سیلک رود کجاست؟ + جزئیات
رکنا : سیلک رود یا جاده ابریشم نه تنها یک جاده تجاری محسوب می شود بلکه یک پل فرهنگی بین کشورهای مختلف در مسیر خود به شمار می‌رفته است.
به گزارش رکنا ، جاده ابریشم Silk Road یا راه ابریشم، جاده‌ای که همه ما اسمش را بارها از طول زندگی خود شنیده‌ایم و شاید از آن استفاده هم کرده باشیم. اما چقدر با تاریخچه آن آشنا هستید؟ می‌دانید توسط چه کسانی ساخته‌شده و چه محدوده‌ای را دربر می‌گرفته؟ یا اینکه چرا اصلاً به جاده «ابریشم» معروف شده؟ با ما همراه باشید تا جواب سؤال‌هایی که در ذهن تان شکل‌گرفته را بدهیم.
چرا جاده ابریشم به این نام معروف شد؟
جاده ابریشم مسیر بین‌المللی و تجاری بین کشور چین و مدیترانه است. شاید برای شما جالب باشد که نام جاده ابریشم از کجا انتخاب شده است؟
از قرن دوم تا پایان قرن چهاردهم میلادی، مسیر تجاری بزرگی از شرق به چانگان (شهر شیان امروزی در کشور چین) بوده است و در قسمت غربی مدیترانه به پابان می‌رسید. این‌گونه بود که چین به امپراتوری رم پیوند خورده بود. ازآنجایی‌که کشور چین بزرگ‌ترین صادرکننده ابریشم، در انتهای جاده باستانی بوده است، فردیناند ون ریچففن، جغرافیدان برجسته آلمانی، در سال ۱۸۷۷ نام «جاده ابریشم» را برای این مسیر معروف و پر رفت‌وآمد تجاری برگزید. همچنین مارکوپولو، کاوشگر اروپایی در مسیر جاده ابریشم نیز سفر کرده بود و توضیحات بی‌نظیری در مورد مسیر و کالاها که در جاده ابریشم حمل‌ونقل می‌شد ارائه کرده است اما او هیچ‌گاه نامی برای جاده در نظر نگرفته بود.
فرهنگ مردم در مسیر جاده ابریشم
این جاده نه تنها یک جاده تجاری محسوب می‌گردد، بلکه یک پل فرهنگی بین کشورهای مختلف در مسیر خود به شمار می‌رفته است. این جاده علاوه بر تبادل کالا، فرهنگ کشورهای پرطرفدار و معروفی همچون چین، هند، ایران، عربستان، یونان و رم را نیز تبادل می‌کرد.
جاده ابریشم، مسیر سلطنتی پارسی
تاریخچه جاده ابریشم قبل از سلسله هان، به‌عنوان مسیر سلطنتی پارسی، به‌عنوان یکی از مهمترین شرکا جاده ابریشم در طول امپراتوری هخامنشی در ایران (۳۳۰ تا ۵۰۰ سال قبل از میلاد) شناخته می‌شد. مسیر سلطنتی پارس از سوسا در شمال ایران تا دریای مدیترانه در آسیای میانه (ترکیه امروزی) بوده است. در این مسیر ایستگاه‌های فراوانی برای استراحت و تعویض اسب‌های خسته با اسب‌های تازه‌نفس و مکانی برای ارسال سریع پیام‌ها به امپراتوری‌ها وجود داشت. هرودت (Herodotus) نویسنده سرعت و کارایی پیک‌های ایرانی اظهار داشت که:
There is nothing in the world that travels faster than these Persian couriers. Neither snow, nor rain, nor heat, nor darkness of night prevents these couriers from completing their designated stages with utmost speed. (Histories VIII.98)
سریع‌تر از پیک‌های ایرانی، هیچ‌چیزی در دنیا وجود ندارد. برف و باران، گرما و سرما و تاریکی شب هیچ‌یک مانع حرکت و سرعت پیک‌های ایرانی نمی‌شود.
