یادداشت،
اخلاق مداری، گم شده ای در پستوی خانه ایرانیان
علی چاهه_ فعال اجتماعی
امروز آسیب های اجتماعی از هر زمان دیگری افزایش بیشتری داشته و حاشیه نشینی دیگر نه توسط مهاجران به شهر های بزرگ بلکه از سوی شهر نشین ها به سمت حاشیه اتفاق افتاده است. بدون شک همه این مسائل مرتبط با شرایط اقتصادی فعلی ماست. امااز آنجایی که هر فرد نسبت به جامعه خود وظیفه دارد باید سعی کنیم تا پا به میدان گذاشته و برخی از مسائل را که در توان ما است را حل کنیم.
همانطور که میدانید اعضای جامعه به یکدیگر وابستگیهای فرهنگی و نهادی دارند و تا حدودی با سایر اجتماعات متفاوت هستند چراکه جوامع به طور کلی، در کشور خود با توجه به همکاری ها و مناسبت های ملی یا مذهبی که دارند یک صمیمیتی نیز بین آنها وجود دارد. حقیقت این است که در عصر حاضر انسان بدون ارتباط با دیگران قادر به برآوردن نیازهایش نیست که برای رسیدن به این مهم باید اخلاق را رعایت کرد تا یک ارتباط سالم و مداوم شکل بگیرد.
اگر تنها یک روز به خیابان بروید و ساعاتی را برای دیدن مردم صرف کنید به این مسئله پی خواهید برد که اخلاق ، گمشده جامعه ایران است. این در حالی است که ضروری ترین نیاز جامعه امروز ما اخلاق و اخلاق مداری در همه زمینه ها است چراکه جامعه بدون اخلاق راه به جایی نخواهد برد. حال با توجه به اینکه در یک کشور اسلامی زندگی میکنیم باید به این نکته نیز اشاره کرد که حتی پیامبر خدا، حضرت محمد مصطفی میفرماید: «انما بعث لانمم مکارم الاخلاق» جز این نیست که من مبعوث شده ام تا پایه های اخلاق را تکمیل کنم.
اما آنچیزی که امروز شاهدش هستیم برعکس تمام مواردی است که پیامبر و امامان معصوم در جهت آن تلاش کردند. دیگر بزرگترین سرمایه سیاستمداران ما اخلاق نیست و دائم شاهد انگ زنی ها، برچسب ها و در کل بی اخلاقی ها در جامعه هستیم در حالی که صداقت، شفافیت و پرهیز از برچسب زدن باید دغدغه جامعه ما باشد تا به وسیله آن اخلاق، امنیت و اعتماد در جامعه به وجود بیاید.
امروز در عرصه اقتصادی فساد و تقلب و در عرصه سیاسی انگ زنی و تخریب رشد کرده که دلیل آن بدون شک افول اخلاق است. بنابراین ما باید اخلاق را در جامعه رواج بدهیم چرا که اخلاق، نوش دارو جامعه است که از مصادیق آن میتوان به صداقت، راستگویی، نیکی، مهربانی، خوش خلقی و رعایت ادب در گفتوگو با فقرا و زیر دستان است.
وقتی در جامعه بی اخلاقی رواج پیدا می کند، بی هیچ تردیدی مصالح شخصی بر منافع اجتماعی ارجحیت خواهد یافت. فردی که پایبند به اخلاقی است دارای خلق و خوی عیب جو نیست و به طور قطع در روابط اجتماعی خود نیز منافع اجتماع را مد نظر قرار میدهد. حال اگر همه افراد جامعه اینگونه باشند بدون شک اخلاق در این جامعه نهادینه شده و چنین جامعه ای مدینه فاضله خواهد بود.
جامعه اخلاقی جامعه ای است که افراد در آن، حقیقت را اگر چه بر ضد منافع خودشان هم باشد، می گویند خبری از حق کشی نیست کسی دروغ نمیگوید و آزادی نیز برای بیان هر حرفی وجود دارد. امادر جامعه امروز، ما از اصول اخلاقی دور شده است و هرکاری برای رسیدن به هدف انجام میدهیم. این در حالی است که اگر اخلاق اجتماعی را در همه حوزه های زندگی اجرا کنیم. شاید به خیلی از اهداف خود نرسیم اما دیگر شاهد خطرناکترین رویداد انسانی، انحطاط اخلاقی و شکسته شدن مرزهای اخلاقی در جامعه نخواهیم بود.
همچنین باید گفت که اگر میخواهیم از آسیب های اجتماعی رهایی پیدا بکنیم باید اخلاق اسلامی را رواج دهیم. بدون اخلاق اسلامی جامعه شاید در بعضی از زمینه ها رشد کند اما در آن هدف اصیل خود که رسیدن به خدای یگانه است شکست خواهد خورد. به طور کلی، هر رفتاری که از آدمی سر می زند، متأثر از مجموعه ای از عوامل است که به طور معمول در طول زندگی سر راه وی قرار دارد و رفتار او را تحت تاثیر قرار می دهد. اولین جایی که انسان می تواند اخلاق اجتماعی را بیاموزد خانواده است که دوباره باید مسئولان کاری کنند تا نهاد خانواده رونق بگیرد چرا که امروز شاهد تزلزل این خانواده در سطوح شهری هستیم.
خانواده کانون اصلی رشد و تعالی انسان بشمار میرود و میتواند پایه ریزی تکامل آینده یک فرد باشد. اما در حال حاضر نظام سنتی خانواده تغییر کرده و درصد طلاق افزایش پیدا کرده است. کمااینکه ازدواج های رسمی نیز دائم کاهش داشته است که این مسئله اصلا به نفع آینده کشور نیست.
اگر نوع زندگی به همین روال پیش برود دیگر امید به زندگی مناسب و با اخلاق برای کسی باقی نخواهد ماند و روز به روز زندگیهایمان به سمت زوال و نابودی می رود. بنابراین باید به فکر بازگشت معنویات در جامعه باشیم. با نیم نگاهی به اطرافمان میتوان فهمید که دنیا پر از خشونت، نفرت، نژادپرستی، حرص، ناشکیبایی و بیحرمتی به یکدیگر شده است.فلذا باید معنویات به زندگی روزمره تک تک افراد و در نهایت کل جامعه بازگردد.
برای رشد اخلاقی اسلامی نیز علاوه بر اخلاقی شدن خود باید دیگران را نیز در این راه کمک کنیم و بدانیم و باور کنیم که هرگز مادیات باعث خوشبختی ما نمیشود پس بهتر است بیشتر به سمت معنویات گام برداریم.
برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.
ارسال نظر