ما در ایجاد آسیب های اجتماعی چه نقشی داریم ؟!

یکی از عواملی که سبب به وجود آمدن آسیب های اجتماعی می شود قدرت نداشتن نه گفتن است.
یعنی اینکه وقتی نتوانیم به هر پیشنهادی و به هر رابطه ای و به هر چیزی که می‌تواند در ما آسیب ایجاد کند نه بگوییم درنتیجه آسیبی که در ما ایجاد می شود چون در جامعه زندگی میکنیم آسیب اجتماعی که در ما ایجاد شده در به کل جامعه تحمیل می شود. فرض کنید توسط یکی از دوستانتان به مواد مخدر Drugs معتاد شده اید پس چون شما نیز از این جامعه هستید یک فردمعتاد Addicted به جامعه را اضافه کرده اید. حالا فکر می‌کنم بهتر متوجه این موضوع شده باشید که چگونه شما نیز بخشی از آسیب اجتماعی جامعه می‌باشید.
حالا بهتر است بپردازیم به اینکه قدرت نه گفتن چیست؟
نه کلمه ای قدرتمند اما لازم در زبان امروز است. همچنین کلمه ای مخرب است و کلمه سخت برای ادا کردن.
نه گفتن همیشه مهم بوده اما شاید این مهارت تا الان انقدر ضروری نبوده.
قدرت نه گفتن یعنی اینکه خودمان را در برابر پیشنهادها قدرتمند ساخت باشیم تا بتوانیم نه بگوییم. یعنی به گونه ای نه بگوییم که نه تنها طرف مقابل را ناراحت نکنیم بلکه حرف خود را با قدرت زده باشیم.
شاید بزرگترین و اشتباهی که در گفتن نمود که می‌شویم این باشد که با ن شروع میکنیم. برای یک نه مثبت باید درست برعکس این عمل کنیم. یعنی به جای نه با آری شروع کنید.
مثال: شخصی که در ۶۰ سالگی معتاد بوده در حالیکه به نظر می‌رسید همه‌ی امیدهایش را از دست داده، در خود احساس کرد که اراده نه گفتن به استعمال مواد مخدر را دارد. راز کارش این بود. وقتی اولین نوه اش متولد شد بیش از هرچیز می‌خواسته آنقدر عمر کند تا بزرگ شدنش را ببیند. تولد او سبب شد که بخواهد خودش را درمان کند. از آن زمان تا به الان که به ۱۵ سال رسیده هرگز مواد مخدر استعمال نکرد. آره درست است او به این که میخواست بزرگ شدن نوه اش را ببیند به استعمال مواد مخدر گفت یعنی به بزرگ شدن نوه اش آری گفت.
برای اینکه بتوانید با قدرت نه بگوید بهتر است این کارها را انجام دهید:
۱. به احساسات و عواطف خود توجه کنید؛ ترس و احساس گناه باعث می شود نتوانید نه بگویید پس احساسات خود را شناسایی کنید و بر احساسات منفی تان غلبه کنید و نگذاریدشما را کنترل کنند.
۲. از خودتان سوال کنید؛ چرا باید نه بگویم، می خواهم با نه گفتن به کجا برسم؟ با نه گفتن چه چیزی را تغییر تغییر می دهم؟
۳. اعتماد به نفستان را تقویت کنید؛
طرف مقابل ممکن است در برابر نه گفتن شما واکنش تندی نشان دهد، برای اینکه بتوانید دربرابرواکنش آنان بایستید باید اعتماد به نفس قدرتمندی داسته باشید.
۴. نه خود را توضیح دهید؛ طرف مقابل می تواند نه شما را به اشتباه تعبیر و تفسیر کند پس به او توضیح دهید تا دچار سوتفاهم و برداشت اشتباه نشود.اما لازم نیست واکنش های آنان را کنترل کنید.
۵. از جمله "من سیاستی دارم" استفاده کنید؛ (مثل اینکه بگوید برنامه و سیاست من این است که هرگز به دوستانم پول قرض ندهم یا من هرگز تلفنی خرید نمیکنم من برای هر انتخابی سیاست و برنامه ای دارم.) وقتی می‌گوید که سیاست و روش دارید در واقع به طرف مقابل اطلاع می‌دهید که یک نه گفتن اتفاقی نیست. اما یادتان باشد زمانی عبارت موثر واقع می شود که به حقیقت جز باورها و خواسته‌های شما باشد.
۶. احساسات و علایق خود را بیان کنید؛
این کار باعث می شود که اشتباه بودن طرف مقابل را برایش مطرح نسازید.چون برای این کار دلیلی وجود ندارد.
حالا به راحتی می توانید با نه گفتن به خواسته ها و پیشنهادات دیگران خود را از آسیب دور نگه دارید.

صالح محمد پور، عضو انجمن روانشناسی و مدرس مهارت های زندگی