در بستر دریا حضور دارند و بیشتر با تورهای ترال به دام می افتد. بنابراین می توان به این نتیجه رسید که احتمالا یکی از کشتی های صیادی غیرقانونی که محموله ای از گربه ماهی در اختیار داشته و نتوانسته است آن را به کسی بفروشد، این ماهی ها را رها کرده و جریان آب آنها را به ساحل آورده است.

وی افزود: البته به نظر نمی رسد که این ماهی ها بلافاصله بعد از صید شدن رها شده باشند، بلکه این ماهی ها احتمالا متعلق به یک محموله بوده اند که در انبار یک کشتی موجود بوده است و چون مالکان این محموله نتوانسته اند آن را بفروشند، شبانه گربه ماهی ها را رها کرده اند و در صبح روز بعد این ماهی ها به سطح دریا و خط ساحلی آمده اند.

چند فرضیه درباره نحوه صید شدن گربه ماهی ها

فاطمی در ادامه به تحلیل فرضیه های موجود درباره این اتفاق پرداخت و گفت: یکی از فرضیه ها این است که مالک یک کشتی احتمالا به صورت غیرقانونی اقدام به صید ترال کرده و پس از آن، محموله ماهی ها را جمع و آن ها را تفکیک کرده و در سردخانه کشتی خود گذاشته است، بعد هم وقتی به هر دلیل نتوانسته گربه ماهی های صیدشده را به فروش برساند، آن ها را یک جا در آب دریا رها کرده است.

وی در این باره ادامه داد: البته به نظر می رسد که این کشتی صید خود را به ساحل منتقل کرده باشد، چون کشتی های بزرگ وقتی صید می‌کنند، صید خود را روی عرشه تفکیک می کنند و برحسب گونه های ماهیان، آنها را نگهداری می کنند و در این فرآیند عمدتا ماهی های ریز را به دریا منتقل می شود. اتفاقا درشت بودن عمده ماهیان موجود در تصاویر این حادثه نیز نشان می دهد که احتمال قوی ماجرا به یک صید غیرقانونی بازمی گردد.

این کارشناس محیط زیست دریایی درباره دومین فرضیه موجود درباره علت تلف شدن این ماهیان نیز توضیح داد: فرضیه دیگر این است که این محموله بزرگ از گربه ماهی ها توسط صاحبان لنج های صیادی که اقدام به خرید و فروش محموله های بزرگ صیادی می کنند یا خودشان در ابعاد کوچکتر صید ترال انجام می دهند، رها شده باشد.

تلف شدن گربه ماهی ها زیر سایه ضعف نظارتی شیلات

در این میان البته باید توجه داشت که هر کدام از فرضیه های احتمالی فاطمی در خصوص علت تلف شدن گربه ماهی ها درست باشد، در هر دو صورت این ماجرا بار دیگر ضعف نظارتی بر صید غیرقانونی در آب های شمال و جنوب کشور توسط نیروهای متولی نظارت بر تخلفات صیادی از جمله نیروهای یگان حفاظت سازمان شیلات را ثابت می کند.

تابستان سال گذشته نیز رضا شاهی فر، مدیرکل دفتر حفظ و بهسازی منابع دریایی سازمان شیلات در گفت و گو با روزنامه جام جم اعلام کرد که تعداد نیروهای یگان حفاظت سازمان شیلات در سراسر کشور به 500 نفر نیز نمی رسد و این در حالی است که براساس آخرین تحقیقات سازمان شیلات، در شمال و جنوب کشور نزدیک 16 هزار فرورند شناور صیادی غیرمجاز فعالیت می کنند.

فاطمی نیز در خلال صحبت های خود به همین مساله اشاره کرد و گفت: تعداد نیروهای یگان حفاظت سازمان شیلات برای محافظت از پهنه آبی جنوب کشور که 1800 کیلومتر خط ساحلی مستقیم دارد، بسیار اندک است و بنابراین این نیروها نمی توانند نظارتی کافی بر تخلفات صیادی از جمله ماجرای اخیر داشته باشند.

