زباله هایی که در آتش بی اطلاعی می سوزند / طلای سفیدی که در ایران به آن اهمیت داده نمی شود
رکنا: زباله ها این روزها در زمانی که مشکلات محیط زیستی گریبان زمین را گرفته اند حکم طلای سفید را پیدا کرده اند و برای خودشان هویت پیدا کرده اند.
زیرا زباله ها قدرت این را دارند که دوباره به چرخه طبیعت برگردند و همه این ها منوط به این است که به درستی دفع شوند اما چیزی که مهم است این است که در ایران چیزی که اهمیت دارد این است که اهمیتی به سرنوشت زباله داده نمی شود و وسعت این بی تفاوتی تا اندازه ای است که به راحتی زباله را در دل دریا و جنگل رها می شوند و پسماندهای بیمارستانی به حال خود رها می شوند.
یکی از دلایل این اتفاق در جامعه شعارهایی است که فقط در حد شعار باقی می مانند و به مرحله عمل نمی رسد و فرصت های بسیاری را از بین می برد روزانه حدود 48000 تن پسماند و زباله شهری و روستایی، بیش از 8000 تن پسماند صنعتی ، و حدود 170 میلیون تن پسماند عادی کشاورزی (سالانه) در کشور تولید می شود که در حال حاضر بازیافت پسماندهای عادی در کشور کمتر از 20 درصد می باشد.این بخش اعظمی از پسماندهای عادی قابلیت تفکیک یا بازیافت و استفاده مجدد در چرخه اقتصاد و تولید کشور را دارند.
این در حالی است که اگر در بخش زباله های خانگی تفکیک صحیح انجام شود با توجه به آنالیز این پسماندها که حدود 70% آن مواد آلی، 7/8 درصد آن کاغذ، 7/4 درصد آن پلاستیک،1/4 درصد آن شیشه و 7/2 درصد آن فلز و مابقی آن سایر مواد می باشد ، از 48000 تن پسماند عادی شهری و روستایی و توان 600/33 تن در روز کود کمپوست مرغوب، 4176 تن در روز کاغذ، 2256 تن در روز پلاستیک، 1968 تن در روز شیشه، 1296 تن در روز فلز جهت بازیافت بدست می آید که این ارزشمند از لحاظ اقتصادی و زیست محیطی بسیار قابل توجه و حائز اهمیت می باشد.
از سوی دیگر اخبار مختلف در حوزه های سیاسی نشان می دهد که کشور ما در برهه سختی به سر می برد و با وجود رفع تحریم ها هنوز هم سایه مشکلات اقتصادی بر روی سر مردم سنگینی می کند و برای حل این مشکل نیاز به اجرای طرح های پسماند و هدایت و اداره ضایعات دیده می شود
سازماندهی مدیریت پسماند در ایران ساختاری سلسله مراتبی دارد و همین مساله مشکل بازیافت را با مشکل روبرو کرده است.
اما چالش اصلی در مساله پسماندها دراجرای قوانین اولیه نهفته است و انسانی و نیز دانش ناکافی در بحث مدیریت پسماند بین مقامات ذی صلاح با مشکل مواجه شده است و این مشکلی است که رفع مشکل در این خصوص را بیشتر کرده است
اما در این مورد گذران آگاهی مردم از مشکلات و پیشگیری از تولید زباله ، برای نوسازی مدیریت پسماند نقشی کلیدی دارد
با توجه به بازیافت مواد قابل بازیافت مانند مقوا ،کاغذ، پلاستیک، شیشه و غیره ایران وظیفه دارد مغایرت هدف بین نرخ بالای استفاده از مواد از یک سو و ارزش بالای حرارتی زباله سوزی را حل کند. در وهله اول بازیافت (مواد) نسبت به استحصال انرژی حرارتی از زباله ارجحیت دارد، اما بعد از این امر تصمیم گیرندگان ایرانی در حال حاضر در درجه اول به فناوری های زباله سوزی علاقمند هستند. این مسئله خصوصا در مناطق ساحلی شمال صدق می کند که در آن دفن زباله با توجه به شرایط جغرافیایی و آب وهوایی راه حل مناسبی نیست این در حالی است که استفاده های درست از این صنعت می تواند اشتغال زایی کند و کمک شایانی به اقتصاد کشور داشته باشد زیرا بدون توجه به ظرفیت های زیستی و مدیریت صحیح منابع آب و خاک و انرژی قادر به مقاوم کردن اقتصاد و دستیابی به توسعه پایدار نخواهیم بود.
اما نکته ای که در عدم استفاده صحیح از این صنعت مورد توجه است کم کردن هزینه دفع پسماند و رسیدن به درآمد ناشی از بازیافت، تفکیک زباله های قابل بازیافت و غیر قابل بازیافت یا به اصلاح زباله های تر است و مشکل ان هم به عدم اموزش صحیحی بر می گردد
در هر شهر شهرداری ها که عمدتا بیش از دیگر نهادها و سازمان ها با موضوع زباله و هزینه های ناشی از جمع آوری و بازیافت و دفع زباله های شهری سروکار دارند لازم است که بخشی از مسئولیت خود را به شهروندان بسپارند که رسیدن به این مقصود جز از راه اطلاع رسانی و فرهنگ سازی میسر نمیشود و بدون تردید ایجاد امکانات جهت عملی شدن فرهنگ جداسازی زباله های قابل بازیافت از غیر قابل بازیافت مقدمه رسیدن به مقصود است.بدون تردید ترغیب شهروندان به جداسازی زباله های خود در صورتی عملا امکان پذیر است که ابزار لازم و بدون دردسر در اختیار شهروندان قرار بگیرد.
اما نکته ای که مهم است این است که هر فرد 600 برابر وزنش در طول عمرش زباله تولید می کند
باید توجه داشت که اگر تولید زباله به همین ترتیب و با این شرایط ادامه یابد، مدت زیادی طول نخواهد کشید که تمام اراضی اطراف شهرها به زباله دانی تبدیل می شود و مکانی برای دفن زباله های شهری باقی نخواهد ماند و آنوقت است که دولت ها باید هزینه های زیادی را برای بازگرداندن سلامت به مردم بپردازند
در بسیاری از جوامع مشکل اساسی تولید، توزیع و مصرف کالا نیست بلکه مشکل اصلی از بین بردن بقایا و فضولات کالاها است. مدفون کردن و سوزاندن زبالهها از راهکارهایی است که در بسیاری از کشورها از جمله ایران به آن دست میزند اما بهترین راه مقابله با زبالهها جداسازی و بازیافت آنها است تا دوباره به روند تولید باز گردد.
بهر گیری مجدد از زباله ها کار ساده ای نیست و نیاز به زیر ساخت های علمی و فنی و فرهنگی دارد زیرا همین زباله ای که روزی چند کیلو در هر خانه تولید می شود، اگر به درستی مدیریت شود، هر چند به ظاهر ارتباطی با اقتصاد خانواده پیدا نمی کند، ولی به جهت اهداف کلانی که در پس آن نهفته است، سود آن به خانواده ها نیز باز می گردد، علاوه بر این که خانواده هایی نیز از راه جمع آوری بازیافت و تولید مجدد محصولات از آن ارتزاق می کند.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.
ارسال نظر