کوچ اصفهانی ها به مازندران!/بحران آب و فرونشست؛ بلای جان اصفهان

به گزارش رکنا از مازندران؛ اصفهان یکی از استان‌هایی است که به دلیل مهاجرت از شهرها و کشورهای همسایه، اسکان بیش از حد جمعیت و استقرار صنایع آب‌بر، با کاهش منابع زیرزمینی آب مواجه شده، به همین دلیل نیز فرونشست با شدت بیشتری در حال پیشروی است.

بر اساس این گزارش؛ فرونشست مدارس اصفهان را تحت تاثیر قرار داده است، به گفته مدیرکل اداره آموزش‌وپرورش استان اصفهان ۱۵۰ مدرسه استان اصفهان تحت تأثیر فرونشست قرار گرفته‌اند که تاکنون ۴۲ مدرسه به طور کامل تخلیه شده‌اند.

در ضمن به گفته کارشناسان حدود  2 میلیون و 700 هزار نفر در پهنه فرونشستی اصفهان زندگی می‌کنند و با روند فرونشست در این استان عده ای از این افراد ناچارند دست به مهاجرت برنند.

برای مردمی که از خشکسالی به ستوه آمده‌اند و دست‌شان هم به دهان‌شان می‌رسد انتخاب استان جدید کار چندان سختی نیست .

آب رودخانه زاینده رود تقریبا قطع شده است و به طور وضوج در برخی از مناطق ساختمان‌ها ترک برداشته‌اند و برخی از خانوار به دلیل نگرانی‌ از آینده نسبت به مهاجرت اقدام می‌کنند، عده‌ای دیگر هم با خرید مسکن و ملک در استان دیگر دو ملکی شده‌اند. روند مهاجرت در اصفهان مشهود است و مردم اصفهان خطر فرونشست را احساس کرده‌اند.

بی تردید اصلی ترین عامل فرونشست در اصفهان خشک شدن زاینده رود است، بخشی از آب اصفهان از زاینده رود تامین می‌شود،‌ متاسفانه در دولت‌های گذشته تصمیم بر این گرفته شد که حوزه‌های آب استانی شود و با این تصمیم آب رودخانه زاینده رود که از ارتفاعات زاگرس تامین می‌شد، قطع شد و در حریم استان اصفهان شاخه‌ای از این حوزه آبی هم به استان‌های دیگر منتقل شد و از خود سد زاینده رود، آب را به استان یزد منتقل کردند.

کشاورزان هم برای تامین آب مورد نیاز خود چاه حفر می‌کنند و همین حفر چاه منجر به تشدید فرونشست می‌شود. به همین دلیل است که ریسک فرونشست در اصفهان در رتبه اول کشور قرار دارد و هیچ شهری مانند اصفهان در معرض فرونشست قرار ندارد.

البته تجربه‌های جهانی داریم که کشورها با انجام اقداماتی در جلوگیری از توسعه فرونشست موفق شدند ما هم می‌توانیم از این تجارت جهانی استفاده کنیم.

گفتنی است خشکسالی چندساله و برداشت بی‌رویه آب از سفره‌های زیرزمینی، کاهش بارندگی و حذف جریان آب رودخانه زاینده‌رود از دل شهر، از مهم‌ترین دلایل وقوع فرونشست زمین در شهر کم‌آبی چون اصفهان است.

بنا بر آخرین آمار موجود از مجموع ۶۰۵ دشت کشور، ۳۰۰ دشت دچار بحران فرونشست شده‌اند که دشت اصفهان-برخوار با تمرکز جمعیتی ۲.۵ میلیون نفر نسبت به دیگر نقاط استان اصفهان، وضعیتی تکان‌دهنده و قابل توجه دارد.

مدیرکل سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی اصفهان تاکید دارد امروز اصفهان تنها شهری است که فرونشست زمین به داخل منطقه مسکونی آن نفوذ کرده است و از این شهر به‌عنوان نماد فرونشست نیز یاد می‌شود. اگر برداشت از آبخوان دشت اصفهان برخوار ادامه یابد، تا حدود ۱۵ سال دیگر، اصفهان قابل سکونت نخواهد بود.

مطابق آخرین آمار، نرخ سالانه فرونشست زمین در اصفهان ۱۸.۵ سانتیمتر است، که در سال ۹۵ فقط دو درصد مساحت استان بالغ بر ۲ هزار و ۹۰۰ کیلومتر مربع درگیر فرونشست زمین بود که طبق آخرین مطالعات، حدود ۱۰ هزار کیلومتر مربع مساحتِ استان، یعنی ۱۰ درصد آن به‌‍صورت خطرناک و بسیار جدی درگیر فرونشست شده است.

مازندران / مسعود پاشنا