گربه ماهی بازار داخلی ندارد

نکته دیگری که در خصوص مساله تلف شدن صید گربه ماهیان در سواحل بندر جاسک نباید از آن غفلت کرد، این است که گربه ماهی از نظر شیعه حرام گوشت است و اهل سنت نیز تمایل چندانی به مصرف این ماهی ندارد و اساسا گربه ماهی در بازار داخلی کشور مصرف زیادی ندارد.

بنابراین هر محموله ای که صرفا شامل گربه ماهی باشد، به احتمال زیاد صرفا برای صادرات صید شده است. البته اگر صید این ماهی قانونی باشد و از مبادی قانونی نیز صادر شود، منعی برای صادرات گربه ماهی وجود ندارد، ولی آنچه در این میان مهم است این که ماهی های رهاشده نزدیک سواحل بندر چطور صید شده اند؟

فاطمی در پاسخ به این سوال عنوان کرد: با توجه به رها شدن شبانه گربه ماهی ها در آب دریا احتمالا این صید غیرقانونی بوده است. البته بازهم به صورت دقیق نمی توان این موضوع را تایید کرد، چون ممکن است این ماهی ها چند ماه قبل صید شده باشند، زیرا اصولا سردخانه های کشتی های بزرگ صیادی می تواند ماهی ها را بین یک تا دو ماه تازه نگه دارد و احتمال این که این گربه ماهیان یک تا دو ماه پیش صید شده باشند وجود دارد.

این کارشناس محیط زیست دریایی ادامه داد: بنابراین چه این محموله از یک کشتی بزرگ ترال رها شده باشد، چه یک لنج کوچکتر و چه یک لنجی که بیشتر اقدام به خرید و فروش محموله های بزرگ می کند، احتمال این که این ماهیان یک تا دو ماه پیش یا حتی بیشتر صید شده باشند و مالک کشتی نتوانسته باشد به هر دلیلی آنها را به فروش برساند، وجود دارد.

تلف شدن گربه ماهی ها، کار چینی ها نبوده

فاطمی در بخش دیگری از صحبت هایش در میان همه سناریوهای موجود، احتمال صید گربه ماهی های تلف شده در بندر جاسک توسط یک کشتی ترال بزرگ را محتمل تر دانست و گفت: تعداد بالای این ماهی ها نشان می دهد که احتمالا یک شناور ترال این ماهی ها را صید کرده است. البته در این فصل از سال فعالیت کشتی های بزرگ ترال ممنوع است و اگر هم این اتفاق رخ داده باشد، قطعا یک صید غیرقانونی اتفاق افتاده است.

این کارشناس محیط زیست دریایی ادامه داد: با توجه به نبود بازار گربه ماهی در بنادر جنوبی کشور، این ماهی هیچ وقت توسط صیادان محلی به صورت هدف صید نمی شود، بلکه این ماهی ها ممکن است در تور صیادانی که تور کف پهن می کنند گرفتار شود و البته این صیادان اغلب گربه ماهی ها را بلافاصله در دریا رها می کنند و فقط ترال‌کارها آنها را نگه می دارند.

وی در ادامه تاکید کرد: البته این صید حتی اگر ترال هم بوده باشد، حتما توسط شناورهای ایرانی انجام شده است، چون اولا لنج های صیادی کوچکتر که ممکن است تور کف پهن کنند، حتما ایرانی هستند و ثانیا کشتی های چینی هم از چند سال پیش با یک قرارداد تحت مالکیت مشترک شرکت های ایرانی و چینی درآمده اند و سهم ایرانی ها هم در این شرکت ها بیشتر است.

فاطمی در پایان تصریح کرد: به همین دلیل می توان گفت چند سالی است که موضوع صیادی ترال توسط چینی ها منتفی شده و با وجود این که رد پای صید ترال در موضوع گربه ماهی ها مشاهده می شود، اما نمی توان گفت که این مساله نیز کار چینی ها بوده است.

خبرنگار : محمدحسین خودکار

آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.