امروزه جاده ابریشم در فهرست میراث جهانی یونسکو قرارگرفته است. در مسیر جاده ۳۳ سایت تاریخی وجود دارد که ۲۲ سایت در شانشی (Shaanxi)، هنان (Henan)، گانسو (Gansu ) و ژین جیانگ ( Xinjiang) کشور چین است.
تاریخچه جاده ابریشم
این مسیر توسط ژانگ چیان از سلسله هان احداث و در سراسر سلسله هان تکمیل شد و گسترش یافت. باروی کار آمدن سلسله تانگ، توسعه سریع اقتصادی در جامعه چین شکل گرفت که باعث شد این مسیر تجاری به مرحله پربارتری در تاریخ برسد. آخرین سلسله چین که بیشترین تأثیر را در شکوفایی جاده ابریشم داشت، سلسله یوان بود.
جاده ابریشم در سلسله هان غربی
بین سال‌های ۱۲۹ تا ۱۳۹ پیش از میلاد، امپراتور ژانگ چیان در این مسیر رفت‌وآمد زیادی داشت و چندین جنگ موفق را در برابر هون ها داشت که موانع بسیاری را در این مسیر تجاری از بین برد. همچنین دیواری بزرگ چین نیز در غرب جاده برای حفاظت از مسیر تجارت ساخته‌شده بود.
۶۰ سال قبل از میلاد، نیز دیواری برای محافظت از مناطق غربی Wulei (Lunati امروزی) ساخته شد تا از مناطق شمال غربی که بیشترین تردد تجار را داشت محافظت کند.
جاده ابریشم در سلسله هان شرقی
بان چائو (Ban Chao) و بان یونگ (Ban Yong) از افراد معروف سلسله هان شرقی هستند که برای سرکوب شورشیان در مناطق غربی و ایجاد صلح و تجارت در مسیر جاده ابریشم، سفرهای متعددی به مناطق غربی داشتند.
جاده ابریشم در سلسله تانگ
جاده ابریشم در طول سلسله تانگ به دوره شکوفایی تاریخی خود رسید. درواقع قبل از قیام انسی بین سال‌های ۷۵۵ تا ۷۶۲ در سلسله تانگ، جاده معروف و جهانی ابریشم، عصر طلایی خود را تجربه کرده بود.
جاده ابریشم در سلسله یوان
در سال ۱۲۷۱، حاکم بزرگ مغولستان Kublai Khan که امپراتوری قدرتمند بود، سلسله یوان را در Dadu (پکن امروزی) تأسیس کرد. قلمرو امپراتوری Kublai Khan بزرگ‌ترین قلمرو امپراتوری در چین بود. تا آنجا که مغولستان و سیبری در شمال، دریای چین در جنوب، تبت و یونان در جنوب غربی و دامنه اوکوتسک در شمال غربی تحت امپراتوری Kublai Khan بود. بعد از رشد امپراتوری مغولستان و ایجاد سلسله یوان، جاده ابریشم دوباره به نقطه اوج خود رسید و آخرین دوران شگفت‌انگیزی را گذراند.
امپراتوری مغول تعداد زیادی از دروازه‌ها و جاده‌های انحرافی را در مسیر جاده ابریشم تخریب کرد تا عبور و مرور در این مسیر تجاری راحت‌تر و ایمن‌تر از همیشه شود. از طرفی دیگر Kublai Khan شروع به برقراری ارتباطی مؤثر با مقامات بلندپایه خارجی غربی کرد. مارکوپولو از اولین افرادی بود که Kublai Khan مقام و رتبه‌ای در امپراتوری خود برای او در نظر گرفت. در آن زمان، امپراتور مغول، گذرنامه‌ای ویژه (VIP) بانام قرص طلایی صادر کرد. افرادی که این گذرنامه را دریافت می‌کردند می‌توانستند از امکاناتی نظیر غذاهای متنوع، استفاده از اسب‌ها در مسیر و استفاده از راهنما بهره ببرند. همچنین آن‌ها می‌توانستند آزادانه بین شرق و غرب در قلمرو امپراتوری مغول سفر کنند و به تجارت بپردازند.
از جهتی دیگر، نمی‌توان مسیر حمل‌ونقل دریای و تأثیر آن بر جاده ابریشم را نادیده گرفت. بسیاری از غربی‌ها، نمایندگان چینی و کاروان‌ها در این مسیر باستانی دریایی مشغول به تجارت بودند.
مشهورترین مسافران جاده ابریشم
در طول تاریخ، افراد معروفی ازجمله دیپلمات‌های برجسته کشورها، ژنرال‌ها و راهبان، در این مسیر تجاری رفت‌وآمد داشته‌اند. از مهمترین افراد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بان چائو
- بان یونگ و فوجیجیزی
- مارکوپولو
- Xuanzang
- ژانگ کیان
بازرگانان Sogdian(200 قبل از میلاد – ۱۰۰۰ میلادی) مهمترین واسطه Sagdian یا ازبکستان و تاجیکستان امروزی، محل رفت‌وآمد کاروان‌های بسیاری برای رسیدن به آسیای غربی و اروپا بوده است. برای بیش از ۱۰۰۰ سال معروف‌ترین تجار و واسطه‌های ابریشم در این منطقه ساکن بودند و شبکه‌ای تجاری عظیم به سمت امپراتوری چین تشکیل داده بودند. بسیاری از اسناد مربوط به تجارت در Sogdian در منطقه‌ای بانام Turpan کشف شده است.
کالاهای تجاری مهم در جاده ابریشم
-
این کالاها از غرب به شرق شامل:
اسب، زین سوارکاری، انگور، سگ‌ها و حیوانات دیگر کشورها، خز و پوست حیوانات، عسل، میوه، ظروف شیشه‌ای، پتو، فرش، فرش پشمی، منسوجاتی مانند پرده،طلا و نقره، شتر، برده، سلاح و زره‌پوش
-
از شرق به غرب کالاها شامل:
ابریشم، چای، رنگ، سنگ‌های قیمتی، ظروف چینی (کاسه، فنجان، گلدان)، ادویه‌جات (دارچین و زنجبیل و…)، آثار برنز و طلا، دارو، عطر و اودکلن، عاج، برنج، کاغذ، باروت
پایان تجارت در جاده ابریشم
به‌مرور زمان، تغییرات تکنولوژی، تغییرات سیاسی در امپراتوری مینگ و تولید ابریشم توسط اروپایی‌ها موجب کاهش تجارت و رفت‌وآمد در مسیر جاده ابریشم شد. تا سال ۱۵۰۰، کشتی‌های تجاری اروپایی‌ها به‌طور منظم در آب‌های ساحلی امپراتوری مینگ حرکت می‌کردند. ازآنجایی‌که مسافرت‌های دریایی ساده‌تر و محبوب‌تر می‌شد، تجارت در جاده ابریشم کاهش یافت. درعین‌حال هرروزه حمل‌ونقل زمینی مشکل‌تر و حمل‌ونقل با کشتی سریع‌تر و ارزان‌تر می‌شد. با فتح امپراتوری بیزانس و کنترل آسیای غربی توسط حکومت عثمانی، امپراتوری‌های مینگ و چینگ از غرب جدا شدند و سفرهای زمینی خطرناک شد. در همین شرایط تجارت ابریشم با روس‌ها در شمال جاده ابریشم ادامه داشت. تا پایان قرن چهاردهم تجارت و سفر در مسیر این جاده روزبه‌روز کمتر شد.
در سال ۱۴۰۰، دادگاه مینگ سیاست‌هایی انزواگرایانه ترتیب داد که به‌موجب آن‌ها تجارت در جاده ابریشم متوقف شد. همچنین تقاضا برای ابریشم و ظروف چینی کاهش‌یافته بود و ایتالیا تبدیل به یکی از مراکز مهم عرضه ابریشم در اروپا شده بود.
بعدازآن بعضی از مسیرهای جاده ابریشم مانند جاده‌های آسیای مرکزیُ به‌ویژه آن‌هایی که در مناطق کوهستانی تاجیکستان، افغانستان، چین، پاکستان و هند تا آغاز قرن ۲۱ مورد استفاده قرار می‌گرفت.
حمله ژاپن به چین و رابطه آن با جاده ابریشم
بین سال‌های ۱۹۳۷ تا ۱۹۴۵ میلادی، طی حمله‌های ژاپن به چین مسیرهای سراسری چین به اروپا بسته شد و تا سال ۱۹۳۹ ژاپن کنترل آب‌های ساحلی چین را نیز برعهده‌گرفته بود. دولت ملکه مینگ از اتحاد جماهیر شوروی درخواست ساخت جاده‌ای ماشین‌رو از بخشی از مسیر جاده ابریشم کرد. این جاده با طولی ۳۰۰۰ کیلومتری از راه ترکستان- سیبری تا لانژو ساخته شد. در سال ۱۹۴۰، بریتانیا طبق دستور ژاپن، جاده ارتباطی برمه به چین را بست و جاده ابریشم تنها راه ارتباطی چین با دنیای خارج برای دریافت کمک بود. از سال ۱۹۳۷ تا سال ۱۹۴۱ شوروی جنگ‌افزارهای بسیاری به دولت چین تحویل داد که این امر باعث شد کمونیست‌ها و دولت کویمینگتنگ زنده بمانند. بعد از پایان جنگ (بعد از سال ۱۹۴۵) چین تجارت دریایی را دوباره آغاز کرد و هواپیماها نیز برای حمل کالا به سیستم حمل‌ونقل چین اضافه شدند.
نکات لازم برای سفر در جاده ابریشم
امروزه اکثر کشورها تورهای تفریحی ۸ تا ۱۴ روزه را در مسیر جاده ابریشم برای علاقه‌مندان به بازدید از این مسیر، برگزار می‌کنند. این تورها به هدف کشف شگفتی‌های جاده ابریشم، بازدید از مهمترین گذرگاه‌های دوران باستان مانند Jiayuguan و Yumenguan، آشنایی به آداب‌ورسوم مردم مناطق مختلف که درگذر جاده ابریشم بوده‌اند، آشنایی با تاریخ و فرهنگ چین است .
بهترین زمان بازدید از راه ابریشم
تمامی طول سال برای گذر از جاده ابریشم و لذت بردن از تاریخ و فرهنگ این جاده مناسب است اما بهترین زمان پیشنهادی ما برای شما، بازدید از این جاده بین ماه‌های می تا اکتبر است. در تابستان هوا مقداری گرم است و در زمستان، فضایی یخ‌زده پیشرو دارید؛ اما در طول ماه می، متوسط دما ۱۵ درجه سانتی گراد است و برف‌های انباشته‌شده بر تپه‌ها به‌آرامی در حال ذوب شدن هستند. پس در ماه می‌توانید در بهترین هوای جاده ابریشم از طبیعت لذت ببرید.
در بازدید از راه ابریشم چه چیزهایی همراه خود ببریم؟
آب‌وهوای جاده ابریشم، حتی در طول ماه می، بسیار متفاوت است. پس:
- لباس را برای طیف وسیعی از دماهای مختلف
- کفش راحت برای پیاده‌روی
- وسایل شخصی مانند نخ دندان و لوازم بهداشتی زنانه باید گرفته شود.(خرید چنین اقلامی در طول مسیر امکان‌پذیر نیست)
- کرم‌های محافظت از پوست و ضد آفتاب‌ها
- بسته‌های کمک‌های اولیه و داروهای شخصی (خرید چنین اقلامی در طول مسیر امکان‌پذیر نیست)
اما سعی کنید لوازم زیادی را با خود حمل نکنید. چون به نسبت مسیر طولانی را در پیش دارید.
در سفر به جاده ابریشم کجا اقامت کنیم؟
جاده ابریشم امروزی از بسیاری از شهرهای مدرن می‌گذرد، پس نگران محل اقامت خود نباشید و در طول مسیر هتل‌های لوکس و مهمانخانه‌هایی گرم پذیرای شما هستند. با گذر از روستاها در طول مسیر نیز می‌توانید اتاق‌هایی ساده با امکانات اولیه برای استراحت و اقامت یک‌شب اجاره کنید.
نکات موردنیاز هنگام بازدید از معابد و مکان‌های قدیمی در طول جاده ابریشم
رفتارهای مناسب:
- هنگام ملاقات با راهبان، کف دست‌های خود را روی هم بگذارید و سر خود را پایین آورید. تلاشی برای دست دادن، آغوش گرفتن و یا دست زدن به راهبان نکنید.
- مراقب باشید تا هیچ یک از مجسمه‌ها و مصنوعات مذهبی را لمس نکنید.
- در طول مراسم راهبان سکوت را رعایت کنید.
مکالمات:
از صحبت کردن در مورد مسائلی همچون: قتل، ازدواج و خوردن گوشت حرام پرهیز کنید. همچنین در مورد مسائل سیاسی و مذهبی با آن‌ها صحبت نکنید. صحبت در مورد هریک از موارد بالا می‌تواند خاطره‌ای بد از سفر به جاده ابریشم در ذهن شما به‌جا بگذارد.
مسائل جنسیتی:
اطمینان حاصل کنید که معبد یا فضایی که قصد بازدید از آن را دارید برای عموم (مخصوصاً زنان) باز است.
هفت جاذبه گردشگری مهم برای بازدید در جاده ابریشم، از چین تا ایتالیا
راه ابریشم از لحاظ تاریخی بسیار غنی است و دارای جذابیت‌های بسیاری در امتداد جاده است؛ ما در اینجا هفت جاذبه گردشگری مهم در این مسیر را به شما پیشنهاد می کنیم.
-
جاده ابریشم در چین
برج‌های ساخته‌شده بر روی زمین در Dunhuang، محلی برای استراحت در تقاطع دو مسیر اصلی راه ابریشم در استان‌های شمال غربی چین. همچنین در نزدیکی Dunhuang، غار Mogao، یکی از غنی‌ترین مجموعه گنجینه‌های هنر بودائی در جهان نیز وجود دارد.
-
راه ابریشم در افغانستان
کوه‌های افغانستان که بخشی جدایی‌ناپذیر از مسیر جاده ابریشم بود که کم‌کم با رشد تکنولوژی و استفاده از هواپیماها برای جا له جایی اجناس، این منطقه بدون رفت‌وآمد باقی ماند
برای بازرگانان و واسطه‌هایی که کالا را از طریق آسیای مرکزی حمل می‌کردند، هیچ راهی برای دور زدن سرزمین‌های کوهستانی که امروزه ما آن را بانام افغانستان می‌شناسیم، وجود نداشت. سنگ‌های لازولی که از این محل استخراج می‌شدند، به‌نوعی راه خود را به مصر باستان و به ماسک‌های جنازه توتنخامون که در سال ۱۳۲۳ میلادی ساخته‌شده است، باز کرده بودند.
-
ایران در مسیر جاده ابریشم
یکی مهمترین مکان ها دذ ایران در مسیر جاده ابریشم، مجموعه گنجعلی خان است، که پیشنهاد می کنیم حتما ار آن بازدید کنید.
جاده ابریشم و مسیرهای پیش از آن، منطقه شمال بین‌النهرین (امروزه ایران) تبدیل به نزدیک‌ترین شریک تجاری چین شد. بااین‌حال، معامله گران به‌ندرت تمام طول مسیر را سفر می‌کنند. کالاها توسط واسطه‌ها منتقل می‌شدند که هرکدام از آن‌ها در مسیر کاروانسرای سفر می‌کردند و غرفه‌های محکم که محل اقامت، انبارها برای کالاها و فضای بسته حیوانات را فراهم می‌کردند.
-
ازبکستان و داستان های راه ابریشم
قلعه‌ای در خویا در ازبکستان یکی دیگر جاذبه های گردشگری در مسیر جاده ابریشم از که نباید از آن غافل شد. (عکس: آلامی)
این کشور دارای سرچشمه برخی از مقصدهای افسانه‌ای جاده ابریشم است. Forties، مانند شخصیتی که در خویا ایستاده، ساخته‌شده است تا از معامله گران در برابر راهزنان محافظت کند؛ شهر به خوبی حفظ شده و آن را به عنوان موزه در زیر آسمان می‌شناسند. نام سمرقند نیز به شدت با تاریخ جاده ابریشم درگیر است.
اولین شواهدی از ابریشم که خارج از چین استفاده شده است، در حال حاضر بخش مدرن ازبکستان است، جایی که چهار قبری بین سال‌های ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ BC که شامل اسکلت‌هایی لباس‌های ابریشم است پیدا شده است. سه هزار سال بعد، بافت ابریشمی و تولید و تجارت نساجی، یکی از صنایع عمده سمرقند شد.
-
گرجستان و جادبه گردشگری اطراف جاده ابریشم
در مسیر بازدید از جاده ابریشم در کشورگرجستان، خیابانی در شهر قدیمی تفلیس وجود دارد که بازدید از آن خالی از لطف نیست. (عکس: آلامی)
مسائل امنیتی در ایران منجر به باز شدن شاخه‌ای دیگر از مسیر تجارت افسانه‌ای شد و اولین کاروان با بار ابریشم در سال ۵۷ میلادی از گرجستان عبور کرد. مارکوپولو نیز به «بافتن ابریشم خام» در «یک شهر بسیار بزرگ و زیبا به نام تفلیس» اشاره‌کرده است.
-
اردن، شهر تاریخی پترا و راه ابریشم
شهر تاریخی پترا در کشور اردن یکی از عجایب هفت گانه دنیاست. این شهر در گذشته پایتخت حکومت باستانی مبطی ها بوده است. اگر در مسیر بازدید خود از جاده ابریشم به کشور اردن سفر کردید، حتما سری هم به این شهر بازتانی بزنید. (عکس: آلامی)
انتخاب پایتخت نبائتا در طول مسیر جاده ابریشم، تصادفی نبوده است این منطقه به‌طور کامل در تلاقی مسیرهای چند کاروان، از جمله مسیری به شمال از طریق پالمیرا (سوریه امروزی)، شبه‌جزیره عربی به بندرهای جنوبی و مدیترانه به غرب، بوده است و پرداخت‌های زیادی در قالب مالیات و پول محافظت جمع‌آوری می‌شده است. جای تعجب نیست که باشکوه‌ترین ساختمان‌های حک‌شده در این شهر، خزانه‌داری نامیده می‌شود.
-
ایتالیا و حمل کالا به غرب از طریق جاده ابریشم
شهر ونیز در کشور ایتالیا نیازی به معرفی ندارد. شهر رویایی و زیبا که در کوچه پس کوچه های آن رودخانه های زیبا جریان دارند. پل های متعددی در این شر به رفت آماد ساکنان و گردشگران آن کمک می کنند که مشهورترین آن‌ها پل ریالتو است.
علاوه بر جریان مستمر حمل کالاها به سمت غرب، حمل‌ونقل پنبه، عاج، خز خام، انگور و سایر کالاها از این مسیر استراتژیک نیز مرسوم بود.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.
نویسنده: بهاره سادات هادوی
ارسال نظر